Deur Christus Alleen - AH Bogaards

te brengen natuurlijk. En hoe meer ze "gezegend" werden, hoe meer zich het getal altaren
uitbreidde!.... "naarmate hij meer vrucht verkreeg, maakte hij meer altaren". Nu, zou men
zeggen, dat kon minder. Was dat nu ook alweer niet goed? Heeft de man Gods daar óók
alweer iets op aan te merken? Begint Hosea nu niet veel op een criticaster te gelijken, bij wie
't nooit goed is, een onaangenaam mens in het Bethellerhout? Géén altaren, niet goed. Véél
altaren, wéér niet goed!
Ik zou zo zeggen, die altarenbouw van Israël is toch wel beschamend voor heel veel mensen.
Het zou toch wel heel gewenst wezen, dat de veelheid der altaren steeds in overeenstemming
was met de veelheid der "vrucht".
Meestal is het precies andersom: ontelbare zegeningen en géén altaren. Overstelpende
goedheid Gods en géén dankoffers.
Israël geeft hier, dunkt mij, 'n beschamend lesje aan tal van echtparen, groene, koperen en
zilveren! Prachtige rijtuigen of gestroomlijnde auto's bij stadhuis en kerk. Een daverend feest
met veel wijn en gebak. De rekening? Och, zoiets gebeurt ook maar ééns in 'n mensenleven.
Waar was het altaar, en waar het dankoffer? Dat is het onoplosbare Simsonsraadsel, dat
tegenwoordig wel op de bruiloften te raden mag gegeven worden, mitsgaders bij jubilea en
andere gebeurlijkheden. We schepen God af met 'n versje, 'k Wil U, o God, mijn dank
betalen. Hèbt u 't al betaald? Of is 't alleen bij een "willen" gebleven?
Nu, Israël deed dat anders en béter. Israël bouwde wèl altaren, geweldig véél altaren zelfs, en
was helemaal niet ondankbaar. En nu krijgt het, inplaats van lof, 'n berisping van Hosea. 't Is
wèl vreemd!
Het tweede wat Israël deed, was de reeds vermelde "monumentenzorg" .... "naarmate het zijn
land beter ging, maakte hij mooiere gewijde stenen", zo gaat de profeet verder.
Men besteedde dus, behalve veel zorg aan de altaren, ook veel zorg aan de monumenten.
Religie en kunst dus. Israël was een volk van religie, een volk dat bij altaren leefde, maar
kwam in deze dagen wellicht tot het inzicht, dat ook de kunst niet mocht worden
verwaarloosd. Daarom werd een Rijksdienst voor monumentenzorg ingesteld, die zich had
bezig te houden met de "gewijde stenen". U kent die gedenkstenen wel. Jacob had er ook een
opgericht. Stenen met "Eben-Haëzer" en zo er in. Was het geen daad van piëteit, dat deze
"stenen" netjes werden onderhouden? Maar ze werden niet alleen onderhouden, maar ook
keurig "verbeterd", en gerestaureerd. Van de primitieve stenen der "vaderen" werden prachtzuilen
gemaakt, waardoor de "band aan de historie" werd verstevigd. En naast de oude
verrezen nieuwe gedenkstenen — met al maar schoner en stichtelijker inscripties.
Nu, Hosea, is u daar óók al op tegen? Men had z'n geld toch waarlijk slechter kunnen
besteden. Stel u voor, dat ze er bordelen of stadions van gebouwd hadden. Nee, Israël bleef in
het nette! Het geld werd niet verbrast en verdronken. Voor altaren en opgerichte stenen,
religie en kunst, kerk en wetenschap stelde men grote sommen disponibel. En als Israël dan
zo met woord en daad bewijst prijs te stellen op het behoud van culturele goederen, dan stoot
Hosea ook dit met z'n felle critiek in gruizels.
De Here — aldus namelijk Hosea — heeft met die altaren en monumenten niets op. Hij is het
dan ook, Die hun altaren zal verwoesten, hun gewijde stenen vernielen (vs 2).
Waaróm toch?
Wel, hierom, omdat hun hart vals, of zoals de Statenvertalers zeggen: verdeeld was. We
spreken er nu nog maar niet eens van, dat heel die eredienst in Bethel zondig was en
verheidenst. Maar gesteld dat dit prima in orde was, dan konden die altaren en gedenkstenen
God nóg niet behagen, want hun hart was er niet bij. Ze hebben niet begrepen, wat Paulus
138