80 Anita Olczak, Edyta GrąbczewskaNr 1PrEP jest eksperymentalną metodą i polega na regularnymstosowaniu leków antyretrowirusowych przezosoby niezakażone HIV w celu zabezpieczenia przedzakażeniem (2, 3). Koncepcja prewencyjnego stosowanialeków okazała się niezwykle skuteczną metodąw profilaktyce zakażeń wertykalnych, a przyjęcie lekównatychmiast po ekspozycji zawodowej lub seksualnejmoże zmniejszyć ryzyko transmisji nawet o 80% (4).Leki z grupy nukleozydowych i nukleotydowych inhibitorówodwrotnej transkryptazy po podaniu doustnymosiągają wysokie stężenia nie tylko we krwi, ale takżew tkankach narządów płciowych, błonie śluzowej odbytu,nasieniu, wydzielinie szyjki macicy oraz w tkancelimfatycznej związanej z jelitami. W tej grupie lekówszczególne zainteresowanie budzą tenofowir (TDF)i emtrycitabina (FTC). Oba leki po podaniu doustnymosiągają wysokie stężenia w wydzielinie szyjki macicyi w ejakulacie, co wskazuje na ich potencjalneznaczenie w zmniejszaniu ryzyka zakażenia na drodzeseksualnej (5).Badania z użyciem modelu zwierzęcego wykazały,że tenofowir podawany doustne lub miejscowo, zmniejszaistotnie ryzyko zakażenia zarówno po ekspozycjina błony śluzowe, jak po wstrzyknięciu dożylnymzmodyfikowanego wirusa SIV (SHIV - Simian HumanImmunodeficiency Virus) (6, 7). Obecnie trwają badaniakliniczne, w których osoby z grup wysokiego ryzykastosują leki antyretrowirusowe w postaci tabletek lubżelu zawierającego 1% tenofowir. Badania prowadzonesą w krajach o wysokim wskaźniku zakażeń HIVi uwzględniają dominującą na danym obszarze drogęzakażenia. Uczestnicy prowadzonych badań pozostająpod ścisłą kontrolą lekarską, w czasie kolejnychwizyt uzyskują informację na temat innych metodredukujących ryzyko zakażenia, otrzymują bezpłatnieprezerwatywy, w grupach dożylnych narkomanów igłyi strzykawki. W krajach afrykańskich dominującą drogązakażenia są kontakty heteroseksualne. W większościprzypadków źródłem zakażenia jest stały partner seksualny.W parach, w których tylko jeden z partnerów jestzakażony HIV, ryzyko zakazenia jest znacznie wyższeu kobiet. Wynika to z warunków anatomicznych, dużejpowierzchni błony śluzowej narządów płciowycheksponowanych na HIV w ejakulacie oraz często brakuwpływu na używanie prezerwatyw. Wyniki badań, którebyły publikowane w latach 2010 i 2011 wskazują, żePrEP może w istotny sposób obniżyć ryzyko zakażenia,zwłaszcza gdy jest stosowana łącznie z innymimetodami (8).W prowadzonym przez Centre for the AIDS Programmeof Research in South Africa badaniu klinicznymCAPRISA 004 oceniano skuteczność 1% TDF w postaciżelu dopochwowego w porównaniu z placebo. Tenofowirbył aplikowany nie częściej niż dwa razy na dobę,przed i po stosunku seksualnym. W badaniu uczestniczyło899 kobiet, które zostały losowo przydzielone dojednej z dwóch grup. Adherencję oceniano na podstawiedanych z w wywiadu dotyczących liczby odbytych stosunkówi ilości wykorzystanych w okresie 30 dni aplikatorów.Analiza wyników