edebiyat-kitabi

Hikâye
Bu ayırdediş de, iş aynı olmakla birlikte, yerindedir. Çünkü davranışların önemini ancak sonuçları
belirtir.
Özetle, Jules amca babamın güvendiği mirası, kendi payını son meteliğine kadar yedikten başka,
epeyce de azaltmıştı.
Onu, o vakitler görenek olduğu gibi, Le Havre’dan New-York’a giden bir tüccar gemisine bindirerek
Amerika’ya yolladılar.
Bir kez oraya varınca Jules amcam bilmem ne satıcısı olarak yer tuttu ve hemen babama biraz para
kazandığını, kendisine karşı yaptığı haksızlığı onarmak umudunda olduğunu yazdı. Bu mektup bütün
aileyi derin bir heyecana düşürdü. Hani, nasıl derler, iki para etmeyen Jules birdenbire namuslu
bir adam, iyi yürekli bir çocuk, bütün Davranchelar gibi doğru, gerçek bir Davranche oluverdi.
Ayrıca bir kaptan da bize onun büyük bir dükkân kiraladığını ve büyük işler yaptığını haber verdi.
İki yıl sonra ikinci bir mektup şöyle diyordu: “Sevgili Philippe, sana sağlığım için merak etmeyesin
diye yazıyorum. İyiyim. İşlerim de iyidir. Yarın Güney Amerika’da uzun bir geziye çıkıyorum. Herhalde,
birçok yıl sana bir haber ulaştıramayacağım. Eğer yazmazsam merak etme. Zengin olur olmaz Le Havre’a
döneceğim. Bunun o kadar uzun sürmeyeceğini ve hep birlikte rahatça yaşıyacağımızı umarım...”
Bu mektup ailenin İncil’i olmuştu. Her vesileyle okunuyor, herkese gösteriliyordu.
Gerçekten Jules amca on yıl bir haber yollamadı. Fakat zaman geçtikçe babamın umudu büyüyordu.
Annem de çok kez:
— Şu iyi Jules gelince durumumuz değişecek, diyordu. İşini bilen adam o!
Ve her pazar, babam kocaman kara vapurların gökyüzüne dumandan yılanlar çıkarta çıkarta ufuktan
gelişlerine bakarak her zamanki tümcesini yinelerdi:
— Ha, ister misiniz, Jules şunun içinde olsun da bizi şaşırtsın? Ve adeta onun, bir mendil sallar ve
“Hey! Philippe!” diye seslenirken görülmesi beklenirdi.
Bu güvenilen dönüş üzerine bin hülya kurulmuştu. Amcamın parasıyla Ingouville yakınlarında küçük
bir yazlık ev bile alınacaktı. Hatta babamın bu konuda bazı pazarlıklara girişmemiş olduğunu hiç
de ileri süremem.
Kız kardeşlerimin büyüğü o vakitler yirmi sekiz yaşındaydı. Öteki de yirmi altı. Evlenemiyorlardı ve
bu herkese büyük bir dert oluyordu.
Sonunda küçüğüne bir istekli çıktı. Zengin olmamakla birlikte namuslu bir memur. Delikanlının
duraksamalarına son veren ve onu karara vardıran şeyin, Jules amcanın bir akşam kendisine gösterilen
mektubu olduğuna hep inanmışımdır.
İstek hemen kabul edildi ve evlenmeden sonra bütün ailenin Jersey’e küçük bir gezi yapması kararlaştı.
Jersey, geziye çıkmak sevdasında olan yoksul insanlar için aranıp da bulunmaz bir yerdir. Uzak
değildir. Deniz, posta vapuruyla geçilir ve adacık İngilizlerin olduğu için insan kendini yabancı bir
ülkeye gelmiş sanır. Bu nedenle bir Fransız iki saatlik bir gemi yolculuğundan sonra komşu insanları
ülkelerinde görür ve açık konuşmayı sevenlerin dediği gibi, Britanya bayrağının koruduğu bu adadaki
esasen yürekler acısı yaşayış biçimini inceleyebilir.
Bu Jersey gezisi bütün düşüncemiz, her saniyelik hülyamız oldu; tek beklediğimiz şeye dönüştü.
Sonunda yola çıkıldı. Bunu dünkü gibi görüyorum: Vapur Granville rıhtımında istim üzerinde; babam
telaşlı, üç dengimizin yüklenmesine bakıyor; meraklı annem, ötekinin gidişinden beri kuluçkasından
arta kalmış tek piliç gibi ziyan olmuşa benzeyen bekar ablamın kolunda; arkamızda da hep
geriye kalıp bana çok kez başımı çevirten yeni evliler.
55