Dëmshpërblimi për personat e trafikuar dhe të shfrytëzuar - DCAF

këtë gjë ka probleme serioze në praktikë për personat e trafikuar, pasi detyrohet që paditë të
ngrihen brenda periudhës së përcaktuar 11 javore pas ngjarjes, dhe emigrantët mund të mos
kenë fare mundësi për të përdorur këto gjykata.
Nëse punëmarrësi e dinte, ose duhet ta kishte ditur, se kontrata ishte e paligjshme (p.sh.,
nuk kishte status ligjor për të punuar, ose zotëronte dokumente fallco, etj.), ai nuk ka të
drejtë të ngrejë padi dhe mund të hetohet (duke përfshirë nga autoritetet e emigracionit). 363
Gjykata e punës në të shkuarën ka refuzuar të shqyrtojë çështje që lidhen me punëtorët që
nuk kanë dokumente, me arsyetimin se kontrata 364 është nënshkruar në mënyrë abuzive. Në
një tjetër rast, në bazë të politikave publike, gjykata i rrëzoi paditë që u ankuan se për
emigrantët e parregullt nuk u aplikua paga minimale. 365 Kongresit të Sindikatave Tregtare
(TUC) iu dha vendimin nga gjykata në favor të një punëtori portugez, që kish punuar në
kushtet e punës së detyruar. Por, shoqëria tregtare u zhduk dhe kështu vendimi nuk mund të
zbatohej.
Sipas së drejtës së punës të Mbretërisë së Bashkuar, punëtorët shtëpiakë në përgjithësi
konsiderohen si “punonjës” ose të paktën “punëtorë” në varësi të rregullimeve specifike
kontraktuale që janë në fuqi. Si rrjedhim, ata gëzojnë të gjithë të drejtat e punësimit, duke
përfshirë edhe dispozitat për shëndetin dhe sigurinë, pagën minimale kombëtare dhe
parashikimet e tjera të Rregullores së Kohës së Punës 1998. Edhe në këto raste, punëtorët
mund të kenë probleme në ngritjen e padisë, pasi paraqitja e provave është kusht kryesor. Në
të shumtën e rasteve, nuk ka të dhëna se sa orë kanë punuar ata ose, nëse janë paguar me
para në dorë, sa janë paguar. Ekziston tendenca në përgjithësi që ata të mos besohen,
përballë provave të dhëna nga punëdhënësve. Shpesh, punëdhënësit janë njerëz “me
reputacion të lartë,” si për shembull doktorë ose njerëz nga familje të pasura. 366
Sipas Planit të Veprimit kundër Trafikimit të Qenieve Njerëzore të Home Office-it (në faqen
24), punëtorët shtëpiakë nuk do të konsiderohen më “punëtorë emigrantë,” por “njerëz që
363 Qëndrimi në çdo rast të veçantë ka të ngjarë të varet nga rëndësia e veprës së kundraligjshme si
dhe nga fakti se deri në çfarë mase punëmarrësi ka bashkëpunuar me punëdhënësin për ta lejuar
veprën të ndodhte. Në qoftë se do të rezultonte se punëmarrësi nuk e dinte se kontrata e punës ishte e
paligjshme, ai do të kishte mundësi të kërkonte të gjitha të drejtat e punës, si për shembull paga
minimale, pushimet gjatë punës, moslejimin e zbritjeve të paligjshme nga paga (p.sh., kur janë zbritur
paratë nga rroga për të paguar strehimin pa pëlqimin e punonjësit) dhe shkeljet e rregulloreve për
shëndetin dhe të sigurimint. (Informacion nga korrespondenca me e-mail me Znj. Bronwyn Byrnes,
Grupi i Avokatëve për të Drejtat e Njeriut, maj 2007).
364 UK/EAT/0565/03/RN. “Sjellja e paligjshme i përkiste e tëra Kërkuesit, ndërkohë që punëdhënësi
ishte pjesëmarrësi i pafajshëm në një kontratë e cila ishte në fakt e paligjshme,” në lidhje me rastin në
të cilën azil-kërkuesi kërkonte zhdëmtim për diskriminim.
365 Çështja Saharma v. Hindu Temple, cituar në v. cit. shënim 18, PICUM.
366 Informacion nga Znj. Bronwyn Byrnes, avokate, maj 2007 dhe OJF-ja Kalayaan, shih
http://www.kalayaan.org.uk .
143