Deur Christus Alleen - AH Bogaards

PALSTAANDERS
Sinds de dagen van Gibea hebt gij gezondigd, Israël; daarbij
zijn zij blijven staan.
Hosea 10:9 a.
Het behoeft niet te verwonderen, dat Hosea een parallel trekt tussen zijn dagen en die van
Gibea.
Over wat zich daar te Gibea heeft afgespeeld, kunnen we in Richteren 19 lezen.
Het zal bekend zijn, dat de schrijver van het boek Richteren in de laatste hoofdstukken, bij
wijze van aanhangsel, enkele mededelingen doet, hoe het er wel toeging, toen er geen koning
was in Israël en ieder deed wat goed was in zijn ogen. Van de anarchie op religieus gebied is
de geschiedenis van Micha 'n typisch staaltje (Richteren 17 en 18), en de zedelijke
verwording treedt aan het licht in de ontering van de vrouw van die Leviet te Gibea
(Richteren 19-21).
Het was met name de stam van Benjamin, die zich daaraan schuldig maakte. Jacob had al
gezien, dat er iets dierlijks zat in die jongen, toen hij profeteerde: Benjamin zal als een wolf
verscheuren (Gen. 49:27). De licht-ontvlambare brandstof der zedeloosheid was dus in
Benjamin aanwezig. Had nu Benjamin maar op 's Heren bevel de inwoners van Kanaän, die
zedelijk op zeer laag peil stonden, verdreven, het zou misschien zover niet gekomen zijn.
Maar in dat opzicht bleef hij, gelijk trouwens alle andere stammen, nalatig. Nu, dan zijn de
gevolgen niet te overzien, als het vuur zo dicht bij de lont komt. Het wordt een laaiende
brand. De gruweldaad te Gibea-Benjamin is bij Sodom af.
De straf des Heren bleef natuurlijk niet uit. In de strijd, waarin Benjamin deswege met de
andere stammen gewikkeld werd, werd deze kleine stam zó verpletterd, dat het geen haar had
gescheeld, of hij was radicaal uitgeroeid: slechts zeshonderd mannen wisten het vege lijf te
bergen in de rotsen van Rimmon.
Dat was de geschiedenis van Gibea!
Deze historie brengt Hosea nu zijn tijdgenoten in herinnering. . . . sinds de dagen van Gibea
hebt gij gezondigd, o Israël! Dit is trouwens niet de eerste maal dat de profeet op deze
geschiedenis zinspeelt, want al eerder had hij gezegd: "zij hebben diep verdorven gehandeld,
als in de dagen van Gibea" (9:9).
De bedoeling van deze historische parallel is niet, dat het zedelijk bederf in Hosea's dagen op
dezelfde wijze voortvrat als in de dagen van Gibea. Wel is het waar, dat het morele peil niet
bijster hoog stond, zoals we ook van Hosea's tijdgenoot Amos wel horen. Zelfs op de
offerfeesten ging het grijs toe; de tempelprostitué's waren bekende verschijningen. Maar we
herinneren ons, dat Hosea van het begin af de afval van Israël gezet heeft in het licht van
(geestelijk) overspel. Israël heeft de huwelijksband met de Here verbroken door z'n afgoderij.
Dat was trouwbreuk, "àfhoereren" en Hem de trotse nek toekeren. En Hosea blijft dus
helemaal in de lijn, als hij de gruweldaad van Gibea typerend acht voor heel de religieuze en
ethische inzinking van het volk. . . . "sinds de dagen van Gibea hebt gij gezondigd, Israël".
Hierop volgt de vraag: "zou hen te Gibea de strijd tegen de goddelozen niet bereiken?" De
profeet bedoelt daarmee, dat zijn tijdgenoten in een soortgelijke strijd zullen gewikkeld
worden als de inwoners van Gibea destijds, en dat enerlei lot hen zal treffen vanwege hun
140