tc sağlık bakanlığı sağlık hizmetlerinde
tc sağlık bakanlığı sağlık hizmetlerinde
tc sağlık bakanlığı sağlık hizmetlerinde
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
T.C. Sağlık Bakanlığı Sağlık Hizmetlerinde Okul Sağlığı Kitabı<br />
Tablo 1.D-1: Nöbetle gelen hastanın fizik muayenesinde dikkat edilmesi gereken durumlar<br />
Sistemik muayene Nörolojik muayene<br />
• Yaşamsal bulgular<br />
• Bilinç durumu<br />
• Baş çevresi (mikrosefali, makrosefali,<br />
• Kafa içi basınç artışı bulguları<br />
hidrosefali açısından)<br />
• Menenks irritasyon bulguları<br />
• Dismorfik bulgular (kromozomal hastalıklar • Fokal nörolojik bulgular<br />
açısından)<br />
• Göz dibi: Papil ödemi, optik atrofi, koryoretinit<br />
• Deri muayenesi (nörokütanöz hastalıklar, plağı, maküler dejenerasyon, retinitis<br />
kanama diatezleri, enfeksiyon hastalıkları ve pigmentosa, retinal hemoraji<br />
kollajen doku hastalıkları açısından)<br />
• Nörolojik gelişimin değerlendirilmesi<br />
• Kalpte üfürüm, ritm bozukluğu<br />
• Organomegali (depolanma ile giden<br />
nörodejeneratif hastalıklar)<br />
• Ekstremitelerde deformite ve orta hat defekti<br />
Laboratuvar<br />
• Tam kan sayımı<br />
• Kan şekeri<br />
• Elektrolit düzeyleri<br />
• Karaciğer ve böbrek fonksiyon testleri<br />
Eğer bunlar normalse lomber ponksiyon, görüntüleme tetkikleri (BT ve MRG), EEG ve doğuştan<br />
metabolik hastalıklara yönelik ileri tetkikler için hasta ikinci basamağa yönlendirilebilir.<br />
Tedavi<br />
Konvülsiyon acil bir durum olduğundan çoğu kez tanı ile tedavinin aynı anda yürütülmesi<br />
zorunluluğu vardır. Okullarda konvülsiyonlara yönelik aşağıdaki tedavi aşamaları izlenir:<br />
• Çocuk havale geçirirken genellikle bilincini kaybeder, yere düşer. Bu nedenle etrafa çarpıp zarar<br />
görmemesi için çocuk açık bir alana alınmalı, salgıların aspirasyonunu önlemek için başı yana<br />
çevrilmeli, ağızda yiyecek varsa temizlenmelidir.<br />
• Bu sırada nöbet durmaz ise diazepam 0,2 mg/kg dozda intravenöz yolla verilir. Damar yolu<br />
açılamazsa diazepam desitin 0,2-0,5 mg/kg dozda (maksimum 10 mg) rektal yolla uygulanır.<br />
Bu doz nöbet devam ederse 15 dakika ara ile yinelenebilir.<br />
• Solunum durmuş ise okul koşullarında diazepam uygulanmaz.<br />
• Bu uygulamalar sırasında yaşamsal bulguların stabilizasyonu (hipo/hiperventilasyon, vücut<br />
ısısı) sağlanır.<br />
• Status epileptikus tedavisi: Bkz. Birinci Basamağa Yönelik Tanı ve Tedavi Rehberleri,2003,<br />
Bilinç Bozukluğu Olan Hastaya İlk Yaklaşım, (syf. 97).<br />
Antiepileptik tedavi: Bkz. Epilepsi, (syf. 223).<br />
Sevk Kriterleri<br />
Özellikle okul çağı çocuklarında görülen konvülsiyon olgularında etyolojinin aydınlatılması için<br />
uzun bir ayırıcı tanı listesini gözden geçirmek gerekir. Bu nedenle konvülsiyon geçiren bütün çocuklar nöbeti<br />
durdurulduktan ve durumu sabitleştirildikten sonra kesin tanı için bir üst basamağa sevk edilmelidir.<br />
Santral sinir sistemi enfeksiyonu düşünülen hastalar ilk doz antibiyotik tedavisi verildikten sonra<br />
sevk edilmelidir.<br />
Kafa içi basınç artışı bulguları olan hasta sevk edilmeden önce uygun tedavi başlanmalıdır (Bkz.<br />
Birinci Basamağa Yönelik Tanı ve Tedavi Rehberleri, 2003, Bilinç Bozukluğu Olan Hastaya İlk Yaklaşım,<br />
Syf. 97).<br />
Kaynaklar<br />
1. Cin Ş. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları. 1. baskı, Antıp AŞ. Tıp Kitapları ve Bilimsel Yayınları, Ankara, 2004<br />
2. Fenichel GM. Clinical Pediatric Neurology: A Signs and Symptoms Approach, 5. baskı, Elsevier Saunders Publications, ,<br />
2005<br />
3. Swaiman FK, Ferriero DM, Ashwal S,. Pediatric Neurology; Principles and Practice, 4. baskı, Mosby Elsevier Publications,<br />
2006<br />
T.C. Sağlık Bakanlığı Sağlık Hizmetlerinde Okul Sağlığı Kitabı<br />
T.C. Sağlık Bakanlığı Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi Başkanlığı, Hıfzıssıhha Mektebi Müdürlüğü<br />
123
Change language