full text - Akademia Wychowania Fizycznego w Krakowie

Adam Haleczko i wsp.
Tabela 13. Granice rozwoju konkurencji antagonistycznych określone 5 wskaźnikami i ich korelacje z sumą punktów
Table 13. The borders of development the antagonistic competitions definite by 5 index and their correlations with the sum of
points
Wsk. I x – 2–4
Wsk. II x – 1–5
Wsk. III x – 2–4
Wsk. IV x – 2–4
Wsk. V x – 2–4
Bieg 100 m
100 m run
Bieg 1500 m
1500 m run
Pchnięcie kulą
Shot put
11,00–10,99 10,96–10,85 11,06–10,95 10,76–10,65 10,64–10,53
267,5–262,0 260,5–255,0 260,2–254,7 277,3–271,8 279,9–274,4
15,72–16,10 14,42–14,80 15,00–15,38 16,00–16,38 15,93–16,31
r .39 –.28 .40 .51 .57
Wsk. V x – 1–5
Wsk. V x – 96–100
Bieg 100m
100 m run
Bieg 1500 m
1500 m run
Pchnięcie kulą
Shot put
10,56 10,99
271,45 288,81
16,33 14,37
w stosunku do biegu na 100 m, wpłynął na dominację
tej pierwszej konkurencji w diagnozie wskaźnika, przy
czym czas tej składowej był lepszy niż w I wskaźniku.
We wskaźniku III (tabela 10) podwyższenie do kwadratu
czasu biegu na 1500 m praktycznie nie zmieniło
wartości obu biegów w porównaniu do poprzedniego
wskaźnika. Natomiast wprowadzenie pchnięcia kulą
podniosło znaczenie tej konkurencji, czego efektem
było podwyższenie o przeszło 0,5 m wartości granicznej.
Wskaźnik IV (tabela 11), ujmujący wyniki trzech nieprzekształconych
matematycznie konkurencji, bardziej
tolerancyjnie niż poprzednie wskaźniki i w sposób naturalny
określił granice rozwoju. W efekcie prowadziło
to do podwyższenia progów pozostałych dwóch konkurencji.
Wskaźnik V (tabela 12), dzięki jednakowej mocy
dyskryminacyjnej cech składowych, adekwatnie wytycza
proporcje kształtowania poszczególnych zdolności
motorycznych. Znamienne jest, iż najniższy ze wszystkich
wskaźników pułap rozwoju wytrzymałości otworzył
możliwości większych postępów przed konkurencjami
uzależnionymi od szybkości i siły.
Pięć pierwszych zestawień (tabela 13) określiło granice
rozwoju konkurencji. Określone dla każdej z nich
przez wskaźniki progi obniżono o około pół odchylenia
standardowego. Jednocześnie założono, że te teoretycznie
stworzone granice w praktyce mogą być w obie
strony przekraczalne. Pod granicznymi wartościami
wskaźników zamieszczono ich korelacje z końcowym
wynikiem wieloboju obliczone dla 100-osobowej grupy.
Kolejne dwa zestawienia (tabela 13) przedstawiają
określone wskaźnikami wyniki pierwszej i ostatniej
piątki zawodników. Ich porównanie pozwala obiektywnie
ocenić moc dyskryminacyjną V wskaźnika.
Spośród pięciu wskaźników zarówno graniczne
wartości konkurencji, jak i matematyczne uzasadnienie
(najwyższe współczynniki korelacji z sumą punktów)
przemawiają za tym ostatnim. Jego zaletą jest umiarkowana
wysokość progu wytrzymałości, nie wpływająca
negatywnie na rozwój pozostałych zdolności motorycznych.
Przedstawione skrajne wyniki konkurencji antagonistycznych
należy traktować jako wytyczne pomocne
do planowania pracy treningowej, przy czym dolne
pułapy będą bardziej odpowiednie dla zawodników
o słabszych warunkach somatycznych, górne adekwatne
dla wieloboistów o optymalnych dla tej konkurencji
cechach budowy ciała.
Ustalenia z I i II części opracowania wskazują na istnienie
ostrzejszej sprzeczności między wytrzymałością
i szybkością niż siłą. Zjawiska te dotyczą zawodników
stanowiących elitę światową o najwyższym stopniu wy-
– 26 –