Przegląd Epidemiologiczny - Państwowy Zakład Higieny

PRZEGL EPIDEMIOL 2012; 66: 59 - 65Problemy zakażeńAnita Olczak, Edyta GrąbczewskaRZEKOMOBŁONIASTE ZAPALENIE JELIT O ETIOLOGIICLOSTRIDIUM DIFFICILECLOSTRIDIUM DIFFICILE AS ETIOLOGICAL AGENTOF PSEUDOMEMBRANOUS COLITISKlinika Chorób Zakaźnych i HepatologiiCollegium Medicum Uniwersytet Mikołaja Kopernika w BydgoszczySTRESZCZENIERzekomobłoniaste zapalenie jelita grubego zostałoopisane po raz pierwszy w 1893 roku, ale znaczenie C.difficile jako czynnika etiologicznego ustalono w 1978roku. Obecnie zakażenia C. difficile są najczęstszą przyczynąbiegunki poantybiotykowej. Spectrum klinicznechoroby obejmuje zarówno łagodne i umiarkowanebiegunki jak i ciężkie, zagrażające życiu schorzenia.W okresie ostatnich dziesięciu lat nastąpiła zmianaw epidemiologii tych zakażeń. Wzrost zapadalności orazcięższy przebieg choroby jest związany z szerzeniemhiper wirulentnego szczepu NAP1/BI/027. Wariant tenjest odpowiedzialny za lokalny wzrost zachorowań orazrozwój ognisk epidemicznych w Ameryce Północneji Europie. Najważniejsze czynniki ryzyka CDAD toantybiotykoterapia, wiek>65 lat, chemioterapia nowotworów,długi okres pobytu w szpitalu. Głównymrezerwuarem drobnoustroju w środowisku szpitalnymsą pacjenci z CDAD lub bezobjawowi nosiciele. Transmisjajest także możliwa poprzez kontakt ze skażoną powierzchniąlub ręce personelu medycznego. Prawidłowerozpoznanie i właściwe leczenie są ważnym elementemw kontroli szerzenia C.difficile.Słowa kluczowe: zakażenia szpitalne, Clostridiumdifficile, rzekomobłoniaste zapalenie jelita grubegoWSTĘPClostridium difficile wywołuje schorzenia o szerokimspektrum klinicznym od łagodnych biegunek pociężkie zagrażające życiu zapalenia jelit. Występująone pod wspólną nazwą: CDAD (C difficile-associateddisease).Rzekomobłoniaste zapalenie jelita grubego jest najcięższąpostacią kliniczną zakażenia toksynotwórczymiszczepami Clostridium difficile. Choroba została poraz pierwszy opisana pod koniec XIX wieku, a czynniketiologiczny został zidentyfikowany w 1978 roku(1). Obserwowany w ostatnim dziesięcioleciu wzrostABSTRACTPseudomembranous colitis was first described in1893, but the role of C. difficile as etiological agentwas established in 1978.Clostridium difficile is the leading cause of antibiotic-associateddiarrhea. The severity of C.difficilecolitis ranges from mild to moderate diarrhea and severelife-threatening illness. In the last ten years significantchanges have occurred in the epidemiology of this infection.The frequency and severity of C. difficile continueto increase and this is associated with the emergence of ahypervirulent strain NAP1/BI/027. This strain of C. difficilehas been associated with outbreaks and epidemicin the past ten years in North America and Europe. Riskfactors for CDAD include antimicrobial therapy, age>65years, anti-neoplastic chemotherapy, long-term hospitalstay. The major reservoirs for C. difficile in a hospitalsetting are patients with CDAD or asymptomatic carriers.Transmission can also occurs by direct contact withcontaminated surfaces and via staff hands. The promptdiagnosis and appropriate treatment are important stepsto controlling dissemination of C. difficile.Key words: nosocomial infection, Clostridium difficile,psudomembranous colitiszapadalności, cięższy przebieg choroby i wyższaśmiertelność są związane z rozprzestrzenianiem sięhiperwirulentnego szczepu NAP1/BI/027. Pierwszeepidemiczne ogniska szpitalne opisano w Kanadzie,USA i w Wielkiej Brytanii, później w innych krajachEuropy (2-4). Badania epidemiologiczne przeprowadzoneprzez European Study Group of Clostridiumdifficile (ESGCD) wykazały, że w Europie w roku2005 szczep NAP1/BI/026 był odpowiedzialny za 6%zachorowań. W Polsce zapadalność za CDAD jest nieznana,ponieważ choroba, podobnie jak w wielu krajach,nie podlega obowiązkowi zgłaszania. Wskazuje sięna istnienie wyraźnej zależności pomiędzy postępem