03.12.2012 Views

tc sağlık bakanlığı sağlık hizmetlerinde

tc sağlık bakanlığı sağlık hizmetlerinde

tc sağlık bakanlığı sağlık hizmetlerinde

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

216<br />

J. EDİNİLMİŞ (AKKİZ) GUATR<br />

Tanım<br />

Guatr tiroid bezinin büyümesi olarak tanımlanır.<br />

Nedenler<br />

Edinilmiş guatr nedenleri tablo 8.J-1’de görülmektedir.<br />

Tablo 8.J-1: Diffüz ve nodüler edinilmiş guatr nedenleri<br />

Diffuz Guatr Noduler Guatr<br />

Kronik Lenfositik Tiroidit (Haşimoto tiroiditi)<br />

Tirotoksikoz<br />

Akut ve subakut tiroidit<br />

İyot eksikliği<br />

Guatrojen (lityum, iyot, amiodaron gibi ilaç, gıda vb.)<br />

alımı<br />

Ailesel tiroid dishormonogenezisi<br />

İdyopatik guatr<br />

Tiroidin infiltratif hastalıkları<br />

Sağlık Bakanlığı, Türkiye<br />

Kronik Lenfositik Tiroidit (Haşimoto tiroiditi)<br />

Tiroid kisti<br />

Tiroid tümörleri<br />

Tiroid dışı kitleler<br />

Tanı<br />

Klinik<br />

Öykü ve fizik muayenede, çocuğun hipo veya hipertiroidi bulgu ve belirtilerinin olup olmadığı<br />

konularına odaklanılmalıdır. Öyküde beslenme şekli ve ilaç alımı dikkatle sorgulanmalıdır.<br />

Hipertiroidi Bulguları: Hiperaktivite, sinirlilik, irritabilite, duygulanım bozukluğu, uykusuzluk,<br />

sıcağa dayanamama, terleme, tremor, çarpıntı, normal beslenmeye karşın kilo kaybı, proksimal kas<br />

güçsüzlüğüne bağlı egzersize dayanamama ve okul başarısında bozulma.<br />

Hipotiroidi Bulguları: Büyüme geriliği, halsizlik, yorgunluk, soğuğa dayanamama, spor<br />

etkinliklerindeki başarıda azalma, deride kuruluk, saçlarda kuruluk, kabızlık, kilo artımında artış, durgunluk<br />

ve okul başarısında düşme.<br />

Fizik Muayene<br />

Tiroid bezi palpasyonla değerlendirilirken bezin büyüklüğüne göre sınıflandırılır. En sık kullanılan<br />

sınıflandırmaya göre;<br />

Evre 0: Görülen ve palpe edilen bir guatr yok.<br />

Evre 1: Boyun normal pozisyonda iken görülebilen bir guatr yok ancak palpe edilebilir. Büyük<br />

olmayan tiroid içinde nodül palpe edilmesidir.<br />

Evre 2: Boyun normal pozisyondayken gözle görülen büyük tiroid bezi vardır.<br />

Guatrlı olgularda bezin duyarlı olması, kıvamı ve çevresel lenf düğümlerinin denetimi ayırıcı tanı<br />

sırasında çok önemlidir. Tiroidin diffüz mü, nodüler mi yoksa asimetrik mi büyüdüğü belirlenir. Palpasyonda<br />

ağrı akut inflamasyonu düşündürür. Hipertiroidik olgularda tiroid bezinde artmış kan akım hızına bağlı<br />

olarak üfürüm duyulabilir.<br />

Laboratuvar<br />

Etiyolojik değerlendirme için tiroid fonksiyon testleri, antitiroglobulin, antimikrozomal antikorlar<br />

tiroid stimulant antikorlar ve tiroid görüntüleme yöntemleri (USG, sintigrafi) kullanılır.<br />

Tedavi<br />

Tedavi guatrın nedenine yöneliktir. Guatr tanısı alan olguların etyolojik değerlendirmesi ve tedavisi<br />

için pediatrik endokrinoloji bölümü olan hastanelere sevki gereklidir.<br />

Okula Yönelik Öneriler<br />

Tiroid hastalıklarında hasta ister hipo ister hipertiroidik tarafta olsun genellikle ilk etkilenen çocuğun<br />

T.C. Sağlık Bakanlığı Sağlık Hizmetlerinde Okul Sağlığı Kitabı<br />

T.C. Sağlık Bakanlığı Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi Başkanlığı, Hıfzıssıhha Mektebi Müdürlüğü

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!