full text - Akademia Wychowania Fizycznego w Krakowie
full text - Akademia Wychowania Fizycznego w Krakowie
full text - Akademia Wychowania Fizycznego w Krakowie
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Kinga Tucholska, Marian Fiedor<br />
Psychometryczne wskaźniki opisowe, zestawione<br />
w tabeli 12, odnoszą się do wyników średnich, uzyskanych<br />
przez 58 dziewcząt i 53 chłopców w badaniu<br />
metodą Kenyona. Wskazują one, iż w pięciu na sześć<br />
skal zachodzą pomiędzy nimi wyraźne i statystycznie<br />
istotne (p < 0,05) różnice w zakresie motywacji do podejmowania<br />
aktywności ruchowej.<br />
Dziewczęta podejmują aktywność ruchową przede<br />
wszystkim powodowane względami estetycznymi, na<br />
co wskazuje najwyższa w tej grupie średnia (M = 15,98)<br />
w skali Estetyki. Interesują się tymi dyscyplinami sportu,<br />
które pozwalają wyrazić piękno ciała i elegancję<br />
ruchów. Są skłonne uprawiać szczególnie te rodzaje<br />
ćwiczeń gimnastycznych czy tanecznych, które ładnie<br />
modelują sylwetkę i sprzyjają poprawie harmonii<br />
i gracji w sposobie poruszania się. Zwracają również<br />
uwagę na aspekt zdrowotny podejmowanej aktywności<br />
fizycznej. Mają go na względzie prawie tak często jak<br />
chłopcy (nie ma statystycznie istotnej różnicy w wynikach<br />
średnich chłopców i dziewcząt w skali: Zdrowie).<br />
Dla dziewcząt ważnym czynnikiem motywacyjnym do<br />
podejmowania pozaszkolnej aktywności ruchowej są<br />
potrzeby społeczne. Aktywność fizyczna jest dla nich<br />
przede wszystkim okazją do nawiązywania i podtrzymywania<br />
znajomości i przyjaźni z innymi. Preferują<br />
zespołowe formy uprawiania sportu, gdyż dają im one<br />
większą radość niż samotny trening. W zdecydowanie<br />
mniejszym stopniu traktują sport jako sposób na rozładowanie<br />
skumulowanych napięć, czy też jako sposób<br />
pracy nad sobą lub drogę do uzyskania szczególnej<br />
sprawności fizycznej. Bardzo rzadko w podejmowaniu<br />
aktywności ruchowo-sportowych poszukują wrażeń<br />
tzw. ekstremalnych.<br />
Dla chłopców z kolei najważniejszym bodźcem do<br />
podejmowania aktywności fizycznej jest chęć zyskania<br />
sprawności fizycznej i dobrej kondycji. Zwracają oni<br />
uwagę na wytrzymałość i siłę mięśni, stąd preferują<br />
wykonywanie ćwiczeń o wyższym poziomie trudności<br />
oraz takich, które wymagają wytrwałości i systematyczności.<br />
Jak już wcześniej zaznaczono, zwracają również<br />
uwagę na aspekt zdrowotny aktywności fizycznej. Mają<br />
świadomość, że aktywny tryb życia sprzyja utrzymaniu<br />
zdrowia. Znacznie częściej niż dziewczęta podejmują<br />
różnego rodzaju aktywność ruchową ze względów<br />
społecznych oraz by się odprężyć czy odreagować.<br />
Chłopcy częściej też są przekonani, że aktywność ruchowa<br />
pozwala się im rozluźnić i zrelaksować, szczególnie<br />
gdy czują się znużeni czy przeciążeni. W sporcie<br />
dają upust skumulowanym emocjom. Pozwala im on<br />
również oderwać się od codzienności i choć na chwilę<br />
zapomnieć o przeżywanych problemach. Jak można<br />
przypuszczać, w przypadku chłopców o wiele bardziej<br />
istotna niż dla dziewcząt jest możliwość przeżycia silnych<br />
emocji, jakie daje uprawianie niektórych sportów<br />
i pewnych ryzykownych form aktywności. Natomiast<br />
zdecydowanie niższy wskaźnik (w porównaniu z wynikami<br />
dziewcząt) uzyskują chłopcy w skali Estetyki, co<br />
wskazuje, że nie są szczególnie zainteresowani tym<br />
aspektem aktywności ruchowej.<br />
Podsumowując uzyskane w skali ATPA wyniki należy<br />
stwierdzić, iż wskazują one na bardzo duże różnice<br />
pomiędzy nasileniem poszczególnych czynników<br />
motywujących do podejmowania aktywności fizycznej<br />
u chłopców i dziewcząt. Chłopcy angażują się w uprawianie<br />
sportów przede wszystkim ze względu na chęć<br />
podniesienia swojej sprawności fizycznej, zapewnienia<br />
dobrego zdrowia, zaspokojenia potrzeb społecznych<br />
oraz odprężenia się i odreagowania stresu. Nie bez<br />
znaczenia jest, iż aktywność fizyczna pozwala im doświadczyć<br />
przyjemnego dreszczu emocji w rywalizacji<br />
i podejmowania działań na granicy ryzyka. Dziewczęta<br />
podejmują aktywność sportową przede wszystkim ze<br />
względów estetycznych, zdrowotnych oraz społecznych.<br />
Na dalszy plan schodzi u nich możliwość odprężenia,<br />
uzyskania większej sprawności fizycznej oraz<br />
możliwość przeżycia silnych doznań.<br />
Struktura motywacji u uczniów o zróżnicowanym<br />
poziomie aktywności ruchowej<br />
Zwieńczeniem prowadzonych analiz jest porównanie<br />
struktury motywacji uczniów mało aktywnych ruchowo<br />
(grupa N-AR) i tych o wysokim poziomie aktywności<br />
ruchowo-sportowej (W-AR). Statystyki opisowe średnich<br />
wyników uzyskanych w poszczególnych skalach<br />
metody ATPA G.S. Kenyona oraz różnic pomiędzy nimi<br />
(t, p) zestawiono w tabeli 13.<br />
Analiza wyników przedstawionych w tabeli 13 wskazuje<br />
jednoznacznie, iż poza jednym aspektem nie zachodzą<br />
zasadnicze różnice pomiędzy strukturą motywacyjną<br />
uczniów aktywnych i nieaktywnych ruchowo.<br />
Istotna statystycznie różnica (p < 0,03) zachodzi pomiędzy<br />
opisywanymi grupami skrajnymi (N-AR i W-AR)<br />
w zakresie zwracania uwagi na walory zdrowotne ruchu<br />
i aktywności sportowej. Aktywni fizycznie uczniowie<br />
podejmują ćwiczenia fizyczne przede wszystkim dlatego,<br />
że jest to korzystne dla ich zdrowia. Wprawdzie<br />
różnice te nie są znaczące, nie sposób jednak – patrząc<br />
na poziom wyników w dwóch omawianych grupach<br />
– nie zauważyć, iż w skali Zdrowia osoby z grupy<br />
– 38 –