Przegląd Epidemiologiczny - Państwowy Zakład Higieny

Nr 1Nosicielstwo paciorkowca grupy B u kobiet ciężarnych 35Próbki powinny być transportowane w 4 st. Celsjusza(15,16). Wyniki badań dowodzą podobnej czułościwykonanego posiewu, z próbek pobranych przez samąpacjentkę po przeszkoleniu oraz przez personel medyczny.Jednakże, tylko ok. 29% ciężarnych kobiet wolałabysama pobrać wymaz, a ok. 43% zdecydowałaby się napomoc profesjonalistów. Kolejnych ok. 28% pacjenteknie miała żadnych preferencji w tym zakresie (4, 17).PROFILAKTYKA ŚRÓDPORODOWAI ODSTĘPSTWA OD STANDARDOWEJPROCEDURY PROFILAKTYKINajlepszym sposobem zapobiegania wystąpieniuinwazyjnego zakażenia GBS u noworodka jest podaniedożylne, wystarczająco wcześniej przed porodem, skutecznejdawki antybiotyków (ryc. 1). Dowiedziono, iżskuteczność tego postępowania wynosi 86-89%. (12,18)Antybiotykami, które zaleca się podawać, są penicylinai ampicylina. (4) Ampicylinę, pomimo szerszegospektrum działania, cechowała podobna częstość wystąpieniaampicylino-opornych bakterii gram ujemnychw poporodowych wymazach z pochwy i okolic odbytu,w porównaniu do penicyliny. Jest to dowód na to, że jejstosowanie nie generuje niepotrzebnej antybiotykooporności.(19) Aby profilaktyka była pełna i skuteczna, odpodania antybiotyku do porodu musi minąć co najmniej4 godziny, (18,20) choć stwierdza się ograniczoną skuteczność,gdy ten czas wynosi zaledwie 2 godziny. (20)Jako lek z wyboru stosuje się dożylnie penicylinęG w dawce 5 mln jednostek, a następnie 2,5-3,0 mlnRyc. 1. Algorytm wyboru antybiotyku do profilaktyki śródporodowejFig 1. Algorithm for intrapartum chemioprophylaxis selectionjednostek co 4 godziny do porodu dziecka. Jako alternatywęmożna zastosować dożylnie ampicylinę w dawce2g, a następnie 1g co 4 godziny do porodu. Jeśli pacjentkajest uczulona na penicylinę, możemy rozważyćpodanie cefazoliny dożylnie w dawce 2g, a następnie1g co 8 godzin do porodu, ale tylko jeśli nie wystąpiływcześniej objawy alergiczne takie jak: anafilaksja,obrzęk naczynioruchowy, niewydolność oddechowa,pokrzywka. Wynika to z faktu, iż cefazolina częstouczula krzyżowo z penicyliną. Jeśli natomiast pacjentkamiała silne odczyny alergiczne, musimy oznaczyć wrażliwośćszczepu paciorkowca Grupy G na klindamycynęi erytromycynę. Jeśli nie występuje oporność na te antybiotyki,możemy zastosować dożylnie klindamycynęw dawce 900mg co 8 godzin do porodu. Możliwe jestrównież zastosowanie wankomycyny, dawka dożylnato 1g co 12 godzin do porodu. Zmianą w porównaniudo ostatnich opublikowanych rekomendacji jest wyłączenieze stosowania erytromycyny. (4)Jeśli mamy do czynienia z porodem przedwczesnym,może się zdarzyć, że pacjentka nie zdążyłajeszcze wykonać standardowego badania przesiewowegow kierunku nosicielstwa GBS pomiędzy 35 a 37tygodniem ciąży (21). W tym wypadku jej status mikrobiologicznyjest nieznany i takiej pacjentce należywłączyć profilaktykę okołoporodową (4).Jeśli ciąża jest rozwiązywana przez cięcie cesarskie,a matka jest skolonizowana, to pomimo zachowaniaciągłości błon płodowych, nadal istnieje niewielkieryzyko przeniesienia zakażenia GBS na dziecko (22,23).1. Czy pacjentka jestuczulona na penicylinę?TAK2. Czy pacjentka maprzeciwwskazania doprzyjmowaniacefalosporyn?NIENIEPenicylina G 5 mln j. i.v.potem 2,5-3,0 mln j. co 1godz. do poroduAlternatywnie: Ampicylina 2gi.v. potem 1g co 4 godz. doporodu.Cefazolina 2g i.v. a następnie1g co 8 godz. do porodu.TAK3. Czy szczep GBS jestoporny na Klindamycynę iErytromycynę?TAKNIEKlindamycyna 900mg i.v. co 8godz. do porodu. (Niestosować Erytromycyny!)Wankomycyna 1g i.v. co 12godz. do porodu.Ryc. 1.Fig 1.Algorytm wyboru antybiotyku do profilaktyki śródporodowejAlgorithm for intrapartum chemioprophylaxis selection11