PRAVO OKOLIÅ A - Pravni Fakultet Osijek

SADRŽAJ
1. UVODNA I TEMELJNA PITANJA PRAVA OKOLIŠA.................... str. 4
1.1. Definicije i terminološka razgraničenja............................................................. 4
1.2. O ekologiji i ekološkoj politici.......................................................................... 5
1.3. Suvremeno poimanje okoliša i zaštita okoliša................................................... 9
1.4. Teorije o zaštiti okoliša...................................................................................... 15
1.5. Etička dimenzija prava okoliša (ekološka etika)............................................... 16
1.6. Održivi razvoj (sustainable development)......................................................... 17
1.7. Zaštita okoliša i tehnologija............................................................................... 19
1.8. Pojam prava okoliša i njegovo mjesto u pravnom sustavu............................... 20
1.9. Pravo okoliša kao racionalno pravo.................................................................. 21
1.10. Načela prava okoliša........................................................................................ 21
1.10.1. Načelo preventivnosti.......................................................................... 22
1.10.2. Načelo uzročnosti (načelo plaćanja troškova onečišćenja)................. 23
1.10.3. Načelo kooperacije (načelo cjelovitosti i načelo sudjelovanja javnosti) 24
1.10.4. Načelo opće naknade (opće odgovornosti).......................................... 25
1.11. Izvori prava okoliša u pravnom poretku RH.................................................... 26
1.11.1. Materijalni i formalni izvori................................................................. 26
1.11.2. Ustav i ustavnopravne norme............................................................... 26
1.11.3. Deklaracija o zaštiti okoliša u RH........................................................ 29
1.11.4. Zakoni................................................................................................... 30
1.11.5. Podzakonski akti................................................................................... 31
1.12. Normativne institucije ekološke politike.......................................................... 32
1.13. Institucije za zaštitu okoliša u RH.................................................................... 33
2. ZAŠTITA NEKIH DIJELOVA OKOLIŠA U
HRVATSKOM PRAVNOM SUSTAVU............................................... 38
2.1. Zaštita posebno vrijednih dijelova prirode.......................................................... 38
2.1.1. Nacionalni parkovi.................................................................................... 39
2.1.2. Parkovi prirode.......................................................................................... 40
2.1.3. Strogi rezervati, posebni rezervati, park-šume, zaštićeni krajolici,
spomenici prirode i spomenici parkovne arhitekture................................ 40
2.2. Zaštita i unaprjeđenje šuma................................................................................ 42
2.3. Zaštita i unaprjeđenje poljoprivrednog zemljišta................................................ 45
2.4. Zaštita zraka od onečišćenja................................................................................ 48
2.5. Zaštita od buke.................................................................................................... 52
3. GRAĐANSKOPRAVNA ZAŠTITA OKOLIŠA................................... 55
3.1. Građanskopravna zaštita okoliša kao
instrument ostvarivanja načela preventivnosti................................................... 56
3.1.1. Susjedska prava i stvarnopravna zaštita od imisija................................... 57
3.1.2. Građanskopravna zaštita okoliša sprovođenjem tzv. negatorne tužbe..... 58
3.1.3. Građanskopravna zaštita okoliša kroz posjedovnu zaštitu....................... 59
3.1.4. Građanskopravna zaštita okoliša obuhvaćena
kroz odgovornost za štetu, popravljanje štete i ekološku tužbu................ 60
4. KAZNENOPRAVNA ZAŠTITA OKOLIŠA........................................ 66
4.1. Onečišćenje okoliša............................................................................................. 68
2