20.11.2017 Views

edebiyat-kitabi

edebiyat 9 sınıf, deneme

edebiyat 9 sınıf, deneme

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Şiir<br />

Metin ve Türle İlgili Açıklamalar<br />

Akıncı şiirinde şair, sanat ve medeniyet görüşü doğrultusunda Türk tarihinden parlak bir kesit sunmuştur.<br />

Sanatçı ahenk unsurlarının yanı sıra sözün anlatım gücünü artırmak için hayallerden, imgelerden,<br />

izlenimlerden, birtakım benzetme ve mecazlardan faydalanmıştır. Şiire özgü bu nitelikler, şiiri<br />

şeklen kendine benzeyen diğer metinlerden (manzume) ayırır. Şiirin mutlaka ölçülü, kafiyeli olması<br />

gerekmediği gibi dizeler hâlinde, ölçülü, kafiyeli yazılmış her metin de şiir değildir. “Şiir biçiminde”<br />

anlamına gelen manzumelerle sanatsal olmayan her konu işlenebilir: Yemek tarifi yapılabilir, tarihî bir<br />

konu anlatılabilir vb.<br />

AHLÂK<br />

Ahlâk yolu pek dardır;<br />

Tetik bas, önü yardır.<br />

Sakın ‘’hakkım var’’ deme,<br />

Hak yok, vazîfe vardır!<br />

Hak milletin, şan onun,<br />

Gövde senin, can onun,<br />

Sen öl ki o yaşasın;<br />

Dökülecek kan onun.<br />

(...)<br />

Millete ver canını,<br />

Ocağını, şânını...<br />

Bir âşık olsan bile<br />

Feda et cânânını...<br />

Ziya Gökalp<br />

YALNIZLIK ŞİİRİ<br />

karanlığın insanı delirten bir ihtişamı vardır<br />

yıldızlar aydınlık fikirler gibi havada salkım salkım<br />

bu gece dağbaşları kadar yalnızım<br />

çiçekler damlıyor gecenin parmaklarından<br />

dudaklarımda eski bir mektep türküsü<br />

karanlıkta sana doğru uzanmış ellerim<br />

gözlerim gözlerini arıyor durmadan<br />

nerdesin<br />

Attilâ İlhan<br />

Yalnızlık Şiiri adlı metinde edebî sanatlar; mecazlar,<br />

imgeler, anlam kapalılığı, ahenkli söyleyiş, dil işçiliği...<br />

ile sağlanan bir estetik söz konusudur. Bu metin,<br />

düzyazıya çevrildiğinde aynı etkiyi uyandırmaz;<br />

sanat gücünden ve değerinden çok şey yitirir.<br />

Ahlâk adlı metinde anlatılanlar düzyazı biçiminde<br />

de ifade edilebilir. İmgelere yer vermeyen, çok<br />

anlamlılıktan ve sanatsallıktan uzak, konuşma diliyle<br />

oluşturulan bu metin öğreticidir. Ahlâk adlı metin; dizeler<br />

hâlinde yazılmasına, ölçülü ve kafiyeli olmasına<br />

rağmen şiir değil manzumedir.<br />

99

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!