badania wykazała, że ryzykozakażenia HIV w grupie stosującej TDF było o ogólnie39% niższe w porównaniu z placebo. Protekcyjne znaczeniemiejscowo stosowanego tenofowiru było ściślezwiązane z adherencją, grupie o najwyższej adherencjiryzyko transmisji HIV było niższe o 54% w porównaniuz placebo. Wyniki badania CAPRISA 004 zostałyprzedstawione na międzynarodowym kongresie IAS(International AIDS Conference) w Wiedniu w 2010roku i opublikowane w czasopiśmie „Science”(9).W roku 2010, po wstępnej analizie wynikówwstrzymano badanie o nazwie FEM-PrEP. Uczestniczyłow nim 1 951 kobiet, które podzielono na dwiegrupy. W grupie badanej stosowano doustnie tenofowirw skojarzeniu z emtrycytabiną, a grupie kontrolnej placebo.Zakażeniu HIV uległo 56 kobiet, w tym połowaprzyjmowała doustnie TDF/FTC (10, 11).W kolejnym badaniu, zaprojektowanym dla kobiet,podjęto próbę oceny wszystkich testowanych obecniemetod. VOICE (Vaginal and Oral Interventions to Controlthe Epidemic) – pięcioramienne, randomizowanebadanie kliniczne fazy IIB jest prowadzone od września2009 w Malawi, Ugandzie, Zimbabwe i RPA w grupieliczącej 5 000 kobiet. Celem badania jest porównanieskuteczności różnych metod farmakologicznych w zakresieich efektywności profilaktycznej. Kobiety przydzielonodo jednej z grup codziennie przyjmującychodpowiednio: tabletki zawierające placebo lub TDF lubTDF/FTC, albo żel dopochwowy zawierający 1% tenofowirlub placebo. We wrześniu 2011 roku po wstępnejkontroli zapadła decyzja o wstrzymaniu dalszych badańw grupie przyjmującej doustny TDF, ponieważ jegoefekt był podobny do placebo. Badanie będzie nadalkontynuowane w pozostałych grupach, a wyniki zostanąpodsumowane w roku 2013 (12).Prowadzone są również badania kliniczne nadskutecznością PrEP w innych grupach ryzyka. W listopadzie2010 roku zostały opublikowane wyniki badaniaklinicznego o nazwie iPrEx (Pre-Exposure ProphylaxisInitiative) prowadzonego przez CDC, w którym ocenianoskuteczność stosowanego doustnie TDF/FTC w porównaniuz placebo. W badaniu uczestniczyło 2 499 homoseksualnychmężczyzn z Peru, Ekwadoru, Brazylii,Tajlandii, RPA i USA. W grupie osób stosujących PrEPzakażeniu HIV uległo 36/1 224 osób, a grupie z placebo64/1 217. Stwierdzono, że PrEP wiąże się z 44% redukcjąryzyka zakażenia HIV. Dodatkowa analiza wykazała,że redukcja ryzyka zakażenia była w istotny sposóbzwiązana z adherencją. Ryzyko zakażenia obniżyło sięo 73% u osób, które przyjęły co najmniej 90% daweki o 21% przy adherencji poniżej 90%. Dodatkowym
Nr 1Profilaktyka przedekspozycyjna (PrEP) zakażenia HIV 81dowodem potwierdzającym skuteczność PrEP są wynikiwskazujące, że ryzyko zakażenia wynosiło 8% przywykrywalnych poziomach TDF/FTC w surowicy (13).Wyniki tego dużego badania klinicznego dostarczyłydowodów na możliwość farmakologicznego obniżeniaryzyka zakażenia w grupie MSM wysokiego ryzyka.Oficjalne zalecenia CDC dotyczące stosowania TDF/FTC jako profilaktyki przedekspozycyjnej opublikowano28.01.2011 