Forn skriðuföll á Vestfjörðum

vetur fyrir sjávarflóðum undir mósköflum og svo fyrir snjóflóðum. (Jarðabók Árna
Magnússonar og Páls Vídalíns, Arnarfjarðarströnd 1710).
– Álftamýri: …Túninu hafa skriður spillt, og er hætt mjög að aukast muni meir og
meir. Enginu granda skriður úr fjallinu að ofan og sandfok frá sjónum að neðan, og
hafa skriðurnar meir en helming engjanna eyðilagt. Úthagarnir eru og merkilega af
skriðum fordjarfaðir og í hrjóstur komnir, sem að orsakar nytbrest í búfénu. Hætt er
kvikfé fyrir snjóflóðum á vetur og svo fyrir sjávarflóðum undir mósköflum. Hætt
sýnist kirkjunni fyrir skriðuhlaupi úr fjallinu, og hefur það eitt sinn mjög að henni
gengið, en gjörði þó ei mekilegan skaða í það sinn. (Jarðabók Árna Magnússonar og
Páls Vídalíns, Arnarfjarðarströnd 1710).
– Álftamýri: …Jörð þessi er stórlega mikið af sér gengin að engjagrasnytjum, eins
og að hagabeit, því hún er undirköstuð aurskriðuföllum meir en hver önnur jörð, og
eru þó flestar norðan fram fjarðar þessa það. Engjapláss er hér fyrir utan og neðan
bæinn, lítið að sönnu ummáls, en þó fyrrum vel ávaxtarsamt. Það er kallað Álar. Voru
þar tjarnir í fyrri tíð sem álftir settust á, og því mun staðurinn heldur heita Álftamýri,
en Álamýri. Þetta engjapláss er nú næstum því aftekið með sinni álftafegurð af aur úr
fjalli fyrir ofan og lækjum, sem frá fjallinu renna, og hafa fleytt aurnum yfir
engjaplássið mest allt. Að sönnu sekkur aurinn nokkuð á 2–3 ára fresti, en aftur og
aftur bætist við. Fram af bænum (staðnum) liggur einn dalur. Upp í hann eru brattar
brekkur, rétt ofan við túnið. Renna lækir og vötn mikil úr dal þessum í leysingum og
færa aurinn ákaft á túnið (Sýslu og sóknarlýsingar Bókmenntafélagsins –
Álftamýrarsókn, um 1840).
– Álftamýri: ...þarabeit allgóða fyrir sauðfé á vetrum og kemur hún sér því betur,
sem eð sárlitla beitarland staðarins fljótt leggur undir og þar hjá gengur af sér af aur–
og grjótskriðum. (Johnsens Jarðatal, 1847).
– Álftamýri: ...Jörðin Álftamýri var ýmist talin 32 eða 22 hundruð að dýrleika. Engi
og hagar urðu hér snemma fyrir verulegum spjöllum af völdum skriðufalla (Árbók FÍ,
1999).
– Álftamýrarhúshjáleiga: …Kostir og ókostir sem segir um heimastaðinn.
(Jarðabók Árna Magnússonar og Páls Vídalíns, Arnarfjarðarströnd 1710).
– Stapadalur: …Engjar eru að mestu eyðilagðar fyrir skriðum. Úthagarnir í sama
máta fordjarfaðir af skriðum og haglítið fyrir búfé. Hætt er kvikfé fyrir sjávarflóðum
og svo fyrir snjóflóðum. …Heimræði er hér árið um kring, nema á vorin um vertíð ut
supra, og gengur hér eitt skip á búanda, stundum tvö. Inntökuskip er hér eitt í landinu,
þar sem heitir Afgangshlein, og liggja menn þar við tjald í nokkur ár, en áður hefur
verbúð verið ein, sem niður er fallin fyrir grjóthruni. (Jarðabók Árna Magnússonar og
Páls Vídalíns, Arnarfjarðarströnd 1710).
– Stapadalur: …Innan við það (merkin á milli Hrafnabjarga og Stapadals) eru
snarbrattir klettar við sjóinn, og hefur brimið sorfið þá svo að neðan, að þeir slúta
fram á nokkru bili. Kallast þeir Skútabjörg. Viðsjált getur verið að fara þar sökum
niðurfalls úr brattri hlíðinni (Árbók FÍ, 1951).
34