full text - Akademia Wychowania Fizycznego w Krakowie
full text - Akademia Wychowania Fizycznego w Krakowie
full text - Akademia Wychowania Fizycznego w Krakowie
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
NR 38 AN TRO PO MO TO RY KA<br />
2007<br />
OD REDAKCJI FROM EDITORS<br />
W 2007 ROKU JESTEŚMY NA PÓŁMETKU<br />
IN 2007 WE HAVE REACHED THE HALFMARK<br />
„Minął dzień. Wciąż prędzej, prędzej<br />
szybuje czas bez wytchnienia”.<br />
Znamy te słowa zamieszczone w motcie z jakże<br />
pięknego wiersza Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego!<br />
A ja chciałbym nie tylko i te chwile obcowania<br />
z poezją zachować od zapomnienia, ale nade wszystko<br />
polecić sobie i łaskawej pamięci naszych czytelników<br />
cały, trzydziesty ósmy już numer naszego kwartalnika.<br />
Jesteśmy z nim w bieżącym roku na półmetku. Mam<br />
nadzieję, że nie zawiodą się czytelnicy studiujący zawartą<br />
w nim treść. Zapewniam, jest tak samo ciekawa<br />
i wartościowa jak w numerze 37.<br />
Otwiera go artykuł zespołu wrocławskich antropomotoryków,<br />
będący kontynuacją rozważań na temat<br />
współdziałania i sprzeczności w przejawach zdolności<br />
motorycznych. Jego tytuł brzmi: „Współdziałanie<br />
i sprzeczność w przejawach zdolności motorycznych.<br />
Część II. Siła i wytrzymałość”. Mając na względzie<br />
współdziałanie i sprzeczność występujące w konkurencjach<br />
wielobojów lekkoatletycznych uzależnionych od<br />
szybkości, siły i wytrzymałości, postanowiono określić<br />
czynniki mające wpływ na tego typu reakcje. Ponadto<br />
podjęto próbę ustalenia progu w pracy wytrzymałościowej,<br />
poświęconej przygotowaniu do biegu na 1500 m.<br />
Wzięto pod uwagę dane somatyczne i wyniki dwóch<br />
badanych grup. Pierwszą z nich tworzyło 100 dziesięcioboistów<br />
z listy rangowej wszech czasów. W skład<br />
drugiej włączono wyniki badań 120 studentów I roku<br />
Akademii <strong>Wychowania</strong> <strong>Fizycznego</strong> we Wrocławiu, biorących<br />
udział w sprawdzianie z lekkoatletyki. Analizie<br />
poddano wyniki konkurencji utożsamianych z siłą i wytrzymałością,<br />
czyli pchnięcie kulą i bieg na 1500 m,<br />
uzupełnione danymi budowy ciała i sumą punktów.<br />
Obliczono średnie arytmetyczne i korelacje w całych<br />
zbiorowościach oraz w grupach różniących się poziomem<br />
uzyskanych wyników. W kolejnym etapie działań<br />
z trzech „antagonistycznych” konkurencji utworzono<br />
pięć wskaźników umożliwiających określenie progu<br />
w pracy wytrzymałościowej. Interesujące wydają się<br />
dwa wnioski: 1. W planowaniu i realizacji programów<br />
treningowych należy zachować w przygotowaniu<br />
sprawnościowym określone granice w rozwoju zdolności<br />
motorycznych, szczególnie wytrzymałości. 2. Aby<br />
zapewnić jednakowy udział dwu lub więcej cech w ocenie<br />
jakiegoś zjawiska, należy tak je przekształcić, aby<br />
ich współczynniki zmienności zrównały się wartością.<br />
W artykule „Genetyczne i środowiskowe uwarunkowania<br />
wybranych zdolności kondycyjnych – wyniki<br />
przekrojowych badań rodzinnych ludności wiejskiej<br />
Kielecczyzny” trzech krakowskich autorów nawiązało<br />
do nurtu badawczego, będącego niegdyś wizytówką<br />
krakowskiej szkoły motoryczności, stworzonej przez<br />
antropologa prof. Jana Szopę. Badania rodzinne przeprowadzono<br />
na Kielecczyźnie. Bardzo to urodzajna<br />
gleba dla obserwacji naukowych, których celem jest<br />
poznanie środowiskowych i genetycznych uwarunkowań<br />
rozwoju somatycznego, funkcjonalnego i motorycznego.<br />
W numerach: 29 i 30 zamieściliśmy dwa ciekawe<br />
doniesienia, w których były rozważane podobne<br />
kwestie siły kontroli genetycznej cech biologicznych<br />
u dzieci i młodzieży ze stolicy regionu, jaką jest miasto<br />
Kielce. Autorzy doniesienia stwierdzili istnienie w niewielkim<br />
stopniu kojarzenia asortatywnego. Największą<br />
stabilność współczynników korelacji zaobserwowano<br />
w cechach somatycznych. Nie stwierdzono silniejszej<br />
kontroli genetycznej cech funkcjonalnych u mężczyzn.<br />
Spośród analizowanych przypadków najsilniejszą kontrolę<br />
genetyczną wykazały parametry długościowe<br />
szkieletu, natomiast w grupie analizowanych zdolności<br />
koordynacyjnych, „średnio – silną” kontrolę prezentuje<br />
orientacja przestrzenna oraz szybkość ruchów.<br />
Z kieleckiego ośrodka naukowego pochodzi kolejna<br />
rozprawa pt. „Poziom sprawności psychofizycznej<br />
– 7 –