Dëmshpërblimi për personat e trafikuar dhe të shfrytëzuar - DCAF

parandalimin e çështjeve gjyqësore të tejzgjatura dhe të kushtueshme. Megjithatë, nëse
përdoren më shpesh, ata mund të rezultojnë më tërheqëse si mekanizma të drejtësisë, duke
pasur parasysh kufizimet e procesit gjyqësor të plotë. 37
Kështu, megjithëse mund të jetë teknikisht e mundur që të gjendet trafikanti dhe të
sigurohet urdhri që ai t’i paguajë viktimës shpërblimin e dëmit, konstatimi i këtij studimi
është se përqendrimi vetëm në ngritjen e padisë ndaj keqbërësit nga personi i trafikuar si
burim kryesor i dëmshpërblimit, ndikon negativisht në numrin e individëve që kërkojnë ose
marrin dëmshpërblim nëpërmjet proceseve gjyqësore.
3.1.2 Dëmshpërblimi nga shteti
Dëmshpërblimi mund të paguhet dhe nga shteti nëpërmjet skemave të administruara dhe
financuara nga shteti.
Këto skema janë krijuar në disa vende, zakonisht për viktimat e krimeve të dhunshme, si në
Francë, Rumani dhe në Mbretërinë e Bashkuar; dhe siç është propozuar në Ukrainë. Skemat
e financuara ose të subvencionuara nga shteti kanë përparësinë që i sigurojnë viktimës
pagesë të garantuar të dëmshpërblimit. Shpesh këtu përfshihet dhe mundësia e pagesës së
menjëhershme ose të ndërmjetme. Disa skema mundësojnë në mënyrë të shprehur që shtetit
i kalon (nga viktima) e drejta për të paditur të pandehurin për dëmet e shkaktuara viktimës,
siç është rasti në Francë dhe Ukrainë. Kjo ruan elementin “moral” dhe ndëshkues të skemës
së kompensimit. Një përparësi tjetër e skemave të tilla është se nuk ka nevojë që të
identifikohet ose të përcaktohet vendndodhja specifike e keqbërësit. Zakonisht mjafton
raporti i policisë së bashku me gatishmërinë për të ndihmuar policinë gjatë hetimit.
Skemat shtetërore mund të jenë relativisht të thjeshta, joburokratike dhe më të shpejta sesa
procesi civil. Për shembull, në Mbretërinë e Bashkuar dhe në Francë, ka agjenci që
ndihmojnë viktimat në plotësimin e kërkesave dhe procedurat janë pa ndërlikime të
panevojshme, të lehta për t’u përdorur. Megjithatë, shpesh përmbajnë kritere kufizuese për
pranimin, të bazuar në kombësinë ose statusin e viktimës, të cilat mund të mos plotësohen
nga një person i trafikuar (shih Rumaninë, ku kërkesa e kombësisë ua jep këtë të drejtë
vetëm rumunëve, atyre që qëndrojnë në mënyrë të ligjshme në territorin rumun si dhe
37 Duhet përmendur gjithashtu se përfundimi i marrëveshjeve kolektive në lidhje me kushtet e punës
dhe ato të punësimit, midis përfaqësuesve të punëtorëve dhe punëdhënësve në ato sektorë të prekur
nga shfrytëzimi, mund të sigurojë një mënyrë alternative për mbrojtjen e përsonave të trafikuar ose të
shfrytëzuar. Ky studim nuk ka shqyrtuar rolin e marrëveshjeve kolektive, por gjithsesi ato duhen
marrë parasysh. Për informacion të mëtejshëm mbi standardet ndërkombëtare të punës në lidhje me
negociatat kolektive dhe marreveshjet kolektive, shih http://www.ilo.org .
35