Combo Công phá Lý thuyết môn Sinh Học 3 khối 10, 11, 12 năm 2019

- Các nuclêôxôm nối với nhau bằng 1 đoạn ADN và 1 phân tử prôtêin histôn tạo nên chuỗi nuclêôxôm
chiều ngang 11 nm gọi là sợi cơ bản. Tiếp tục xoắn bậc 2 tạo sợi chất nhiễm sắc 30nm. Xoắn tiếp lên
thành sợi siêu xoắn 300nm và xoắn lần nữa thành cromatit 700nm (1nm = 10 -3 micromet).
STUDY TIP
- Các trình tự khởi đầu nhân đôi ADN là những điểm mà tại đó ADN được bắt đầu nhân đôi.
- Ở phần lớn các sinh vật lưỡng bội, bộ NST trong tế bào cơ thể thường tồn tại thành từng cặp tương
đồng giống nhau về hình thái và số lượng, cũng như trình tự sắp xếp các gen.
2. Chức năng của nhiễm sắc thể
- NST có các chức năng khác nhau như: lưu giữ, bảo quản và truyền đạt thông tin di truyền thông qua các
cơ chế tự nhân đôi, phân li, tổ hợp diễn ra qua các quá trình phân bào và thụ tinh... Do vậy, NST được coi
là cơ sở vật chất của tính di truyền ở cấp độ tế bào.
- Trong tế bào sinh dưỡng NST tồn tại thành từng cặp. Nhiễm sắc thể thường gồm nhiều cặp, luôn tồn tại
thành từng cặp tương đồng. Nhiễm sắc thể thường mang gen xác định việc hình thành các tính trạng
thường. Còn NST giới tính có một cặp. Nhiễm sắc thể giới tính quy định việc hình thành tính trạng đực,
cái ở sinh vật, quy định tính trạng sinh dục phụ và mang gen xác định một số tính trạng có hoặc không
liên quan đến giới tính.
XI. ĐỘT BIẾN CẤU TRÚC NHIỄM SẮC THỂ
a. Đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể :
Là những biến đổi trong cấu trúc
nhiễm sắc thể.
Có 4 dạng: mất đoạn, chuyển đoạn,
đảo đoạn và lặp đoạn.
b. Cơ chế phát sinh và đặc điểm
của các dạng đột biến
Đột biến mất đoạn: là do 1 đoạn NST
bị đứt ra và tiêu biến (đoạn không
chứa tâm động của NST). Mất đoạn
NST dẫn tới mất gen. Khi bị mất gen
thì sẽ không có protein nên sẽ gây
chết hoặc làm giảm sức sống của
sinh vật. Đột biến mất đoạn được sử
dụng để loại bỏ gen có hại ra khỏi
kiểu gen, định vị vị trí gen.
Đột biến đảo đoạn: là do 1 đoạn NST bị đứt ra và quay đảo 180°. Đột biến đảo đoạn làm thay đổi vị trí
gen trên NST gây ảnh hưởng đến hoạt động của gen (1 gen đang hoạt động khi chuyển sang vị trí mới có
thể ngừng hoạt động hoặc ngược lại). Đột biến đảo đoạn có thể làm giảm khả năng sinh sản.
Đột biến chuyển đoạn: là do sự tiếp hợp và trao đổi chéo giữa hai cromatit thuộc 2 NST khác nhau. Đột
biến chuyển đoạn được sử dụng để chuyển gen từ loài này sang loài khác. Đột biến chuyển đoạn gây chết
hoặc giảm khả năng sinh sản.
Đột biến lặp đoạn: là hiện tượng 1 đoạn NST lặp lại 1 lần hoặc nhiều lần. Đột biến lặp đoạn làm tăng số
lượng gen trên NST nên làm mất cân bằng giữa các gen trong hệ gen.
Trang 12