U S T A W O D A W S T W A S Y N O D A L N E G O .31. Item caveant clerici, ne tractent causas incendariorum, vel eislitteras scribant, aut eorum legationes suscipiant, prout cupiunt in beneficiissuis conservari.32. Item procurans abortivum ad divina non admittatur, si est manifestus,si vero occultus, hortetur, ut ante poenitentiam divinis se non ingerat.33. Item plebanus habens parochianos, quorum linguam ignorat, provideatde sacerdote de eorum idiomate, sub poena privationis beneficii.34. Item plebani aliive superiores externis seu peregrinis in ecclesiissuis divina celebrare non permittant nec ministrare aliqua sacramenta sinelitteris receptatoriis aut dimissoriis commendatitiisque, nisi fuerit notus, etconstaret, quod fuerit legitime ordinatus.35. Item clerici beneficiati non praesumant extra provinciam peregrinarinec in alienis diocesibus alias etiam in propria demorari ultra mensemabsque licentia superioris, nisi quantum ius permittit, alioquin sunt a beneficiosuspendendi.36. Item clerici non intendant histrionibus, venationibus, tabernis auttaxillis, nec sint invasores aut percussores aliorum sub privatione officii etbeneficii, et si clericus ex ebrietate aliquid fecerit, quod obviat honestaticlericali, aut quempiam verbis turpibus aut verberibus invaserit, talis tribusmarcis usualibus mulctabitur. Qui si non fuerit in solutione, per unum mensemintegrum in carcerem retrudetur.37. Item prohibemus, ne clerici iurent in aliena causa aut testimoniumproferant in prophanis causis coram iudice saeculari sub poena sinodali, nisipraesentes sint et sciant certissime factum ita, et alias de consensu episcopiet ex necessitate evidenti.38. Item quod plebani praedicent et infra annum libros habeant a diepublicationis presentium, de quibus poterint praedicare, sub poena sinodali.39. Item ut plebani in ecclesiis populum frequenter exhortentur, quodquilibet sciat dominicam orationem , angelicam salutationem et simbolum etdecem praecepta, et quod singulis diebus dominicis praedicta recitent, coramparochianis suis in vulgari, et semel in anno confiteantur ad minus, et inPascha Corpus Christi suscipiant, nisi forte abstineant de consilio sacerdotis.Transgressor huius statuti vivens ab ingressu ecclesiae arceatur, et morienscareat Christiana sepultura.40. Item nullus plebanus habeat religiosum cuiuscunque ordinis sinelicentia episcopi ultra octo dies pro capellano suo in sua ecclesia, alias estsuspensus ab executione ordinum.41. Item rectores ecclesiarum in Coenae Domini die erisma haberediligenter procurent, et tunc vetus erisma in ecclesiis comburatur.
3*5M A T E R Y JA Ł Y D O H IS T O R Y I42. Item vinum corruptum et acetosum ad sacrificium non portetur,quia de vino cocto et acetoso non conficitur. Et presbiteri non celebrentin curiis saecularium, nisi de licentia Romani pontificis aut episcopi speciali)neque coram excommunicatis publice vel suspensis, qui si celebraverint, abofficiis et beneficiis sint suspensi.43. Item sacerdos celebrans in loco interdicto scienter, irregularis efficituret non nisi per summum pontificem potest relaxari, et si aliquis habetindultum a Romano pontifice, revideatur, an etiam tempore interdicti, auctoritateapostolica lati, possit celebrari, si autem coram excommunicato celebrat,suspensus efficitur.44. Item qui mandatum apostolicum receperit vel ordinarium et nonbene intellexerit, infra tempus monitionis veniat ad peritiorem, ut sciat debitummodum exequendi.45. Item volumus, ut nullus aliquas personas praesertim plebeas matrimonialitercopulare debeat, nisi bannis, hoc est proclamationibus, in tribusfestis praecedentibus, si ista festa in una septimana occurrerint, alias si non,tunc tribus diebus feriatis, quod de nobilibus observari non praecipimus, consulimus tamen, ut et ipsi nobiles facerent de se similiter banna premitti,quoniam qui absque bannorum praemissione , contraherent, et postea detegereturaliqua consanguineitas vel affinitas aut aliquod aliud legitimum impedimentuminter coniuges, propter quod oporteret eos divortiari, non possetproles inter eos secuta pronuntiari legitima, secus esset, quando contraherentbannis praemissis, ut notatur in c. Cum inhibitio, De clandestinadesponsatione. Quod consulendum nobilibus per plebanos et alios presbiterosmatrimonium contrahere volentibus praecipimus. Qui si consiliis ipsorumadhaerere noluerint, nichilominus copulari eos praecipimus absque bannorumpraemissione, qui voluerint.46. Nullus quoque parochianum alienum copulare vel aliis sacramentisprocurare audeat, nec divinis interesse permittat, nisi ex causa, nec clandestinamatrimonia faciat nec eis interesse praesumat, sed matrimonia contrahanturper verba de praesenti et ante quaerantur impedimenta matrimonii,quae si occurrerint, non diffiniantur, sed ad episcopum referantur, alioquinsi contrarium fecerint, et inter copulatos impedimentum emerserit, vicarius dediocesi expellatur, et curatus ab officio et beneficio per annum suspendatur.47. Nullus quoque sententiam divortii inter coniuges dictet, nisi episcopusaut officialis suus, circa quod est sciendum, quod tempore feriarum possuntcontrahi sponsalia et matrimonia, sed traductio uxorum et solennitas nuptiarumprohibetur ab Adventu Domini, usque ad octavas Epiphaniae et a septuagesimausque ad octavas Paschae et deinde per octavas Penthecostes.48. Item nullus clericus compareat coram iudice saeculari in causisecclesiasticis, excepta causa limitationis granicierum, nisi velit comparere,iudicium declinando.