edebiyat-kitabi

Roman
Metin ve Türle İlgili Açıklamalar
1930 yılında yayımlanan Yaprak Dökümü’nde, modernleşme
sürecindeki Türk toplumunda sosyal değişimle yitirilen değerlerin
Ali Rıza Bey ailesinde sebep olduğu dağılma ve yıkım anlatılmaktadır.
Romanda diyalog, iç konuşma, anlatma, gösterme, özetleme
anlatım tekniklerine başvurulmuş; yalın bir dil kullanılmıştır.
Roman; yaşanmış ya da yaşanması mümkün olay veya durumların
kişi, yer ve zamana bağlı olarak okuyucuda heyecan ve zevk
uyandıracak şekilde anlatıldığı uzun edebî türdür.
Romanda birbiriyle bağlantılı olaylar bir tema etrafında bir araya
gelir. Romandaki gerçeklik kurmaca gerçekliktir. Roman, yazıldığı
dönemin zihniyetini yansıtır.
Romanda hikâyede olduğu gibi serim, düğüm ve çözüm bölümleri
bulunur.
!
Not
Romanda hikâyede
olduğu gibi serim, düğüm
ve çözüm bölümleri
bulunur.
Roman türünün ilk örneği, İspanyol yazar Cervantes’in (Servantes) XVII. yüzyılın başlarında yayımlanan
Don Quijote (Don Kişot) adlı eseridir. XIX. yüzyılda roman; özellikle İngiltere, Fransa ve Rusya’da
önemli bir gelişme göstermiştir.
Türk edebiyatına roman Tanzimat’la girmiştir. Türün ilk örnekleri çeviri eserlerdir. Türk edebiyatında
ilk çeviri roman, Yusuf Kâmil Paşa’nın Fransız yazar Fénelon’dan (Fenelon) 1859 yılında çevirdiği
Télémaque’tır (Telemak). İlk yerli roman, Şemsettin Sami’nin Taaşşuk-ı Talat ve Fitnat adlı eseridir. Türk
romanı, teknik açıdan Servetifünun Dönemi’nde güçlenmiş, Halit Ziya Uşaklıgil, roman türünün Batılı
anlamdaki ilk örneklerini vermiştir. Millî Edebiyat ve Cumhuriyet Dönemi’nde roman türünde başarılı
örnekler verilmiştir.
Romanlar konularına ve yansıttıkları edebî akımlara göre türlere ayrılır.
Konularına Göre Roman Örnekleri
Macera romanı
Sosyal roman
Bilim kurgu romanı
Tarihî roman
Fantastik roman
Psikolojik roman
Polisiye roman
Tezli roman
Egzotik roman
Monte Cristo Kontu (Alexandre Dumas)
Yaprak Dökümü (Reşat Nuri Güntekin)
Ben Robot (Isaac Asimov)
Küçük Ağa (Tarık Buğra)
Yüzüklerin Efendisi (J. R. R. Tolkien)
Eylül (Mehmet Rauf)
Sherlock Holmes (Sir Arthur Conan Doyle)
Yaban (Yakup Kadri Karaosmanoğlu)
İzlanda Balıkçısı (Pierre Loti)
155