De blik van een buitenstaander

Media aan Hanzehogeschool Groningen, Communicatie aan Hogeschool Leiden, Werktuigbouwkunde
bij Hogeschool van Arnhem - Nijmegen en Journalistiek aan de Christelijke
Hogeschool Windesheim. Bij alle onderzochte opleidingen wordt de regelgeving
rond het afstuderen onvoldoende nageleefd.
Op 20 mei 2011 kondigt de staatssecretaris per brief aan maatregelen op te leggen aan
Hogeschool Inholland (Kamerstukken ii 2010/11, 31 288, nr. 167):
• Er wordt een bekostigingssanctie opgelegd. De hoogte daarvan wordt gebaseerd op het aantal
van 99 (86+13) onrechtmatig verstrekte diploma’s. Het terug te vorderen bedrag zal nog
nader worden bepaald. Hiermee geeft de staatssecretaris uitvoering aan motie 2010-2011,
31288, nr. 114 van Van Dijk.
• Bij de vier zeer zwakke opleidingen zal vervolgtoezicht blijven plaatsvinden in verband met
de tekortkomingen die in het eindniveau en de naleving van de Wet op het hoger onderwijs
en wetenschappelijk onderzoek (whw) zijn aangetroffen. De onderwijsinspectie volgt de
verbeteractiviteiten op de voet.
• De nvao is verzocht om mij voor de vier zeer zwakke opleidingen te adviseren over intrekking
van de accreditatie. De wet geeft de staatssecretaris vanaf 1 januari 2011 deze bevoegdheid.
De nvao-commissie die de kwaliteit van de alternatieve afstudeertrajecten bij Hogeschool
Inholland heeft onderzocht stelt in haar rapport van 28 april 2011: “als de formele
processen in orde zijn – en dit betekent: goed toepasbaar en functioneel – is de
kans groter dat ook de inhoud en het resultaat aan de maat zijn”. De door de onderwijsinspectie
aangetroffen tekortkomingen vinden hun oorzaak mede in het feit dat
deze formele processen niet op orde zijn, in onzorgvuldig gedrag en in ondoordacht
handelen. De onderwijsinspectie concludeert dat er geen aanwijzingen zijn dat medewerkers
moedwillig regels hebben geschonden met de bedoeling daarvan zelf beter te
worden.
Politiek - bestuurlijke reactie op het de rapporten
In een rondetafelgesprek met de Tweede Kamer over Inholland op woensdagavond
18 mei 2011 zijn de voorzitters van de vijf hogescholen, de onderwijsinspectie en het
nvao uitgenodigd om een toelichting te geven op de ontstane situatie. Op 24 mei 2011
is er een debat in de kamer met de betreffende commissie van de Tweede Kamer. Vervolgens
gaat de Tweede Kamer ook in gesprek met de onderwijsinspectie en de nvao.
“Hoe kunnen deze opleidingen ooit geaccrediteerd zijn?” Van de voorzitters van de
Colleges van Bestuur verwacht de Kamer dat zij hun excuses zouden aanbieden. “Maar
dat deden ze niet,” aldus een geïnterviewde. Uit het rondetafelgesprek met de Tweede
Kamer komt vervolgens weinig naar voren. “Men vroeg zich af waarom de voorzitters
geen excuses wilden aanbieden voor de rotzooi die is ontstaan. Paul van Maanen reageerde
door te stellen dat het bij zijn instelling maar om één diploma ging”. Men voelde
zich over en weer niet begrepen.
Stevige maatregelen
Vanaf mei 2011 formuleert het ministerie van ocw nieuwe wetgeving. “Er werd met
opluchting gereageerd door de Kamer”. Het gevoel in de Tweede Kamer was dat er eindelijk
wat gebeurt aan de problemen binnen het hbo. “Mooi, de staatssecretaris pakt
het op”. Uiteindelijk mondt het traject uit in het wetsvoorstel Versterking kwaliteitswaarborgen
hoger onderwijs. Na verschillende Kamerdebatten, moties en ronde tafels
Bijlage 1 Feitenrelaas crisis Inholland
77