08.08.2013 Views

Dëmshpërblimi për personat e trafikuar dhe të shfrytëzuar - DCAF

Dëmshpërblimi për personat e trafikuar dhe të shfrytëzuar - DCAF

Dëmshpërblimi për personat e trafikuar dhe të shfrytëzuar - DCAF

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Akti kundër organizatave kriminale <strong>dhe</strong> <strong>të</strong> korruptuara (RICO)<br />

Sipas Aktit kundër Organizatave Kriminale <strong>dhe</strong> <strong>të</strong> Korruptuara (RICO), ësh<strong>të</strong> e paligjshme<br />

<strong>për</strong> çdo person <strong>të</strong> punësuar nga një ndërmarrje që ka ndikim në tregtinë ndërshte<strong>të</strong>rore <strong>të</strong><br />

ushtrojë veprimtari<strong>të</strong> <strong>të</strong> ndërmarrjes “në<strong>për</strong>mjet veprimeve <strong>të</strong> jash<strong>të</strong>ligjshme <strong>të</strong> <strong>për</strong>sëritura<br />

ose mbledhjes së huave <strong>të</strong> paligjshme.” 480 Veprimet e jash<strong>të</strong>ligjshme në fjalë (në anglisht,<br />

racketeering activity) <strong>për</strong>kufizohen si sjellje që cenon ligje <strong>të</strong> tjera <strong>të</strong> posaçme. Mashtrimi<br />

me anë <strong>të</strong> pos<strong>të</strong>s <strong>dhe</strong> me anë <strong>të</strong> mjeteve elektronike, mashtrimi në lidhje me dokumentet e<br />

identifikimit, keq<strong>për</strong>dorimi i vizave <strong>dhe</strong> importimi i një <strong>të</strong> huaji <strong>për</strong> qëllime <strong>të</strong> pamoralshme,<br />

<strong>të</strong> gjitha këto cilësohen si veprimtari kriminale <strong>të</strong> mbuluara nga ligji RICO, <strong>dhe</strong> TVPRA shtoi<br />

si vepra penale <strong>të</strong> mbuluara sipas RICO-s veprat e trafikimit siç <strong>për</strong>kufizohen nga TVPA-<br />

ja. 481 “Përsëritja” e veprimtarive në kuptim <strong>të</strong> RICO-s (fjala anglishte që <strong>për</strong>doret ësh<strong>të</strong><br />

“pattern”) kërkon <strong>të</strong> pak<strong>të</strong>n dy veprime kriminale <strong>të</strong> tilla.<br />

Padia civile në bazë <strong>të</strong> RICO-s ësh<strong>të</strong> armë e fuqishme kundër trafikan<strong>të</strong>ve, pasi RICO-ja<br />

<strong>për</strong>mban kërcënimin e dëmeve <strong>të</strong> trefishta, që do <strong>të</strong> tho<strong>të</strong> se dëmet e pësuara në fakt<br />

shumëzohen me tre. Dëmet janë <strong>të</strong> disponueshme ve<strong>të</strong>m <strong>për</strong> dëmet ndaj biznesit ose pronës,<br />

sasia e <strong>të</strong> cilave mund <strong>të</strong> <strong>për</strong>caktohet, jo <strong>për</strong> lloje <strong>të</strong> tjera dëmesh, <strong>dhe</strong> ve<strong>të</strong>m <strong>për</strong> dëme që<br />

shkaktohen drejt<strong>për</strong>drejt nga aktivitetet kriminale <strong>dhe</strong> jo <strong>për</strong> sjellje <strong>të</strong> tjera <strong>të</strong> padrejta. 482<br />

Gjithsesi, fakti që punëtori nuk paguhet nga punëdhënësi, duhet <strong>të</strong> interpretohet se <strong>për</strong>bën<br />

dëm <strong>për</strong> biznesin, <strong>dhe</strong> fakti që kërkesëpadia mund <strong>të</strong> <strong>për</strong>fshijë <strong>dhe</strong> dëmtime personale, nuk<br />

“shuan legjitimimin bazuar në humbjet ekonomike <strong>të</strong> pretenduara.” 483<br />

Pretendimet e ngritura në bazë <strong>të</strong> RICO-s ndonjëherë kanë vazhduar <strong>të</strong> gjykohen në rastet<br />

kur akuzat <strong>për</strong> trafikim ose skllavëri nuk janë pranuar. Në çështjen Does I v. The Gap,<br />

padi<strong>të</strong>sit ishin punëtorë <strong>të</strong> fabrikës së veshjeve që pretendonin se fabrikat në Saipan <strong>dhe</strong><br />

shi<strong>të</strong>sit me pakicë që blinin veshjet e prodhuara prej tyre kishin shkelur FLSA-në, pjesën<br />

civile <strong>të</strong> RICO-s <strong>dhe</strong> ligje <strong>të</strong> tjera <strong>të</strong> punës. 484 Megjithëse gjykata e shkallës së parë vërejti se<br />

pala padi<strong>të</strong>se nuk kishte parashtruar në mënyrë <strong>të</strong> mjaftueshme kërkesën <strong>për</strong> shërbime <strong>të</strong><br />

detyruara ose zgjedhën (peonage) sipas së drej<strong>të</strong>s common law, si vepra penale mbi bazën e<br />

480 18 U.S.C. § 1962(c).<br />

481 Para miratimit <strong>të</strong> TVPRA-së, <strong>për</strong>kufizimi i aktiviteteve në organizatat kriminale sipas RICO-s nuk<br />

<strong>për</strong>fshinte § 1589, § 1590 ose § 1591.<br />

482 18 U.S.C. § 1964(c); shih gjithashtu çështjen City of Huntsville v. Proliance Energy (N.D. Alabama<br />

2005); (“Dispozita nuk mund <strong>të</strong> interpretohet se autorizon, aq më pak se kërkon, trefishimin e<br />

dëmeve <strong>të</strong> pësuara <strong>për</strong> shkaqe <strong>të</strong> tjera”); Anza v. Ideal Steel Supply Corp., 547 U.S. 451 (2006) (dëmet<br />

nuk u kompensuan kur nuk shkaktoheshin drejt<strong>për</strong>drej<strong>të</strong> nga aktivitete <strong>të</strong> organizatave kriminale).<br />

483 Shih çështjen Doe I v. Reddy, 2003 WL 23893010 (N.D. Cal.) (dëmet e kërkuara në pronë ose<br />

biznes mund <strong>të</strong> kompensohen kur padi<strong>të</strong>sit pretenduan se u detyruan <strong>të</strong> punojnë pa pagesë me orar <strong>të</strong><br />

zgjatur).<br />

484 2002 WL 1000068 (D. N. Mar. I).<br />

181

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!