edebiyat-kitabi

Hikâye
5. Metinde geçen "dıramudana, hüviyet, maestro, mucip, zahire" kelimelerinin doğru telaffuzuna
yönelik çalışmalar yapınız.
6. Hikâye türünün ortaya çıkmasında sözlü ve yazılı kültürün, toplumsal değişimlerin ve etkileşimlerin
etkisini belirtiniz.
1. Etkinlik
Metin
Anlatıcı ve Bakış Açısı
Köşe penceresini, işte, ben, bu bakımdan insan çevresinin bir damlası
üstüne çevrilmiş bir mikroskop camı sayarım. Baktığınızı sanki büyütür.
Rasathaneler nasıl gökleri ve yıldızları temaşa için havaya uzanmış
birer fen gözü ise köşe pencereleri de yeri ve yerde yaşayanları seyre
yarar, zemine eğilmiş birer tecrübe gözlüğüdür.
Seneler var ki kuşlar gelmiyor. Daha doğrusu ben göremiyorum.
Güzün güzel günlerini pencereden görür görmez, Konstantin Efendi’nin
bulunabileceği sırtları hesaplayarak yollara çıkıyorum. Bir kuş
cıvıltısı duysam kanım donuyor, yüreğim atmıyor.
Hani sessiz, zenginliğini bile belli etmez, mütevazı adamdı da...
Konu komşusu da severdi hani. Hiçbir şeye, hiçbir dedikoduya karışmazdı.
Sabahleyin işine kısa kısa adımlarla koşarken, akşam filesini
doldurmuş vapurdan çıkarken görseniz; iriliğine, sallapatiliğine, Karamanlı
ağzı konuşuşuna, basit ama, hesaplı fikirlerine, (...) yine basit, sevimli
şakalarına karşı, hakkında kötü bir hüküm de veremezdiniz. Kendi
halinde, işi yolunda, hesaplı yaşayan bin bir tanesinden bir tanesiydi.
a. Zincir ile Son Kuşlar hikâyelerinden alınan bu parçaları anlatıcı ve bakış açısı yönünden değerlendiriniz.
b. Bu anlatıcı ve bakış açılarının anlatıma etkilerini değerlendiriniz.
c. Tablodaki metinlerde metin-okuyucu ilişkisi açısından anlatıcının yazarın gerçek kişiliği ya da kurgu
olup olmadığını belirleyiniz.
2. Etkinlik
Eskiden her mahallenin kendine ait hususi bir havası, bir tarz-ı hayatı vardı. Şimdi ise birbirinin kopyası
aynı tiple, soğuk, cansız binlerce apartman, ruhsuz beton kütleleriyle bütün şehirleri aynileştirmiş, şehirlerin,
mahallelerin ruhu yok olmuştur. Artık her yer aynı ve hiç kimse bir yere ait değil. Mahalleler kendine
özgü kimliği olan ve yine dinî / sosyal merkezler, küçük çarşılar, çeşmeler, küçük imalathaneler ile birlikte
“kendine yeterli yerler” idi. Her mahalle birbirinden bir duvarla olmasa bile bir ağaçlık bölge ile ya da bir
dere gibi tabii bir engelle birbirinden ayrılıyordu. Mahallede kendiliğinden bir otokontrol vardı çünkü herkes
birbirini tanır, yabancılar derhal fark edilir, asayiş kolayca sağlanırdı.
Mustafa Kutlu, Nur
a. Metindeki sosyal ve kültürel ögeleri belirleyiniz.
b. Belirlediğiniz değerleri içinde yaşadığınız toplumun değerleriyle karşılaştırınız.
65