w MMWR (14).Szczególną grupą ryzyka zakażenia HIV są stalipartnerzy w parach niezgodnych serologicznie. Randomizowanebadanie kliniczne o nazwie PartnersPrEP jest obecnie prowadzone w 9 ośrodkach Keniii Ugandy, z udziałem 3 900 osób. Badanie zostało zaplanowanejako trójramienne. Uczestników przydzielonodo stosowania odpowiednio: TDF lub TDF/FTC lubplacebo. Wstępne wyniki badania Partners PrEP byłyprezentowane na międzynarodowym kongresie IASw Rzymie w lipcu 2011. Skuteczność obu strategii jestporównywalna, co spowodowało zakończenie badańw grupie z placebo. Stwierdzono, że stosowanie tenofowiruobniża ryzyko transmisji o 68% u kobiet i o 55%u mężczyzn, a stosowanie TDF/FTC o 62% u kobieti 83% u mężczyzn. W grupie z placebo zakażenie HIVnabyło 47/1 584 osób, podczas gdy wśród osób przejmującychTDF-18/1 584, a TDF/FTC 13 spośród 1 579badanych (15).W czasie kongresu IAS przedstawione zostały takżewyniki badania TDF2, w którym oceniano skutecznośćTDF/FTC w porównaniu z placebo w grupie 1 200 heteroseksualnychosób w wieku 18-39 lat. Wykazano, żeTDF/FTC stosowany doustnie jeden raz na dobę obniżaryzyko transmisji HIV o 62,6% (15).W lipcu 2010 roku zakończono pięcioletnią rekrutacjędo badania o nazwie Bankok Tenofovir Studysponsorowanego przez CDC (Centers for DiseaseControl and Prevention). Zakwalifikowano 2 413 osóbuzależnionych od dożylnych środków odurzających,które po randomizacji otrzymują tenofowir lub placebojeden raz dziennie doustnie. Podsumowanie wynikówzaplanowano w 2012 roku (12, 16, 17).PODSUMOWANIEZgromadzone dotychczas wyniki badań wskazują,że w środowiskach o wysokim ryzyku zakażenia HIVstosowanie PrEP może być metodą obniżająca ryzykotransmisji. W USA pojawiły się pierwsze oficjalne zalecaniaCDC dotyczące stosowania leku Truvada przezhomoseksualnych mężczyzn o wysokim ryzyku zakażeniaHIV jako metody uzupełniającej inne działaniaprewencyjne. Przedstawione wyniki badań wskazują,że najbardziej skuteczną metodą ograniczającą ryzykotransmisji pozostaje wczesne wykrywanie i leczeniazakażenia HIV. W parach niezgodnych serologicznieudowodniono, że wczesne leczenie obniża ryzykotransmisji o 96%.Piśmiennictwo:1. Kim SC, Becker S, Dieffenbach C, Hanewall BS,Hankins C, Lo YR, et al. Planning for pre-exposureprophylaxis to prevent HIV transmission: challenges andopportunities. J Int AIDS Soc 2010;13:24.2. Youle M, Wainberg MA. Could chemoprophylaxis beused as an HIV prevention strategy while we wait foran effective vaccine? AIDS 2003;17:937-938.3. Smith SM. Pre-exposure chemoprophylaxis for HIV: itis time. Retrovirology 2004;1:16.4. Cardo DM, Culver DH, Ciesielski CA, Srivastava PU,Marcus R, Abiteboul D, et al. A case-control study of HIVseroconversion in health care workers after percutaneousexposure. Centers for Disease Control and PreventionNeedlestick Surveillance Group. The New England JMed 1997;337:1485-1490.5. Anderson PL, Kiser JJ, Gardner EM, Rower JE, MeditzA, Grant RM. Pharmacological