full text - Akademia Wychowania Fizycznego w Krakowie
full text - Akademia Wychowania Fizycznego w Krakowie
full text - Akademia Wychowania Fizycznego w Krakowie
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Od Redakcji<br />
i umysłowej dzieci 10-letnich charakteryzujących się<br />
różną aktywnością fizyczną”. Celem pracy była ocena<br />
sprawności psychofizycznej i umysłowej dzieci<br />
10-letnich charakteryzujących się różną aktywnością<br />
fizyczną. W badaniach przeprowadzonych w 2003<br />
roku wzięło udział 166 dzieci (80 dziewcząt i 86 chłopców),<br />
biorących udział wyłącznie w obowiązkowych<br />
zajęciach wychowania fizycznego w szkole oraz 34<br />
uprawiających tenis. W badanej grupie stwierdzono<br />
w zakresie rozwoju umysłowego i poziomu zdolności<br />
kondycyjnych istotne statystycznie różnice pomiędzy<br />
dziewczętami i chłopcami uprawiającymi tenis, a ich<br />
rówieśnikami biorącymi udział wyłącznie w obowiązkowych<br />
zajęciach wychowania fizycznego. W poziomie<br />
zdolności koordynacyjnych nie wystąpiły natomiast<br />
podobne różnice (za wyjątkiem próby oceniającej czas<br />
reakcji prostej). Zaobserwowane zjawisko powiązano<br />
zarówno z procesami selekcji, jak i wpływem uprawianej<br />
przez nich dyscypliny sportowej.<br />
Na znaczenie czynnika psychicznego w podejmowaniu<br />
aktywności ruchowej zwróciła uwagę para<br />
krakowskich naukowców wywodząca się po części<br />
z Uniwersytetu Jagiellońskiego, a po części z AWF<br />
Kraków. Celem pracy pt.: „Aktywność ruchowo-sportowa<br />
dzieci i młodzieży szkolnej a motywy jej podejmowania”<br />
było określenie współzależności pomiędzy<br />
motywami uczniów a deklarowaną pozaszkolną aktywnością<br />
ruchowo-sportową. Badania przeprowadzono<br />
w 2006 roku na grupie 111 osób (58 dziewcząt,<br />
53 chłopców) Zastosowano Skalę ATPA, opracowaną<br />
przez G.S. Kenyona w modyfikacji Z. Sawickiego.<br />
Pozaszkolną aktywność ruchowo-sportową ustalono<br />
na podstawie Inwentarza Pozaszkolnej Aktywności<br />
Sportowej. Analiza wyników pokazała, że: poziom<br />
wskaźnika aktywności ruchowej (AR) nie jest zmienną<br />
zależną od płci, jednak jego rozkład w badanej grupie<br />
okazał się niejednorodny. Poziom aktywności ruchowej<br />
(AR) w grupie uczniów 10–17-letnich nie wykazuje<br />
związku z wiekiem badanych. Struktura motywów, skłaniających<br />
do podejmowania pozaszkolnej aktywności<br />
ruchowo-sportowej pozostaje w zależności od wieku<br />
i płci. Grupy o różnym poziomie aktywności ruchowej<br />
różnicuje w sposób statystycznie istotny jedynie nastawienie<br />
„prozdrowotne” w kontekście uprawiania sportu.<br />
Kolejna praca pochodzi z Krakowa. W artykule<br />
„Technika chodu sportowego czołowych zawodników<br />
świata” zaprezentowano biomechaniczną analizę relacji<br />
między siłą reakcji podłoża a pionowymi oscylacjami<br />
środka ciężkości ciała zawodników uprawiających<br />
wyczynowo chód sportowy na najwyższym światowym<br />
poziomie. Wśród badanych znalazł się mistrz olimpijski<br />
i rekordzista świata na 20 i 50 km. Do badań wykorzystano<br />
system trójwymiarowej analizy ruchu Vicon,<br />
sprzężony w linii pomiarowej z platformą dynamometryczną<br />
Kistler. Zarejestrowano chód sportowy ze średnią<br />
ustabilizowaną prędkością 2,35±0,13m/s. Na podstawie<br />
trójwymiarowej rekonstrukcji ruchu zawodników<br />
obliczono średnie pionowych oscylacji środka ciężkości<br />
ciała (COG) oraz odpowiadające im średnie wartości<br />
składowych pionowej i podłużnej siły reakcji podłoża.<br />
Wyniki badań zaprezentowano w postaci względnych<br />
wskaźników. Wnioski z badań nie są zbyt optymistyczne,<br />
ale wskazują równocześnie na rezerwy pozwalające<br />
zmienić niekorzystną sytuację.<br />
Czytając doniesienie „Ocena rozwoju motorycznego<br />
dzieci urodzonych przedwcześnie przez pierwsze<br />
osiemnaście miesięcy życia” będziemy mogli zapoznać<br />
się z materiałami pochodzącymi z Mazowsza. Ich autorka<br />
koncentruje uwagę czytelnika na motoryce dziecka<br />
w bardzo ważnym okresie rozwoju ontogenetycznego.<br />
Jest to rzadki temat w badaniach auksologicznych.<br />
Celem pracy było dokonanie oceny rozwoju tzw. dużej<br />
motoryki u noworodków płci żeńskiej i męskiej urodzonych<br />
przed 37. tygodniem wieku płodowego, od momentu<br />
samodzielnego podnoszenia głowy i tułowia,<br />
do momentu opanowania sztuki samodzielnego chodzenia.<br />
Materiał do opracowania uzyskano z danych<br />
zamieszczonych w kartach zdrowia dziecka. Wyniki<br />
badań pozwalają sądzić, że długość okresu płodowego<br />
i skorelowana z nią wartość urodzeniowa masy ciała<br />
stanowią podstawowe kryterium rozwoju dla czynności<br />
motorycznych. Poza tym wykazano istnienie zjawiska<br />
przyspieszonego rozwoju dzieci urodzonych przedwcześnie<br />
z masą ciała odpowiednią do wieku płodowego<br />
i tendencję do „doganiania dzieci urodzonych<br />
o czasie”. Najczęściej większa masa ciała powodowała<br />
mniejsze napięcie mięśni kończyn dolnych i tym samym<br />
w znacznym stopniu ułatwiała wcześniejsze wstawanie<br />
i chodzenie, nawet w przypadku skróconego okresu<br />
trwania ciąży.<br />
Po lekturze prac empirycznych warto skierować<br />
uwagę na ton polemiczny (jak zwykle niezwykle ciekawy)<br />
artykuł pióra Wacława Petryńskiego, stałego już<br />
współpracownika naszego kwartalnika pt. „W sprawie<br />
naukowych zadań antropomotoryki i teorii Bernsztejna”.<br />
Przestawiono w nim ogólny rozwój antropomotoryki,<br />
jako osobnej dziedziny nauki z uwzględnieniem jej<br />
szczególnych zadań. Omówiono jej powiązania z innymi<br />
dziedzinami nauki, ze szczególnym uwzględnieniem<br />
problemu języka – obszaru wspólnego dla całej nauki czy<br />
– 8 –