Dëmshpërblimi për personat e trafikuar dhe të shfrytëzuar - DCAF

paraqitur prova për të mbështetur pretendimet e tyre, si dhe të drejtën për të
qenë të pranishëm në çastin kur jepet vendimi.
• Të trajnohen gjyqtarët, kur të shihet e përshtatshme, për të identifikuar
kategorizimet e duhura të personit të trafikuar si palë e dëmtuar që ka të drejtë
të ngrejë padi në proces.
• Të ofrohen udhëzime të qarta dhe të trajnohen gjyqtarët për mënyrën e
vlerësimit të padive për dëmshpërblim. Të ofrohet periodikisht informacioni i
përditësuar mbi zhvillimet ligjore, jurisprudencën dhe vendimet e gjykatave për
të nxitur praktikat konsekuente.
• Të sigurohet se qëndrimet personale të gjyqtarit ndaj personave të trafikuar ose
bindjet personale për atë se çfarë duhet të jetë sjellje morale, nuk çojnë në
zbatimin jokonsekuent të udhëzimeve për vlerësimin e dëmeve.
• Të reduktohet theksi mbi nevojën për prova të dokumentuara të humbjeve dhe
të reformohen ligjet për të pranuar forma të tjera provash, duke përfshirë
gatishmërinë e lartë për të marrë parasysh dëshminë e personit të trafikuar.
• Të sigurohet se gjyqtarët e shqyrtojnë gjithnjë kërkesën për dëmshpërblim në
procesin penal me të njëjtin seriozitet me çështjen penale kundër të akuzuarit,
dhe se japin arsyetim ligjor me shkrim për vendimin e marrë.
• Të sigurohet se personi i trafikuar mund të apelojë vendimin e marrë në lidhje
me thelbin e padisë ose me shumën e urdhëruar si dëmshpërblim.
• Të shqyrtohet mundësia e përfshirjes së koncepteve të reja për dëmet, si për
shembull dëmet ndëshkuese në tejkalim të dëmeve të pësuara në fakt (punitive
damages), ose të drejtën për të kërkuar një shumë të barazvlefshme me
begatimin pa shkak të trafikantit/shfrytëzuesit.
• Të përfshihet kërkesa e detyrueshme e viktimës gjatë procesit penal mbi pasojat
që ajo ka pasur nga krimi.
• Të përdoren mekanizmat e ndërmjetësimit dhe të zgjidhjes alternative të
mosmarrëveshjeve, për të nxitur zgjidhje të negociuara.
Të drejtat e punës/punësimit
• Të miratohet dhe të zbatohet legjislacioni për të vënë në jetë standardet
ndërkombëtare të punës për punën e detyruar, punën e të miturve,
diskriminimin, punëtorët emigrantë, pagat, kohën e punës, shëndetin, sigurimin
dhe agjencitë private të punësimit.
• Të sigurohet se punëtorët pa dokumenta nuk vuajnë nga diskriminimi në
gëzimin dhe në ushtrimin të të drejtave të punës; në veçanti, të sigurohet se ata
208