Archeologisch onderzoek in de omgeving van het prehistorische

116
—
afgezet en dat het tussentijds door de neolithische
mens is gebruikt, waarbij op verschillende
niveaus in het colluvium materiële resten zijn
achtergelaten. Een derde hypothese is dat de
vondsten van elders met het colluvium zijn aangevoerd.
Welke van deze hypothesen de meest
waarschijnlijke is, kan alleen door gravend onderzoek
worden beantwoord. Op grond van de
boring in raai A-zuid kan worden geconcludeerd
dat de genese van het colluvium en de hellingafzettingen
in relatie tot het landgebruik in het
Neolithicum aan de zuidrand van De Kaap onduidelijk
is.
Over een traject van 760 m (tussen de boringen
22 en 92) is het oorspronkelijke bodemprofiel tot
in de E- of Bt- en sporadisch in de C-horizont
verstoord; deze zone ligt tussen 121,2 en 122,6 m
+NAP. Naar het westen, in de richting van de randen
van De Kaap, neemt de gaafheid van het
bodemprofiel af. Uit raai E, G en H blijkt dat de
E-horizont nergens bewaard is gebleven en de
Bt-horizont slechts in een beperkt aantal boringen,
waarbij de dikte van deze horizont vaak beperkt
is (afb. 18, 20 en 30). Vaak ontbreekt het
afdekkende lösspakket en dagzomen de grindrijke
Maasafzettingen. Naar de randen van het
plateau toe is het oorspronkelijke oppervlak in
de loop van de tijd verlaagd, waarbij vooral
laagsgewijze (sheet) erosie en geul(rill)erosie een
rol hebben gespeeld. De hellingsteiltekaart (afb.
8) geeft een goed beeld van de voor erosie gevoelige
gebieden: met name in de gele zones
(hellingsteilte 2 tot 8 %) op deze kaart aan de
rand van het plateau kan het oorspronkelijke
oppervlak zijn verdwenen. In enkele boringen
zijn afwijkende bodemprofielen aangetroffen
die kunnen worden geïnterpreteerd als sporen,
zoals in boring 47 en 58 van raai A-zuid, boring
537 in raai E en in de boringen 800, 801, 802, 804
en 805 van raai KK. In deze sporen, met uitzondering
van boring 537, zijn archeologische indicatoren
als houtskool, gebroken natuursteen,
aardewerk en/of vuursteen aangetroffen. Deze
sporen zijn aangetroffen op perceel 140G. Ook
op het westelijker gelegen perceel 039G is in raai
H een grondspoor opgeboord. Behalve sporen
met artefacten zijn in raai A in 19 boringen vondsten
in een ongestoorde bodemhorizont aange-
troffen. De vondsten komen voornamelijk uit de
E-horizont en Bt-horizont en sporadisch ook uit
de C-horizont. In vijf van deze boringen komen
verschillende artefactcategorieën samen in situ
voor; deze associaties zijn vrijwel uitsluitend op
perceel 140G gevonden. Het voorkomen van
sporen en artefacten in situ is geassocieerd met
dat gedeelte (perceel 140G) van raai A, waar de
bodem het beste geconserveerd is (tabel 50). De
aard van de sporen en de vondsten in ongestoorde
bodemhorizonten laten zich op grond
van uitsluitend boringen niet eenvoudig duiden.
Het kan gaan om antropogene sporen, zoals kuilen
en greppels; natuurlijke sporen die het gevolg
zijn van biotische processen (bijvoorbeeld
boomvallen, graafgangen van dieren) of biotische
processen (bijvoorbeeld depressies en geulen
in de ondergrond) waarin artefacten zijn terechtgekomen.
Ook is het mogelijk dat vondsten
die nu aan bodemhorizonten zijn toegewezen in
werkelijkheid uit sporen komen, maar dat die
niet in de boor zijn herkend. De juiste aard van
de sporen die door de grondboringen en weerstandsmeting
zijn gedetecteerd, kunnen alleen
door gravend onderzoek worden bepaald. De
ouderdom van de sporen en vondsten in de holocene
bodemhorizonten kan nog niet nader
worden bepaald: het handgevormde aardewerk
is onmiskenbaar prehistorisch. Bij (vuur)stenen
artefacten zijn met uitzondering van enkele bijlfragmenten
geen diagnostische typen voorhanden.
Vermoedelijk is het merendeel van neolithische
ouderdom; de artefacten die uit de
C-horizont afkomstig zijn, kunnen een hogere
ouderdom hebben.
Uit de boringen blijkt dat een groot gedeelte van
de artefacten uit een verstoorde context komt
(tabel 51). Artefacten van vuur- en natuursteen
komen zowel in een gestoorde als ongestoorde
context voor. Dit geldt niet voor handgevormd
prehistorisch aardewerk of gebakken leem, dat
is niet in de verstoorde context van de bouwvoor
of het colluvium aangetroffen. Vermoedelijk
zijn de conserveringsomstandigheden in
deze context ongeschikt voor deze materialen
om te overleven. De afwisseling in vochtigheid,
de vries- en dooicycli, alsook de bodembewerking,
spelen vermoedelijk een belangrijke rol bij