08.08.2013 Views

Dëmshpërblimi për personat e trafikuar dhe të shfrytëzuar - DCAF

Dëmshpërblimi për personat e trafikuar dhe të shfrytëzuar - DCAF

Dëmshpërblimi për personat e trafikuar dhe të shfrytëzuar - DCAF

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

<strong>trafikuar</strong>, duke qenë se ligji vë theksin tek ndjekja penale, <strong>për</strong>fitimet varen nga proceset e<br />

prokurorisë <strong>dhe</strong> në kë<strong>të</strong> mënyrë krijojnë pengesa <strong>të</strong> ndjeshme <strong>për</strong> zhdëmtimin e plo<strong>të</strong>.” 533<br />

Për viktimat e shfry<strong>të</strong>zimit <strong>të</strong> punës që nuk <strong>për</strong>bën ve<strong>për</strong> penale <strong>të</strong> trafikimit, nuk do <strong>të</strong> ke<strong>të</strong><br />

<strong>për</strong>fitime sipas TVPRA-së, nuk do <strong>të</strong> ke<strong>të</strong> status qëndrimi <strong>të</strong> qëndrueshëm <strong>dhe</strong> nuk do <strong>të</strong> ke<strong>të</strong><br />

as mbështetje ligjore nga organizatat e ndihmës ligjore që financohen nga qeveria. Çështjet<br />

që mund t’u <strong>për</strong>kasin, por nuk u <strong>për</strong>kasin qar<strong>të</strong> këtyre kategorive, mund <strong>të</strong> sh<strong>për</strong>fillen.<br />

Gjithsesi, në Shtetet e Bashkuara, ka disa organizata që u janë kushtuar <strong>të</strong> drejtave <strong>të</strong><br />

punëtorëve <strong>dhe</strong> <strong>të</strong> emigran<strong>të</strong>ve, <strong>dhe</strong> organizata <strong>të</strong> tilla prej kohësh kanë <strong>për</strong>faqësuar<br />

punëtorët emigran<strong>të</strong> pa dokumente, ndonjëherë duke fituar beteja <strong>të</strong> rëndësishme gjyqësore.<br />

Mungesa e <strong>për</strong>fitimeve sipas regjimit <strong>të</strong> TVPA-së nuk do <strong>të</strong> tho<strong>të</strong> domosdoshmërisht se<br />

punëtori e ka <strong>të</strong> pamundur që <strong>të</strong> fitojë dëmsh<strong>për</strong>blimin në<strong>për</strong>mjet padisë civile, por ësh<strong>të</strong> e<br />

qar<strong>të</strong> se sfidat janë shumë më <strong>të</strong> mëdha.<br />

5.8.7 Përfundime <strong>për</strong> Shtetet e Bashkuara <strong>të</strong> Amerikës<br />

Në Shtetet e Bashkuara, ka sistem ligjor <strong>të</strong> zhvilluar mirë, i cili parashikon si dëmet penale si<br />

<strong>dhe</strong> dëmet civile. Për më te<strong>për</strong>, skemat shte<strong>të</strong>rore <strong>të</strong> dëmsh<strong>për</strong>blimit rimbursojnë <strong>të</strong> gjitha<br />

viktimat e krimit <strong>për</strong> shpenzimet e tyre vetjake <strong>të</strong> paguara nga ato në lidhje me veprën<br />

penale. Kështu që, viktima e trafikimit ka <strong>të</strong> pak<strong>të</strong>n mundësi <strong>për</strong> <strong>të</strong> marrë <strong>të</strong> ardhurat e<br />

humbura, ose në<strong>për</strong>mjet kthimit penal <strong>të</strong> dëmit ose në<strong>për</strong>mjet dëmsh<strong>për</strong>blimit civil, si <strong>dhe</strong><br />

dëmsh<strong>për</strong>blim <strong>për</strong> dhimbjen <strong>dhe</strong> vuajtjen emocionale, <strong>dhe</strong> gjithashtu dëmet ndëshkuese që<br />

tejkalojnë dëmet e pësuara në fakt (punitive damages), <strong>të</strong> cilat kanë si qëllim shmangien e<br />

veprimeve shumë <strong>të</strong> rënda në <strong>të</strong> ardhmen. Megjithëse e drejta individuale <strong>për</strong> <strong>të</strong> ngritur padi<br />

sipas TVPRA-së ësh<strong>të</strong> paprovuar, avoka<strong>të</strong>t civile tashmë kanë ngritur padi kundër<br />

trafikan<strong>të</strong>ve, duke <strong>për</strong>dorur shumë teori ligjore, <strong>dhe</strong> kanë fituar çështje <strong>të</strong> rëndësishme<br />

gjyqësore me dëmsh<strong>për</strong>blim <strong>të</strong> mëdha <strong>të</strong> urdhëruara me vendimet e gjyka<strong>të</strong>s.<br />

Tani që ka një shkak tje<strong>të</strong>r <strong>për</strong> <strong>të</strong> ngritur padi civile në rastin e kryerjes së veprës penale <strong>të</strong><br />

trafikimit, e drejta civile, me çështjet gjyqësore <strong>të</strong> saj, duhet <strong>të</strong> zhvillojë substancën e <strong>të</strong><br />

drejtave <strong>të</strong> mbrojtura nga këto ligje penale. Në një kontekst analog, çështjet sipas ligjit civil<br />

“Mohimi i <strong>të</strong> Drejtave” 534 kontribuan në zhvillimin e së drej<strong>të</strong>s sipas ligjit penal shoqërues<br />

“Mohimi i <strong>të</strong> Drejtave duke Keq<strong>për</strong>dorur Ligjit,” 535 <strong>dhe</strong> gjykatat shpesh nxjerrin shembuj nga<br />

533 Kathleen Kim <strong>dhe</strong> Kusia Hreshchyshyn, Human Trafficking Private Right of Action (E drejta <strong>për</strong><br />

padinë civile në rastet e trafikimit <strong>të</strong> qenieve njerëzore), 16 Hastings Women’s L. J., f. 14.<br />

534 42 U.S.C. § 1983. Padi<strong>të</strong> referohen shpesh si “padi<strong>të</strong> sipas § 1983” (“§ 1983 suits”).<br />

535 18 U.S.C. § 242.<br />

197

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!