Dëmshpërblimi për personat e trafikuar dhe të shfrytëzuar - DCAF
Dëmshpërblimi për personat e trafikuar dhe të shfrytëzuar - DCAF
Dëmshpërblimi për personat e trafikuar dhe të shfrytëzuar - DCAF
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
siguracionit sh<strong>të</strong>piak. Megjithëse këta policë zakonisht nuk <strong>për</strong>fshijnë veprime <strong>të</strong><br />
qëllimshme, dëmet <strong>për</strong> heqjen e paligjshme <strong>të</strong> lirisë <strong>dhe</strong> <strong>të</strong> cenimit <strong>të</strong> je<strong>të</strong>s private mund <strong>të</strong><br />
arrihen në<strong>për</strong>mjet sjelljes neglizhente ose jo <strong>të</strong> qëllimshme. 488 Kur punëtori sh<strong>të</strong>piak ka qenë<br />
shfry<strong>të</strong>zuar në sh<strong>të</strong>pinë e punëdhënësit, ekzistenca e policit <strong>të</strong> figuracionit, i rrit ndjeshëm në<br />
favor <strong>të</strong> viktimës mundësi<strong>të</strong> e pagesës pas vendimit gjyqësor.<br />
Viktimat e trafikimit gjithashtu mund <strong>të</strong> kenë pretendime kontraktore (shkelje e kontra<strong>të</strong>s)<br />
ose gjysmëkontraktore (begatimi pa shkak), por në shumë shtete, në qof<strong>të</strong> se jepen dëme<br />
kontraktore në gjyka<strong>të</strong>, dëmet jash<strong>të</strong>kontraktore nuk mund <strong>të</strong> jepen. 489<br />
Ligji mbi Padi<strong>të</strong> e <strong>të</strong> Huajve <strong>për</strong> Zhdëmtimin e Dëmeve Jash<strong>të</strong>kontraktore<br />
Një tje<strong>të</strong>r bazë e mundshme <strong>për</strong> <strong>të</strong> ngritur padi ësh<strong>të</strong> Ligji mbi Padi<strong>të</strong> e <strong>të</strong> Huajve <strong>për</strong><br />
Zhdëmtimin e Dëmeve Jash<strong>të</strong>kontraktore (Alien Tort Claims Act ose ATCA), ligj i vitit 1789<br />
që parashikon se gjykatat federale <strong>të</strong> Shteteve <strong>të</strong> Bashkuara kanë juridiksion fillestar <strong>për</strong> çdo<br />
padi civile <strong>të</strong> ngritur nga një i huaj <strong>për</strong> shkelje <strong>të</strong> marrëdhënieve jash<strong>të</strong>kontraktore <strong>të</strong> kryer<br />
në shkelje <strong>të</strong> së drej<strong>të</strong>s së kombeve (ius gentium) ose <strong>të</strong> një traktati <strong>të</strong> Shteteve <strong>të</strong><br />
Bashkuara. 490 ATCA-ja ësh<strong>të</strong> bërë mjet <strong>për</strong> procese <strong>të</strong> <strong>të</strong> drejtave <strong>të</strong> njeriut në Shtetet e<br />
Bashkuara, zakonisht në lidhje me shkeljet e kryera jash<strong>të</strong> territorit. Në këto raste, gjykatat<br />
kanë dhënë vendime si <strong>për</strong> dëmet e pësuara në fakt, si <strong>për</strong> ato ndëshkuese (në tejkalim <strong>të</strong><br />
atyre <strong>të</strong> pësuara). Së fundi ësh<strong>të</strong> <strong>për</strong>dorur gjithashtu në padi<strong>të</strong> ku <strong>për</strong>fshihet trafikimi.<br />
Një çështje e suksesshme ishte Jane Doe v. Lakireddy Bali Reddy, 2003 WL 23893010<br />
(N.D. Cal.). Njëmbëdhje<strong>të</strong> padi<strong>të</strong>se, <strong>të</strong> gjithë gra <strong>dhe</strong> vajza te reja indiane, ngri<strong>të</strong>n padi<br />
kundër Lakireddy Bali Reddy <strong>dhe</strong> anëtarëve <strong>të</strong> familjes së tij, duke i akuzuar ata <strong>për</strong> zgjedhë,<br />
shërbime <strong>të</strong> detyruara, punë në kushtet e skllavërisë, shkelje <strong>të</strong> Ligjit mbi Padi<strong>të</strong> e <strong>të</strong> Huajve<br />
<strong>për</strong> Zhdëmtimin e Dëmeve Jash<strong>të</strong>kontraktore, pjesën civile <strong>të</strong> RICO-s, Amendamentin 13 <strong>të</strong><br />
Kushtetu<strong>të</strong>s si <strong>dhe</strong> disa pretendime <strong>të</strong> tjera në bazë <strong>të</strong> së drej<strong>të</strong>s <strong>për</strong> dëmet jash<strong>të</strong>kontraktore,<br />
si <strong>për</strong> shembull kërcënim apo tentativë <strong>për</strong> <strong>të</strong> <strong>për</strong>dorur dhunë si <strong>dhe</strong> <strong>për</strong>dorim i dhunës,<br />
mashtrim, vuajtje emocional <strong>dhe</strong> neglizhencë. Gjykata e shkallës së parë federale vendosi se<br />
488 Siguracioni standard kundër <strong>për</strong>gjegjësive (“liability insurance”) nuk mbulon aktet e qëllimshme<br />
<strong>dhe</strong> <strong>për</strong>jashton mbulimin “ në situatat në <strong>të</strong> cilat i siguruari e dinte ose duhet ta kishte ditur deri në<br />
një shkallë <strong>të</strong> lar<strong>të</strong> probabiliteti, se prej atij veprimi do <strong>të</strong> shkaktohej dëm.” Tom Baker, Reconsidering<br />
Insurance for Punitive Damages (Rishqyrtimi i siguracionit <strong>për</strong> dëme ndëshkuese në tejkalim <strong>të</strong><br />
dëmeve <strong>të</strong> pësuara), 1998 Wisc. L. Rev. 101. Për një diskutim më <strong>të</strong> plo<strong>të</strong> <strong>të</strong> politikave <strong>të</strong> siguracionit<br />
<strong>për</strong> pronarët e sh<strong>të</strong>pive, shih Della Bahan <strong>dhe</strong> Puja Batra, Seeking Justice for Trafficked Domestic<br />
Workers in American Courts (Kërkimi i drej<strong>të</strong>sisë <strong>për</strong> punëtorët e <strong>trafikuar</strong> që punojnë si sh<strong>të</strong>piakë),<br />
f. 8, ligjerata e paraqitur në Konferencën Vjetore Ndërkombëtare Nr. 8 <strong>për</strong> Kërkimin e Politikave <strong>për</strong><br />
Gra<strong>të</strong> (qershor 2005),<br />
489 Civil Litigation Manual (Manuali i proceseve civile), f. 50-52.<br />
490 28 U.S.C. § 1350.<br />
183
Change language