full text - Akademia Wychowania Fizycznego w Krakowie

Janusz Jaworski, Tomasz Wieczorek, Władimir Ljach
• Częstotliwość ruchów mierzono testem „plate tapping”,
rejestrowano czas wykonania 15 cykli [16].
• Równowagę mierzono testem „flamingo balance”
[16], próbę powtarzano dwukrotnie, rejestrując
lepszy wynik.
• Orientację przestrzenną badano aparatem
krzyżowym AKN-102, rejestrując czas wykonania
49 zadań w serii „free”.
Metody analizy statystycznej
1. Zbadano normalność rozkładu badanych cech.
2. Określono istotność różnic pomiędzy średnimi „grupy
rodzinnej” i „grupy porównawczej” testem t º -Studenta
lub C º -Cochrana-Coxa z zależności od różnic
wariancji. Do badania cech, których rozkład odbiegał
od normalnego, zastosowano test nieparametryczny
Kołmogorowa-Smirnowa. W świetle zastosowanych
testów statystycznych w większości przypadków
różnice okazały się statystycznie nieistotne.
Pozwoliło to na połączenie w jedną obu grup, a tym
samym – na zwiększenie liczebności obserwacji, co
jest tak ważne w tego typu badaniach.
3. Aby określić siłę uwarunkowań genetycznych zastosowano
klasyczne metody genetyki cech ilościowych
[1, 4, 6, 17]:
• Obliczono współczynniki korelacji we wszystkich
kombinacjach pokrewieństw rodzinnych
(ojciec – matka, rodzice – dzieci, wielkość średniorodzicielska
– dziecko) na wielkościach znormalizowanych
poszczególnych cech. Wytrąciło
to międzypokoleniowe i międzygrupowe różnice
wariancji oraz umożliwiło porównania międzycechowe.
Normalizacji dokonano na średnie
i odchylenia standardowe całości materiału
(łącznie dzieci z „grupy rodzinnej” i „grupy porównawczej”)
w grupach jednorocznikowych
u dzieci i dziesięcioletnich u rodziców.
• Obliczono współczynniki korelacji między rodzicami
w dwóch grupach wieku (do 35 lat
i powyżej 35. roku życia), co pozwoliło ocenić
zarówno wpływ kojarzenia wybiórczego
(wskaźnik w grupie młodszej), jak i tzw. „efekt
współzamieszkania”, a więc częściową miarę
wpływu środowiska rodzinnego (tzw. dziedziczenie
kulturowe – wskaźnik w grupie starszej).
Umożliwiło to również skorygowanie korelacji
wewnątrzrodzinnych (zawyżonych w przypadku
pozytywnego kojarzenia wybiórczego) o wielkość:
1
c
0,5
2(2 c)
Tabela 2. Liczebności par spostrzeżeń w wyodrębnionych grupach wieku i typach pokrewieństw rodzinnych
Table 2. The numbers of pairs in particular type of relations
Pokrewieństwo
Relations
Liczebność par
Numbers of pairs in two groups of children
grupa I* / group I*
grupa II** / group II**
Ogółem***
Total***
ojciec – syn / f-s 72 54 126
ojciec – córka / f-d 59 77 136
matka – syn / m-s 72 54 126
matka – córka / m-d 59 77 136
ojciec – dziecko / f-ch 131 131 262
matka – dziecko m-ch 131 131 262
rodzice – syn / p-s 144 108 262
rodzice – córka / p-d 118 154 272
rodzice – dziecko / p-ch 262 262 524
o – ojciec, s – syn, m – matka, c – córka, dz – dziecko, r – rodzice
f – father, s – son, m – mather, d – daughter, ch – child, p – partents
* 7–11 lat u chłopców i 7–10 lat u dziewcząt
* 7–11 years boy and 7–10 years girls
** 12–15 lat u chłopców i 11–15 lat u dziewcząt
** 12–15 years boys and 11–15 years girls
*** ogół badanych w wieku 7–15 lat
*** total 7–15 years
– 46 –