Dëmshpërblimi për personat e trafikuar dhe të shfrytëzuar - DCAF

dëmshpërblimin. 94 Megjithatë, shih pjesën me poshtë mbi sekuestrimin e pasurisë, në lidhje
me një skemë shtetërore të sapolindur për dëmshpërblimin nga pasuritë e trafikantëve.
5.1.2.2. Dëmshpërblimi nga gjykatat civile, penale dhe të punës
Proceset penale dhe civile
Legjislacioni shqiptar krijon mundësinë e dëmshpërblimit nëpërmjet padisë civile në
procesin penal ose padisë civile të pavarur sipas procedurave civile. Ndryshimi kryesor midis
të dyjave është se nuk mund të kërkohet dëmi moral me anë të padisë në çështjen penale. Kjo
mund të dekurajojë personat e trafikuar në bërjen e kërkesave, duke qenë se në shumicën e
rasteve padia e tyre është për dëme morale, dhe në këtë rast ajo duhet ngritur në gjykatën
civile ku ka probleme të shpenzimeve, kohës dhe rezultateve të paqartë. Ka shumë mundësi
që kjo në vetvete do të ulë numrin e kërkesave për shpërblim të dëmit në Shqipëri.
Neni 58 i Kodit të Procedurës Penale u jep viktimave të krimit të drejtën “të kërkojnë
procedimin e fajtorit dhe shpërblimin e dëmit.” 95 Sipas nenit 61:
“Ai që ka pësuar një dëm material nga vepra penale ose trashëgimtarët e tij mund
të ngrenë padi civile në procesin penal kundër të pandehurit ose të paditurit civil,
për të kërkuar kthimin e pasurisë dhe shpërblimin e dëmit.”
Kështu, viktima bëhet “paditësi civil” në procesin penal dhe mund të përfaqësohet me
përfaqësues ligjor. 96 Në përfundim të çështjes, dhe kur merret me dënimin dhe shpenzimet,
gjykata duhet të merret gjithashtu me padinë për dëmshpërblimin, duke e pranuar atë
tërësisht apo pjesërisht ose duke e rrëzuar. 97 Gjykata mund të vendosë veçimin e padisë civile
dhe dërgimin e saj në gjykatën civile nëse gjykimi i saj “vështirëson ose zvarrit” procesin
penal. 98 “Kur provat e marra nuk mundësojnë saktësimin e dëmit, gjykata disponon për të
drejtën e shpërblimit të dëmit në tërësi dhe ia dërgon aktet gjykatës civile…” 99 Kjo është bërë
një praktikë e njohur, pavarësisht nga justifikimi ligjor, ndonëse në raportet e kohëve të
fundit të OJF-ve shqiptare, thuhet se ata besojnë se ratifikimi i KEDVKDh-së mund të ketë
94 Korrik 2007.
95 Këtu krijohet paqartësi për shkak se dëmit i referohet vetëm neni 58, ndërsa dëmit material neni 61.
Pra, është e mundshme që të interpretohet se ekziston e drejta për të kërkuar shpërblim e dëmit moral
në procesin penal. Megjithatë, duket se avokatët dhe gjyqtarët nuk e kuptojnë atë në këtë mënyrë.
96 Neni 67 i KPrP.
97 Neni 68 i KPrP.
98 Neni 62 i KPrP.
99 Neni 395 i KPrP.
62