considerations for tenofovirand emtricitabine to prevent HIV infection. JAntimicrobial Chem 2011;66:240-250.6. Garcia-Lerma JG, Otten RA, Qari SH, Jackson E, CongME, Masciotra S, et al. Prevention of rectal SHIV transmissionin macaques by daily or intermittent prophylaxiswith emtricitabine and tenofovir. PLoS Med 2008;5:e28.7. Cong ME, Youngpairoj AS, Zheng Q, Aung W, MitchellJ, Sweeney E, et al. Protection against rectal transmissionof an emtricitabine-resistant simian/human immunodeficiencyvirus SHIV162p3M184V mutant by intermittentprophylaxis with Truvada. J Virol 2011;85:7933-7936.8. Myers GM, Mayer KH. Oral preexposure anti-HIVprophylaxis for high-risk U.S. populations: current considerationsin light of new findings. AIDS patient careand STDs 2011;25:63-71.9. Abdool Karim Q, Abdool Karim SS, Frohlich JA, GroblerAC, Baxter C, Mansoor LE, et al. Effectiveness andsafety of tenofovir gel, an antiretroviral microbicide,for the prevention of HIV infection in women. Science2010;329:1168-1174.10. McEnery R. PrEP trial in women halted due to doubtsthat it could show efficacy. IAVI report : newsletter oninternational AIDS vaccine research 2011;15:21.11. Transmission. Company halts Truvada PrEP for womenstudy. AIDS policy & law 2011;26:1.12. Veronese F, Anton P, Fletcher CV, DeGruttola V, Mc-Gowan I, Becker S, et al. Implications of HIV PrEP trialsresults. AIDS Res Human Retrovir 2011;27:81-90.13. Garcia-Lerma JG, Paxton L, Kilmarx PH, Heneine W.Oral pre-exposure prophylaxis for HIV prevention.Trends in pharmacological sciences 2010;31:74-81.14. Interim guidance: preexposure prophylaxis for theprevention of HIV infection in men who have sex withmen. MMWR. Morbidity and mortality weekly report2011;60:65-68.
- Page 1 and 2:
Przegląd EpidemiologicznyK W A R T
- Page 3 and 4:
Index Copernicus 5,58Epidemiologica
- Page 6 and 7:
2 Aneta Kopacz, Anna Bielecka i inn
- Page 8:
4 Aneta Kopacz, Anna Bielecka i inn
- Page 16 and 17:
12 Piotr Grabarczyk, Jolanta Korzen
- Page 18:
14 Patrycja Zalas-Więcek, Eugenia
- Page 23 and 24:
PRZEGL EPIDEMIOL 2012; 66: 19 - 23P
- Page 25 and 26:
Nr 1EM w powiecie hajnowskim 21DYSK
- Page 27 and 28:
Nr 1EM w powiecie hajnowskim 23(3,1
- Page 29:
PRZEGL EPIDEMIOL 2012; 66: 25 - 31P
- Page 33 and 34: Nr 1Przewlekłe zakażenie HBV u ch
- Page 35 and 36: Nr 1Przewlekłe zakażenie HBV u ch
- Page 37 and 38: PRZEGL EPIDEMIOL 2012; 66: 33 - ost
- Page 39 and 40: Nr 1Nosicielstwo paciorkowca grupy
- Page 41 and 42: Nr 1Nosicielstwo paciorkowca grupy
- Page 43 and 44: PRZEGL EPIDEMIOL 2012; 66: 39 - 44P
- Page 45 and 46: Nr 1Zjawisko efflux w mechanizmie o
- Page 47 and 48: Nr 1Zjawisko efflux w mechanizmie o
- Page 49 and 50: PRZEGL EPIDEMIOL 2012; 66: 45 - 48P
- Page 51 and 52: Nr 1Prognozowanie skuteczności ter
- Page 53 and 54: PRZEGL EPIDEMIOL 2012; 66: 49 - 54P
- Page 55 and 56: Nr 1Skuteczność terapii trójleko
- Page 57 and 58: Nr 1Skuteczność terapii trójleko
