Uvod - Vlada Crne Gore

MINISTARSTVO FINANSIJA CRNE GORE
EKONOMSKI I FISKALNI PROGRAM ZA CRNU GORU 2008 - 2011. GODINE
Ciljevi i buduće regulatorne mjere ekonomske politike na tržištu rada
Protekli period 2007. - 2008. godine, karakterisale su značajne reforme socijalne politike Crne Gore. Tome je znatno
doprinjela tendencija Crne Gore integrisanja u Evropsku Uniju i njene tokove, ali i par godina ranije novonastali status
samostalne države. Težnja da pokaže rezultate bliske onima u Evropskoj Uniji i da razvije i pripremi svoje kapacitete kako bi
što spremnije odgovorili na administrativne i druge zahtjeve Evropske Unije, u Crnoj Gori je završeno ili je još uvijek u toku
nekoliko krupnih i veliki broj malih projekata pomoći EU na tom putu.
Početkom septembra 2008. godine završen je CARDS Projekat „Reforma tržišta rada i razvoj radne snage“, finansiran od
strane EU. Projekat je ocijenjen kao veoma uspješan, kako od strane finansijera tako i korisnika Projekta. Pored konkretnih
i vidljivih rezultata, brojnih strateških i legislativnih dokumenata, preporuka, istraživanja, Projekat je doprinio izgradnji
kapaciteta institucija tržišta rada i zapošljavanja u Crnoj Gori.
U proteklom periodu, tačnije krajem jula 2008. godine, usvojeni su:
1. Ažurirana Nacionalna strategija zapošljavanja i razvoja ljudskih resursa za 2007. - 2011. godinu, čiji je glavni cilj
podizanje nivoa i kvaliteta zapošljavanja u Crnoj Gori. Prilikom izrade strategije korišćen je otvoreni metod koordinacije, i u
potpunosti je usaglašena sa smjernicama zapošljavanja iz 2005. godine, sa obnovljenom „Lisabonskom strategijom“.
Tri osnovna prioriteta Strategije su:
a) povećanje zaposlenosti i smanjenje nezaposlenosti,
b) povećanje produktivnosti i kvaliteta rada i
c) jačanje socijalne kohezije.
Nacionalnim akcionim planom zapošljavanja za 2008. - 2009. godinu, konkretizuju se realizacija navedenih prioriteta,
odnosno, Nacionalne strategije zapošljavanja i razvoja ljudskih resursa u Crnoj Gori.
1. Skupština Crne Gore donijela je novi Zakon o zapošljavanju i radu stranaca (Sl. List 22/08) koji će početi da se
primjenjuje od 1. januara 2009. godine. Zakon je usklađen sa relevantnim propisima zakonodavstva Evropske Unije. Do
primjene novog Zakona o zapošljavanju i radu stranaca važiće Vladina Uredba o angažovanju nerezidentnih fizičkih lica, koja
je donijeta na inicijativu poslodavaca, a sa ciljem da im se obezbjedi potrebna radna snaga na otvorenom tržištu rada.
2. Zakonom o profesionalnoj rehabilitaciji i zapošljavanju lica sa invaliditetom, objavljenim u Službenom listu br. 49/08 od
15. avgusta 2008. godine, uređuje je postupak profesionalne rehabilitacije radi bržeg zapošljavanja tih lica, utvrđuje kvotni
sistem obaveznog zapošljavanja, uređuje postupak osnivanja i rada posebnih organizacija za osposobljavanje i zapošljavanje
lica sa težim invaliditetom, koji se ne mogu zaposliti pod opštim uslovima, predviđa posebne olakšice za zapošljavanje lica
sa invaliditetom, utvrđuje postupak osnivanja i nadležnosti Fonda za profesionalnu rehabilitaciju i zapošljavanje lica sa
invaliditetom.
Od januara do maja 2008. godine organizovano je nekoliko sastanaka radnih grupa za izradu Projekt fiša IPA 2008
„Reforma tržišta rada i razvoj radne snage II“, u saradnji sa ekspertima ETF-a i predstavnicima relevantnih organizacija i
institucija, socijalnih partnera, NVO sektora i dr. Zajedno je razvijen predlog projekta, kojim su prepoznata tri prioriteta budućeg
djelovanja: dalji razvoj administrativnih kapaciteta institucija tržišta rada i zapošljavanja, razvoj lokalnih partnerstava za
sprovođenje aktivnih mjera zapošljavanja i stručno obrazovanje i savjetovanje. Predlog Projekta je dostavljen predstavnicima
Evropske Komisije na razmatranje.
Radno pravni odnosi
U okviru reforme radnog zakonodavstva Skupština Crne Gore je u decembru 2007. godine usvojila Zakon o socijalnom
savjetu (Sl. List br. 16/07) i Zakon o mirnom rješavanju radnih sporova (Sl. List br. 16/07).
Donošenjem Zakona o socijalnom savjetu obezbijedilo se stvaranja efikasnog i značajnog socijalnog dijaloga, povećanja
kapaciteta socijalnih partnera, podizanje svijesti o socijalnom dijalogu u društvu i praćenje međunarodnih konferencija na
temu socijalnog dijaloga u cilju sticanja iskustva EU.
U skladu sa članom 13 tog zakona konstituisan je novi Socijalni savjeta koji čine: 11 predstavnika Vlade, 11 predstavnika
ovlašćenih organizacija sindikata Crne Gore i 11 predstavnika ovlašćenog udruženja poslodavaca u Crnoj Gori.
Polazna osnova za utvrdjivanje rješenja u Zakonu o mirnom rješavanju radnih sporova, predstavljaju rješenja iz prakse
zemalja koje imaju dugogodišnje iskustvo u alternativnom rješavanju radnih sporova. To znači da je uvodjenje mirnog
rješavanja radnih sporova, značajan korak u reformi radnog zakonodavstva i njegovoj harmonizaciji sa propisima EU,
konvencijama i preporukama MOR-a.
92