LS°5] Us t a w o d a w s t w a s y n o d a l n e g o .usque doctores, canonicos Gneznenses, et Tomam Drobnin canonicum et officialemLoviciensem.In dioecesi Cracoviensi: Rdos dnos Stanislaum Krasiński archidiaconum,Martinum Izdbienski de Rusiecz scholasticum, Sigismundum a Stezycza iurisutriusque doctores, Albertum Nininski, Martinum Pilznensem s. theologiaedoctores canonicos Crac. et Albertum Prusszkowski archidiaconum Zawichostensemin ecclesia Cracoviensi.In dioecesi W ladislaviensi: Mathiam Wieliczki decanum, vicarium inspiritualibus et officialem generalem, Iosephum Conarzewski iuris utriusquedoctorem archidiaconum, Mathiam Kielpinski cantorem et Lucam ab Unieiowcanonicum Wladislaviensem.In Poznaniensi: vero Iohannem Fowodowski praepositum, IohannemPiotrowski custodem, Michaelem Sławiński et Iacobum Brzezniczki, canonicosPoznanienses.In dioecesi P l o c e n s i ..................................................................................... x) 2)3 8 . Decernit et statuit sacra sinodus, ut bulla Coenae Domini singulisannis3) dominica prima adventus et quadragesimae promulgetur et declareturpopulo in sacris contionibus, ut confessarii sciant omnes casus summopontifici et ordinariis reservatos.3 4 . Formula examinationis eorum, qui ad episcopatus nominantur,a sinodo constituta suae Sanctitati offeratur.3 5 . Decretum sacrosancti concilii Tridentini adversus matrimonia clandestinainviolabiliter iubet sacra sinodus observandum. Propterea curent ordinariihoc ipsum decretum populo publicari et explicari in singulis parochialibussuarum diocesum *), idquo primo anno quam saepissim e, deinde veroquoties expedire viderint.3 6 . Quoniam nonnulli ex sacerdotibus, qui in ceteris catholicos seesse profitentur, eo audaciae atque dementiae progrediuntur, ut sibi uxoresducere licere existiment, et de facto nuptias celebrant, sacra sinodus inhaerendocanoni sacrosancti concilii Tridentini declarat talium copulationes esseillegitimas et incestas, et tam eos, qui talia audent, quam illos, a quibusin suis diocesibus tolerantur, sententia anathematis ferit, eamque ipso facto*) Luka w rękopisie.2) Art. ten w edycyi brzm i: *Ut forma et modus in providendis ecclesiis parochialibusiuxta sacrosancti concilii Tridentini decretum servetur, monentur omnes episcopi, ut in suis primissinodis diocesanis deputent examinatores ex praescripto dicti concilii et inter dictos deputatosnon comprehendant suos vicarios generales, cum concilium dicat, quod examen fiat ab Episcoposive, eo impedito, ab eius vicario generali, atque ab aliis examinatoribus.«3) E d . singulis annis primo quoque tempore promulgetur et deinde Dominica prima. —4) Cod. diocesiarum.24
t§2 M A T E R Y JA Ł Y D O H ISTO R Y Iillos incidisse declarat. A c si qui ex dnis episcopis tales deinceps ausu temerariotoleraverint, ad Summum pontificem sunt deferendi.3 7 . Seminaria apud cathedrales ecclesias tum etiam in monasteriis1), exdecreto concilii Tridentini statutorumque provincialium praescripto2) primoquoque tempore instituantur, et quae iam antea instituta fuerunt, diligenterretineantur. Scholae vero veteres apud collegiatas et parochiales ecclesias,ut praeceptores idoneos et subsidia ad vitam necessaria habeant, ii, ad quospro locorum varietate pertinet, provideant 3).3 8 . Schola vero Cracoviensis cum ceterarum regni istius scholarumsit mater et m agistra, in omnesque partes regni doctrina atque eruditio 4)ipsius defundatur, Rm i dni archiepiscopus Gneznensis et episcopi rogatutotius cleri ad augendum professoribus illius stipendium, deducendo in effectumid, quod iam antea in sinodo Petricoviensi anno dni 1542 erat constitutum,ultro susceperunt, ac etiam in alios non ad praesens solum, sed etiam inposterum omne tempus constituerunt, ut quotannis pro festo Sancti Martiniinitio sumpto a proximo illius festo dent et conferant Rmi dni archiepiscopusGneznensis et episcopus Crac. centenos aureos Ungaricos singuli, Cuiaviensisvero, Vilnensis, Poznaniensis atque Plocensis centeiios florenos singuliper triginta grossos computando, Culmensis octuaginta florenos, Przemisliensistotidem, Luceoriensis et Chelmensis singuli quadraginta florenos. Ut autemisthaec extraordinaria stipendiorum accessio iuste et cum fructu studiorumdistribuatur, sacra sinodus Rmo dno episcopo Crac., ad quem tanquam cancellariumUniversitatis loci illius cura potissimum pertinet, adiunxit quatuoralios reformatores, viros prudentes et graves, Rdos dno Stanislaum Kraszinskiarchidiaconum, Martinum Izdbienski de Russiecz scholasticum Crac., ChristopherumDrozdowski archidiaconum et Iacobum Gorski canonicum Plocensemiuris canonici in eadem schola professorem. Quorum munus erit saepius acdiligentius scholam ipsam visitare, professorumque ingenia, eruditionem, diligentiamet fructum in docendo attentius considerare, ac inter eos pro cuiusquemerito atque dignitate eam ipsam pecuniam quotannis iuste distribuere,ignavis et inertibus et qui parvum vel nullum docendo faciunt fructum, siqui tales reperti fuerint, ab ea penitus exclusis. Eisdem etiam dominis reformatoribussacra sinodus dedit potestatem reformandi, et quantum fieri potest,in meliorem statum redigendi, tam in docendo, lectionibusque atqueearum ordine instituendo atque mutando, quam in vita atque moribus scholariumac professorum corrigendis6). Qui quidem dni reformatores praefatam') W edycyi czterech ostatnich wyrazów niema. — 2) E d . praescripto, quatenus tamenea non adversentur decreto concilii Tridentini primo quoque tempore. — 3) Cod. provideatur.4) Cod. eruditione.5) W Edycyi po tym wyrazie zamiast ustępu, który podajemy według rękopisu, czytamyco następuje:» praecipue vero providendo, ut in dicta schola sacrae scripturae lectio ad catho-