Dëmshpërblimi për personat e trafikuar dhe të shfrytëzuar - DCAF
Dëmshpërblimi për personat e trafikuar dhe të shfrytëzuar - DCAF
Dëmshpërblimi për personat e trafikuar dhe të shfrytëzuar - DCAF
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
numër <strong>të</strong> lar<strong>të</strong> rastesh në SHBA, Ukrainë <strong>dhe</strong> Moldavi ku personave <strong>të</strong> <strong>trafikuar</strong> u ësh<strong>të</strong><br />
dhënë dëmsh<strong>për</strong>blimi në<strong>për</strong>mjet padisë civile brenda procesit penal. Në Mbre<strong>të</strong>rinë e<br />
Bashkuar, gjykata urdhëron dëmsh<strong>për</strong>blimin brenda procesit penal, si pjesë e masës së<br />
dënimit. Në praktikë, kjo ësh<strong>të</strong> kufizuar në një shumë <strong>të</strong> vogël simbolike.<br />
Masa e dëmsh<strong>për</strong>blimit <strong>të</strong> dhënë nga gjykatat ndryshon midis vendeve <strong>dhe</strong> brenda vendeve.<br />
Megjitha<strong>të</strong>, në <strong>të</strong> gjitha vendet ekziston një problem madhor i moskryerjes së pagesës së<br />
dëmsh<strong>për</strong>blimit, duke i lënë personit <strong>të</strong> <strong>trafikuar</strong> barrën e ndjekjes së procedurave <strong>të</strong><br />
ekzekutimit kundrejt trafikantit/shfry<strong>të</strong>zuesit. Gjithashtu, zbatimi i vendimeve shpesh nuk<br />
ësh<strong>të</strong> i suksesshëm, që do <strong>të</strong> tho<strong>të</strong> se, pavarësisht ekzistencës së disa mekanizmave <strong>të</strong><br />
dëmsh<strong>për</strong>blimit, ësh<strong>të</strong> jash<strong>të</strong>zakonisht e rrallë marrja e shumës së dëmsh<strong>për</strong>blimit nga<br />
personi i <strong>trafikuar</strong>.<br />
Personat e <strong>trafikuar</strong> gjithashtu mund <strong>të</strong> kërkojnë dëmsh<strong>për</strong>blim nga trafikanti/shfry<strong>të</strong>zuesi<br />
në<strong>për</strong>mjet legjislacionit <strong>të</strong> punës në rastet kur legjislacioni vendas njeh <strong>të</strong> drejtat e punës së<br />
këtyre personave. Kjo mund <strong>të</strong> varet nga statusi i emigracionit që ka individi, nga baza <strong>dhe</strong><br />
natyra e kontra<strong>të</strong>s së punës <strong>dhe</strong> nga fakti nëse puna ësh<strong>të</strong> “e ligjshme.” Ka e<strong>dhe</strong> organe<br />
kombëtare që rregullojnë standardet e punësimit, <strong>për</strong> shembull inspektorët e punës që kanë<br />
<strong>të</strong> drej<strong>të</strong> <strong>të</strong> ngrenë padi ndaj punëdhënësve ose t’ua referojnë rastet autoriteteve gjyqësore, <strong>të</strong><br />
cilat çojnë në pagesën e dëmsh<strong>për</strong>blimit, <strong>për</strong> shembull <strong>për</strong> mosdhënien e pagës ose <strong>për</strong><br />
dëmtimet në punë. Këto lloj veprimesh <strong>të</strong> palëve <strong>të</strong> treta kundrejt një punëdhënësi<br />
shfry<strong>të</strong>zues ndihmojnë <strong>personat</strong> e <strong>trafikuar</strong>, duke shmangur nga ana e tyre nevojën <strong>për</strong> <strong>të</strong><br />
ndjekur një rast individualisht.<br />
Më së shumti, <strong>të</strong> gjitha padi<strong>të</strong> ndaj trafikantit/shfry<strong>të</strong>zuesit kërkojnë pjesëmarrjen aktive <strong>të</strong><br />
personit <strong>të</strong> <strong>trafikuar</strong> në procesin gjyqësor, duke dhënë dëshmi gojore <strong>dhe</strong> me dokumente ne<br />
lidhje me shkeljen e kryer, dëmin <strong>dhe</strong> humbjen e pësuar. Sipas këtij raporti, kjo mund <strong>të</strong><br />
sjellë ndrojtjen e viktimës, <strong>dhe</strong> ndihma ligjore falas <strong>dhe</strong> <strong>për</strong>faqësimi janë <strong>të</strong> domosdoshme<br />
<strong>për</strong> <strong>të</strong> rritur mundësi<strong>të</strong> e individit <strong>të</strong> kryejë procedurat <strong>dhe</strong> <strong>të</strong> marrë sh<strong>për</strong>blimin. Gjithashtu,<br />
kjo kërkon kohë <strong>dhe</strong> mund <strong>të</strong> je<strong>të</strong> e kushtueshme. Të provosh dëmin në<strong>për</strong>mjet provave <strong>të</strong><br />
viktimizimit <strong>të</strong> kaluar <strong>dhe</strong> <strong>të</strong> tanishëm, si <strong>dhe</strong> emërtimet apo <strong>për</strong>kufizimet e disa kategorive<br />
<strong>të</strong> dëmit si “humbja e dinjitetit,” mund <strong>të</strong> kenë efekt ritraumatizues mbi personin e <strong>trafikuar</strong>.<br />
Për shkak <strong>të</strong> këtyre problemeve <strong>dhe</strong> mospagesës së dëmsh<strong>për</strong>blimit, sugjerohet në kë<strong>të</strong><br />
vlerësim se dëmsh<strong>për</strong>blimi në<strong>për</strong>mjet marrëveshjeve vullnetare apo <strong>të</strong> ndërmje<strong>të</strong>suara, ose<br />
<strong>të</strong> kërkuara nga një palë e tre<strong>të</strong> (p.sh sindikata në<strong>për</strong>mjet një procedimi kolektiv apo<br />
inspektoriati i punës), mund <strong>të</strong> kenë një shans më <strong>të</strong> madh suksesi <strong>për</strong> t’u paguar si <strong>dhe</strong><br />
9