Przegląd Epidemiologiczny - Państwowy Zakład Higieny

150 Piotr Supranowicz, Mirosław J Wysocki i inniNr 1WSTĘPZapewnienie obywatelom poczucia bezpieczeństwaspołecznego opartego na zasadach egalitaryzmui solidaryzmu jest jednym z podstawowych wyzwaństawianych polityce publicznej (1). Bezpieczeństwozdrowotne stanowi fundament bezpieczeństwa społecznego.Bywa ono różnie definiowane (2, 3, 4).Z perspektywy administracji państwowej oznacza działaniazmierzające do skoordynowania różnych i częstorozproszonych leczniczych i profilaktycznych składnikówopieki zdrowotnej, socjalnej i rehabilitacyjnej,pracowniczych świadczeń zdrowotnych, odszkodowańpowypadkowych, zasiłków chorobowych, rent i innychświadczeń w taki sposób, by łącznie zaspokojone zostałyindywidualne potrzeby w zakresie usług zdrowotnychi środków do życia (2). W wymiarze indywidualnymbezpieczeństwo zdrowotne określić można jako postrzeganieprzez jednostkę, że: 1/ dostępna opieka zdrowotnaw sposób wystarczający zapewnia jej możliwości leczeniasię, 2/ koszty, jakie ponosi w związku z leczeniem,są adekwatne do jej możliwości finansowych, 3/ w razieutraty możliwości zarobkowania na skutek starości,bezrobocia, niepełnosprawności lub innych okolicznościbędzie miała zabezpieczone wystarczające środkifinansowe (emeryturę, rentę, zasiłek) umożliwiającejej prowadzenie godnego życia.W Zakładzie Promocji Zdrowia i Szkolenia PodyplomowegoNarodowego Instytutu Zdrowia Publicznego– PZH podjęto w 2011 roku wieloaspektowebadania subiektywnie postrzeganego zdrowia i jegofizycznych, psychicznych, społecznych i kulturowychuwarunkowań. Badania prowadzone były w taki sposób,by uczestnicy badań czuli się ich współautorami, a ichudział rozumiany był jako gotowość do współpracy przyreformowaniu służby zdrowia. Celem niniejszej pracybyło zbadanie, jak mieszkańcy Warszawy oceniająistniejącą opiekę zdrowotną w perspektywie własnychdoświadczeń, wysokość ponoszonych wydatków naleczenie i obecny system emerytalny oraz jak cechydemograficzne i stan zdrowia różnicują te oceny.MATERIAŁ I METODYBadania przeprowadzono wśród mieszkańców Warszawymetodą ankiety nieadresowanej. Spośród 1700dostarczonych ankiet odesłano 402 prawidłowo wypełnione(zwrotność 23,6%). Charakterystyka badanejgrupy oraz szczegółowe omówienie zawartości ankietyprzedstawione zostało w innej publikacji (5). Pytaniao ocenę bezpieczeństwa zdrowotnego i emerytalnegozostały tak sformułowane, by respondent dokonywałoceny z perspektywy własnej sytuacji. Do zebraniainformacji o ocenie bezpieczeństwa zdrowotnego posłużyłydwa pytania:• Czy Pana/Pani zdaniem obecny system opieki zdrowotnejw wystarczającym stopniu zapewnia Panu/Pani możliwość leczenia się? (odpowiedzi: tak,całkowicie / w ograniczonym stopniu / nie)• Jak Pan/Pani ocenia swoje wydatki na leczenie?(odpowiedzi: bardzo wysokie / dość wysokie / niskie/ nie leczę się, nie ponoszę wydatków)Do zebrania informacji o ocenie bezpieczeństwaemerytalnego posłużyło pytanie:• Czy istniejący system funduszy emerytalnych zapewniaPanu/Pani (jeśli jest Pan/Pani na emeryturze)lub zapewni w przyszłości (jeśli Pan/Pani nieosiągnął/osiągnęła jeszcze wieku emerytalnego)wystarczająco wysoką emeryturę? (odpowiedzi: tak/ w ograniczonym stopniu / nie)Do pomiaru zdrowia i jego zaburzeń zastosowanocztery mierniki: 1) samoocena stanu zdrowia (pięciopunktowaskala Likerta – od bardzo złe do bardzodobre), 2) częstość przebywania w ciągu ostatniegoroku w domu z powodu choroby (od wcale do 6 razylub więcej), 3) częstość kontaktowania się z lekarzemw ciągu ostatniego roku (od wcale do 6 razy lub więcej),4) liczba pobytów w szpitalu w ciągu ostatniego roku(od wcale do 3 razy lub więcej).Do założenia bazy danych i analizy statystycznejwykorzystano program Epi Info (6). Do określeniaróżnic między badanymi grupami zastosowano test c 2 ,gdy obie zmienne miały charakter jakościowy lub testKruskala-Wallisa, gdy jedna zmienna miała charakterjakościowy, a pozostałe były zmiennymi ilościowymi.Istotność przyjęto na poziomie p