full text - Akademia Wychowania Fizycznego w Krakowie

More documents

Recommendations

Info

Wacław Petryński zaleno wielodyscyplinarna multidisciplinary dependence zaleno midzydyscyplinarna crossdisciplinary dependence zaleno wspódyscyplinarna interdisciplinary dependence Ryc. 3. Proces kształtowania się nowej gałęzi nauki [4, s. 5] Fig. 3. The process of formation of a new branch of science [4, p. 5] na utożsamiać z potocznym, obejmuje zakres pojęć, którym i swobodnie posługują się wszyscy odpowiednio wykształceni ludzie władający danym językiem narodowym (w poniższej analizie nie będę zajmował się zjawiskami i procesami na styku różnych języków narodowych). Jednakże w opisach szczególnych za- swoisto Specificity swoisto Specificity swoisto Specificity obszar wspólny Common field swoisto Specificity swoisto Specificity swoisto Specificity Ryc. 4. Obszar nazewnictwa (i sposobu rozumowania) wspólnego całej nauki oraz obszary swoistości („warsztaty naukowe”) poszczególnych dziedzin nauki Fig. 4. The scope of terminology (and the way of reasoning) common for all science and fields of specificity (scientific skills) of particular branches of science – 92 –
W sprawie naukowych zadań antropomotoryki i teorii Bernsztejna dań, będących przedmiotem badań danej dziedziny nauki, język wspólny jest zwykle nie dość dokładny. Konieczne staje się wówczas stworzenie nazewnictwa specjalistycznego, stanowiącego swoiste narzędzie opisu wykorzystywane w tej dziedzinie. Zależność między obszarem wspólnym języka a obszarami swoistymi (nazewnictwami specjalistycznymi) została schematycznie przedstawiona na rycinie 4. Należy podkreślić, że zarówno wspólny obszar języka, jak i nazewnictwa specjalistyczne muszą być systemami w rozumieniu teorii systemów. Oznacza to, że muszą być wewnętrznie spójne. Co więcej, układ utworzony przez obszar wspólny i dane nazewnictwo specjalistyczne również musi tworzyć jak najbardziej spójny system. Oznacza to, że swoistość języka nauki jest narzędziem niezbędnym do przetwarzania informacji i budowania nowych teorii, ale kolejnym etapem po stworzeniu tych teorii powinno być opracowanie uproszczonego modelu, by jak największa część nowych informacji mogła przeniknąć do obszaru wspólnego. Opisanie wiedzy wspólnym, powszechnie zrozumiałym językiem umożliwia rozpoczęcie procesu trwałego kształtowania się nowej gałęzi nauki (jak na ryc. 3), a także doraźnego wykorzystania różnych dziedzin do rozwiązania określonego problemu. Niemniej opisany proces, schematycznie przedstawiony na rycinie 4, przypomina rozszerzanie się kręgu fali od miejsca, w którym została wzbudzona. W ten sposób swoistość języka poszczególnych dziedzin wiedzy powinna przyczyniać się do rozszerzania ogólnego obszaru ludzkiego poznania – wiedzy i jej usystematyzowanej części, czyli nauki. Dlatego obszar wspólny powinien być jak najszerszy, natomiast obszary swoistości – jak najwęższe. Każda z dziedzin nauki ma swój szczególny obszar zainteresowań, który bada dokładniej niż inne. Dlatego niespójności w jednej dziedzinie nauki łatwiej niekiedy dostrzec z perspektywy innej dziedziny, by następnie móc usunąć owe niespójności. Wyprzedzając nieco tok rozumowania przedstawiony w niniejszej pracy można stwierdzić, że język pełni dwie podstawowe funkcje [5, s. 172]: • komunikacyjną, umożliwiającą porozumiewanie się ludzi, • reprezentacyjną, umożliwiającą abstrakcyjne odwzorowanie rzeczywistości w umyśle człowieka. Można zatem stwierdzić, że w obszarze wspólnym najważniejsza jest komunikacyjna funkcja języka, zaś w obszarach swoistości – reprezentacyjna, czyli teoretyczne odwzorowanie tych obszarów rzeczywistości, które nie stanowią jeszcze części usystematyzowanej nauki. Właśnie język służy do dokonania tego usystematyzowania 3 . 