De blik van een buitenstaander

Voorwoord
Het hoger beroepsonderwijs heeft geen makkelijke tijd achter de rug. Geplaagd
door incidenten stond de hbo-sector er in de publieke opinie slecht voor. In de afgelopen
maanden, toevalligerwijs de maanden waarin dit onderzoek plaatsvond,
voltrok zich een geleidelijke omslag. Vraaggesprekken veranderden van toon,
scepsis werd enthousiasme en hardop werd uitgesproken dat er weliswaar ernstige
fouten waren gemaakt, maar dat nu een nieuwe koers was ingezet. Een
koers die zijn beslag kreeg in het beleid van de nieuwe bewindspersonen op het
Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Een koerswijziging ook die op
het niveau van de koepelorganisatie tot uitdrukking kwam in de naamgeving: de
hbo-raad maakte plaats voor de Vereniging Hogescholen. Nomen est omen – de
nieuwe naam brengt tot uitdrukking waar het om gaat: een instantie van, voor en
door hogescholen.
Anders dan de publicaties die in dit kader recent door de Onderwijsinspectie, nvao
en Onderwijsraad zijn uitgebracht, hebben wij de problematiek nadrukkelijk als
buitenstaander benaderd; van een afstand, maar betrokken. Op die manier trachten
we een overbekende werkelijkheid van nieuwe fundamenten en krachtlijnen
te voorzien. We hopen dat de spiegel voor het hbo, die daarvan het resultaat is,
zal bijdragen aan het nieuwe elan, dat tijdens ons onderzoek voelbaar en zichtbaar
werd.
We hebben in het kader van dit onderzoek tal van hbo-docenten, wetenschappers,
beleidsmakers, toezichthouders, bestuurders en managers gesproken. Hen zeggen
we dank voor de buitengewoon plezierige, openhartige en scherpe gesprekken.
Zonder hen, en zonder de enorme gedrevenheid, passie en kunde van onze
begeleider Roel in ’t Veld was dit rapport niet geworden tot wat het nu is.
4 De blik van een buitenstaander