Dëmshpërblimi për personat e trafikuar dhe të shfrytëzuar - DCAF
Dëmshpërblimi për personat e trafikuar dhe të shfrytëzuar - DCAF
Dëmshpërblimi për personat e trafikuar dhe të shfrytëzuar - DCAF
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Veprimtari<strong>të</strong> e lidhura me <strong>të</strong> drejtat e viktimave <strong>të</strong> krimit kanë një histori <strong>të</strong> gja<strong>të</strong>.<br />
Megjitha<strong>të</strong>, <strong>të</strong> drejtat e viktimave <strong>të</strong> krimit <strong>dhe</strong> “viktimologjia” janë bërë çështje e së drej<strong>të</strong>s<br />
më vete në vitet 1980, gja<strong>të</strong> kohës së hartimit <strong>të</strong> Deklara<strong>të</strong>s së Parimeve <strong>të</strong> Drej<strong>të</strong>sisë <strong>për</strong><br />
Viktimat e Krimit <strong>dhe</strong> <strong>të</strong> Abuzimit <strong>të</strong> Pushtetit 63 miratuar më 1985. Në nivel kombëtar,<br />
qeveri<strong>të</strong> reaguan ndaj kësaj çështjeje, duke rritur <strong>të</strong> drejtat e viktimave në proceset penale në<br />
SHBA <strong>dhe</strong> në<strong>për</strong>mjet krijimit në Francë <strong>të</strong> një skeme shte<strong>të</strong>rore dëmsh<strong>për</strong>blimi. Pak më<br />
vonë, në vitin 1993, u bënë propozime <strong>për</strong> standardet ndërkombëtare mbi mjetet mbroj<strong>të</strong>se<br />
<strong>dhe</strong> zhdëmtimin <strong>për</strong> abuzimet me <strong>të</strong> drejtat e njeriut <strong>dhe</strong> ato humanitare, 64 por ato u<br />
miratuan ve<strong>të</strong>m në vitin 2005 pas lobimit nga ana e komunitetit ndërkombëtar <strong>të</strong> OJF-ve. 65<br />
Në nivel kombëtar janë ndërmarrë një sërë nismash <strong>për</strong> <strong>për</strong>krahjen e viktimave <strong>të</strong> krimit <strong>dhe</strong><br />
zbatimin e politikave mbi <strong>të</strong> drejtat e viktimës (shih <strong>për</strong> shembull INAVEM <strong>dhe</strong> partnerët në<br />
Francë, Victim Support (Mbështetja e Viktimave) në Mbre<strong>të</strong>rinë e Bashkuar). Forumi<br />
Evropian <strong>për</strong> Shërbimet ndaj Viktimave bashkon <strong>të</strong> gjitha këto organizata, <strong>dhe</strong> zëri i tij<br />
dëgjohet në nivelin e BE-së <strong>për</strong> nxitjen <strong>dhe</strong> zhvillimin e së drejtave <strong>të</strong> viktimave, duke<br />
<strong>për</strong>fshirë “nxitjen e dëmsh<strong>për</strong>blimit <strong>të</strong> drej<strong>të</strong> <strong>dhe</strong> <strong>të</strong> barabar<strong>të</strong> <strong>për</strong> viktimat e krimit në<br />
Evropë, pavarësisht nga kombësia e viktimës.” Ky forum ofron <strong>dhe</strong> informacion <strong>për</strong> viktimat<br />
në <strong>të</strong> gjitha vendet e BE-së. 66 Ka shumë OJF <strong>të</strong> tjera që merren me <strong>të</strong> drejtat e llojeve <strong>të</strong><br />
ndryshme <strong>të</strong> viktimave <strong>dhe</strong> <strong>për</strong>gjithësisht <strong>për</strong>krahin veprime <strong>të</strong> ngjashme <strong>për</strong> rivendosjen në<br />
vend <strong>të</strong> <strong>të</strong> drejtave, ku dëmsh<strong>për</strong>blimi <strong>dhe</strong> zhdëmtimi shpesh <strong>për</strong>bëjnë temën kryesore. 67<br />
Komuniteti ndërkombëtar i OJF-ve që <strong>për</strong>krah viktimat e trafikimit, <strong>dhe</strong> që morën pjesë në<br />
hartimin e Protokollit <strong>të</strong> Trafikimit, sollën parimet e <strong>të</strong> drejtave <strong>të</strong> viktimave në procesin e<br />
negocimit, <strong>dhe</strong> në vijim ka bërë lobim <strong>për</strong> këto <strong>të</strong> drejta <strong>dhe</strong> zbatimin e tyre në nivel<br />
kombëtar. Ësh<strong>të</strong> komentuar në veçanti çështja e dëmsh<strong>për</strong>blimit. 68 Studimet <strong>për</strong>qendrohen<br />
në nevojën <strong>për</strong> informacion <strong>dhe</strong> asistencë proaktive nga ana e policisë, <strong>për</strong> legjislacion <strong>të</strong><br />
63 Shih Shtojcën II.<br />
64 Shih propozimet e Theo van Boven, UN DOC E/CN.4/Sub.2/1993/8,para.137.<br />
65 Shih sesionin e 61-<strong>të</strong> <strong>të</strong> Komisionit <strong>të</strong> Kombeve <strong>të</strong> Bashkuara <strong>për</strong> <strong>të</strong> Drejtat e Njeriut, 14 mars – 22<br />
prill 2005, pika 11 e rendit <strong>të</strong> di<strong>të</strong>s: Të drejtat qytetare <strong>dhe</strong> politike, 10 shkurt 2005, ndërhyrje e<br />
<strong>për</strong>bashkët me shkrim mbi parimet themelore <strong>dhe</strong> udhëzimet <strong>për</strong> <strong>të</strong> drej<strong>të</strong>n e mjeteve mbroj<strong>të</strong>se <strong>dhe</strong><br />
zhdëmtimin <strong>për</strong> viktimat e shkeljeve <strong>të</strong> mëdha <strong>të</strong> së drej<strong>të</strong>s ndërkombëtare <strong>të</strong> <strong>të</strong> drejtave <strong>të</strong> njeriut <strong>dhe</strong><br />
shkeljeve <strong>të</strong> rënda <strong>të</strong> së drej<strong>të</strong>s ndërkombëtare humanitare, në faqen e Internet-it:<br />
http://www.redress.org/smartweb/reports/reports<br />
66 http://www.euvictimservices.org<br />
67 Shih p.sh., organiza<strong>të</strong>n REDRESS <strong>për</strong> viktimat e torturës, http://www.redress.org/ .<br />
68 Shih E.Pearson, “Historical Development of Trafficking – The Legal Framework for Anti-<br />
Trafficking Interventions” (Zhvillimi historik i trafikimit – Kuadri ligjor <strong>për</strong> ndërhyrjet kundër<br />
trafikim) <strong>dhe</strong> M.Cunneen, “Lobbying in Europe” (Lobimi në Evropë) në Challenging Trafficking in<br />
Persons Theoretical Debate and Practical Approaches (Sfida ndaj trafikimit <strong>të</strong> qenieve njerëzore:<br />
Debat teorik <strong>dhe</strong> qasje praktike) (Nomos/GTZ,2005).<br />
54
Change language