3. Uzupełnienie teorii Bernsztejna Ojciec Nikołaja Bernsztejna, Aleksander Nikołajewicz Bernsztejn, był wybitnym lekarzem, ordynatorem kliniki psychiatrycznej w Moskwie. Po ukończeniu gimnazjum młody Nikołaj rozpoczął studia uniwersyteckie na wydziale historyczno-filologicznym. Kiedy jednak wybuchła I wojna światowa, przeniósł się na wydział medyczny. Ponieważ na froncie byli potrzebni lekarze, studia przyspieszono. W 1919 roku został frontowym lekarzem, a po demobilizacji w 1921 roku rozpoczął działalność naukową w dziedzinie medycyny [6]. W latach czterdziestych XX wieku był już uczonym o znacznym dorobku i ugruntowanej sławie. Po zakończeniu II wojny światowej, gdy niezbędne było leczenie licznych ofiar walk, napisał swoje słynne dzieło „O postrojenii dwiżenij”, nieco później zaś – „O łowkosti i jejo razwitii”. Przedstawił w nich swój pięciopoziomowy wzorzec budowy ruchów, opracowany na podstawie dogłębnych analiz biologicznych, ewolucyjnych i neurofizjologicznych. W modelu tym poziom A, którego ośrodkami sterującymi są jądro czerwienne i twór siatkowaty, odpowiada za napięcie mięśniowe. Poziom B, „zarządzany” przez gałkę bladą, steruje synergiami mięśniowymi, głównie ruchami tułowia i szyi. Z poziomu C człowiek steruje ruchami w przestrzeni. Bernsztejn podzielił go na dwa podpoziomy: C1 (pozapiramidowy), u człowieka sterowany z poziomu ciała prążkowanego, odpowiedzialny za ruchy ciała w przestrzeni, oraz podpoziom C2, korowy (piramidowy), odpowiedzialny za przemieszczanie przedmiotów. Poziom D – to poziom złożonych czynności, o którym Bernsztejn pisze [7, s. 184]: „...w anatomii mózgu ośrodki zarządzające poziomu czynności noszą nazwę kory przedruchowej”. O kolejnym poziomie, oznaczonym literą E, Bernsztejn pisze jedynie w przypisie [7, s. 193] co następuje: W niniejszej książce nie będziemy analizować hipotez, że w naszym mózgu istnieje jeszcze przynajmniej jeden poziom korowy E, leżący powyżej poziomu D i będący głównym poziomem porozumiewania się ludzi, gdyż nie jest on bezpośrednio związany z głównym przedmiotem naszego opracowania – zwinnością. 3 Wynika stąd paradoksalny na pozór wniosek, że uczeni wykorzystują wprawdzie usystematyzowaną naukę, ale obszarem ich działań intelektualnych jest rejon nieuporządkowany, a zatem nie będący jeszcze nauką. Dopiero praca uczonego, wprowadzająca do chaotycznej początkowo wiedzy pewien porządek, czyni z owej wiedzy naukę. – 93 –
Page 1 and 2:
KOMITET REHABILITACJI, KULTURY FIZY
Page 3 and 4:
ANTROPOMOTORYKA ISSN 1731-0652 KOMI
Page 5 and 6:
NR 38 AN TRO PO MO TO RY KA 2007 SP
Page 7 and 8:
NR 38 AN TRO PO MO TO RY KA 2007 OD
Page 9 and 10:
Od Redakcji kultury oraz nazewnictw
Page 11 and 12:
NR 38 AN TRO PO MO TO RY KA 2007 IN
Page 13 and 14:
NR 38 AN TRO PO MO TO RY KA 2007 IN
Page 15:
ROZPRAWY I ARTYKUŁY DISSERTATIONS
Page 18 and 19:
Adam Haleczko i wsp. notowano w zes
Page 20 and 21:
Adam Haleczko i wsp. Tabela 1. Śre
Page 22 and 23:
Adam Haleczko i wsp. Tabela 5. Ró
Page 24 and 25:
Adam Haleczko i wsp. Tabela 9. Wska
Page 26 and 27:
Adam Haleczko i wsp. Tabela 13. Gra
Page 28 and 29:
Adam Haleczko i wsp. [20] Haleczko
Page 30 and 31:
Kinga Tucholska, Marian Fiedor Wst
Page 32 and 33:
Kinga Tucholska, Marian Fiedor Dob
Page 34 and 35:
Kinga Tucholska, Marian Fiedor 22 2
Page 36 and 37:
Kinga Tucholska, Marian Fiedor 11 1
Page 38 and 39:
Kinga Tucholska, Marian Fiedor Psyc
Page 40 and 41:
Kinga Tucholska, Marian Fiedor pozi
Page 43 and 44: NR 38 AN TRO PO MO TO RY KA 2007 GE
Page 45 and 46: Genetyczne i środowiskowe uwarunko
Page 53: Genetyczne i środowiskowe uwarunko
Page 56 and 57: Wiesław Chwała, Wacław Mirek, Ed
Page 64 and 65: Andrzej Jopkiewicz, Agata Jopkiewic
Page 71 and 72: NR 38 AN TRO PO MO TO RY KA 2007 OC
Page 73 and 74: Ocena rozwoju motoryczności dzieci
Page 75 and 76: Ocena rozwoju motoryczności dzieci
Page 77: Ocena rozwoju motoryczności dzieci
Page 81 and 82: NR 38 AN TRO PO MO TO RY KA 2007 NO
Page 83 and 84: Nowe możliwości obiektywnego pomi
Page 85 and 86: Nowe możliwości obiektywnego pomi
Page 87: POLEMIKI I DYSKUSJE DISCUSSIONS
Page 90 and 91: Wacław Petryński w całości, by
Page 94 and 95: Wacław Petryński Trudno się oprz
Page 96 and 97: Wacław Petryński Neurofizjologia
Page 98 and 99: Wacław Petryński studentów. Wars
Page 101 and 102: NR 38 AN TRO PO MO TO RY KA 2007 O
Page 103 and 104: O książce - „Zarys budowy ruch
Page 105: O książce - „Zarys budowy ruch
Page 109 and 110: NR 38 AN TRO PO MO TO RY KA 2007 X
Page 111 and 112: X Międzynarodowa Konferencja Nauko
Page 113 and 114: X Międzynarodowa Konferencja Nauko
Page 115 and 116: NR 38 AN TRO PO MO TO RY KA 2007 KO
show all

full text - Akademia Wychowania Fizycznego w Krakowie

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?