- Page 59 and 60: PRZEGL EPIDEMIOL 2012; 66: 55 - 57P
- Page 61: Nr 1Lekooporność a inhibitory pro
- Page 64 and 65: 60 Anita Olczak, Edyta Grąbczewska
- Page 66 and 67: 62 Anita Olczak, Edyta Grąbczewska
- Page 68 and 69: 64 Anita Olczak, Edyta Grąbczewska
- Page 71 and 72: PRZEGL EPIDEMIOL 2012; 66: 67 - 71P
- Page 73 and 74: Nr 1Zakażenia Clostridium difficil
- Page 75: Nr 1Zakażenia Clostridium difficil
- Page 78 and 79: 74 Krzysztof Simon, Justyna Janocha
- Page 80 and 81: 76 Krzysztof Simon, Justyna Janocha
- Page 83: PRZEGL EPIDEMIOL 2012; 66: 79 - 82P
- Page 87 and 88: PRZEGL EPIDEMIOL 2012; 66: 83 - 88P
- Page 89 and 90: Nr 1Standardy leczenia wzw typu C -
- Page 91 and 92: Nr 1Standardy leczenia wzw typu C -
- Page 93 and 94: PRZEGL EPIDEMIOL 2012; 66: 89 - 91S
- Page 95: Nr 1Szczepienia przeciwko wzw typu
- Page 98 and 99: 94 Jolanta Goździk, Hanna Czajka i
- Page 100 and 101: 96 Jolanta Goździk, Hanna Czajka i
- Page 102 and 103: 98 Jolanta Goździk, Hanna Czajka i
- Page 104 and 105: 100 Monika Zawadka, Anna LutyńskaN
- Page 106 and 107: 102 Monika Zawadka, Anna LutyńskaN
- Page 108 and 109: 104 Monika Zawadka, Anna LutyńskaN
- Page 111 and 112: PRZEGL EPIDEMIOL 2012; 66: 107 - 11
- Page 113 and 114: Nr 1Ewolucja polskiego PSO 109lata
- Page 115 and 116: Nr 1Ewolucja polskiego PSO 111- prz
- Page 117 and 118: PRZEGL EPIDEMIOL 2012; 66: 113 - 11
- Page 119 and 120: Nr 1Zastosowania genetyki w zdrowiu
- Page 121: Nr 1Zastosowania genetyki w zdrowiu
- Page 124 and 125: 120 Elżbieta Biernat, Anna Poznań
- Page 126 and 127: 122 Elżbieta Biernat, Anna Poznań
- Page 128 and 129: 124 Elżbieta Biernat, Anna Poznań
- Page 130 and 131: 126 Elżbieta Biernat, Anna Poznań
- Page 132 and 133: 128 Maria Chomyszyn-Gajewska, Agnie
- Page 134 and 135:
130 Maria Chomyszyn-Gajewska, Agnie
- Page 136 and 137:
132 Maria Chomyszyn-Gajewska, Agnie
- Page 138 and 139:
134 Aleksandra Hilt, Ewa Rybarczyk-
- Page 140 and 141:
136 Aleksandra Hilt, Ewa Rybarczyk-
- Page 142 and 143:
138 Aleksandra Hilt, Ewa Rybarczyk-
- Page 144 and 145:
140 Piotr Supranowicz, Mirosław J
- Page 146 and 147:
142 Piotr Supranowicz, Mirosław J
- Page 148 and 149:
144 Piotr Supranowicz, Mirosław J
- Page 150 and 151:
146 Piotr Supranowicz, Mirosław J
- Page 152 and 153:
148 Piotr Supranowicz, Mirosław J
- Page 154 and 155:
150 Piotr Supranowicz, Mirosław J
- Page 156 and 157:
152 Piotr Supranowicz, Mirosław J
- Page 158 and 159:
154 Piotr Supranowicz, Mirosław J
- Page 161 and 162:
PRZEGL EPIDEMIOL 2012; 66: 157 - 16
- Page 163 and 164:
Nr 1Consumer behaviour in OTC medic
- Page 165 and 166:
PRZEGL EPIDEMIOL 2012; 66: 161 - 16
- Page 167 and 168:
Nr 1Prof. zw. dr hab. med. Wiesław
- Page 169 and 170:
Nr 1Prof. zw. dr hab. med. Wiesław
- Page 171 and 172:
PRZEGL EPIDEMIOL 2012; 66: 167 - 16
- Page 173:
Nr 1169WYKAZ RECENZENTÓW PRAC NADE
- Page 176 and 177:
172 Instrukcja dla autorówNr 4w kt
- Page 178:
174 Instrukcja dla autorówNr 4są