Archeologisch onderzoek in de omgeving van het prehistorische

160
—
¹⁸⁶ Larsson 2006, 403.
¹⁸⁷ Een X²-toets van opgeboorde verbrande
vuursteen en onverbrande vuurstenen
artefacten uit verstoorde context (bouwvoor
en colluvium) en ongestoorde context
(E-, Bt- en C-horizont) (tabel 72) geeft
een waarde van X² 1,19, df = 1 en p =
0,275.
Binnen het perceel komen de verbrande fragmenten
vuursteen vooral voor in de westelijke
helft. De verbrande vuursteen kan een gevolg
zijn van een prehistorische rituele activiteit
waarbij het verbranden van vuursteen een rol
heeft gespeeld. Hierbij ondergaat bijvoorbeeld
zwarte of grijze vuursteen een transformatie
naar een witte, gecalcineerde vuursteen. Een
transformatie die is te vergelijken met de crematie
van een menselijk lichaam.186 Een alternatieve
verklaring is dat de verbrande vuursteen
het gevolg is van een recent of subrecent postdepositioneel
proces, waarbij verbrande vuursteen
samen met de kalk uit de kalkovens op de
akker is terechtgekomen, als bemesting of als
residu uit de kalkovens. In het laatste geval zouden
er meer verbrande dan onverbrande vuurstenen
artefacten in een verstoorde context
(bouwvoor en colluvium) mogen worden verwacht
dan in een in situ context. Deze hypothese
is getoetst op grond van de vondsten uit de
grondboringen (tabel 70) en daaruit blijkt dat er
geen significant verschil is tussen het voorkomen
van verbrande vuursteen en onverbrande
vuursteen in beide contexten.187 De hypothese
dat het zou gaan om een (sub)recent postdepositioneel
proces, kan worden verworpen.
De onbewerkte stukken die op de akker in ruime
mate voorhanden zijn, zijn vermoedelijk bij het
zogenoemde ‘mergelen’ op de akker terechtgekomen.
Mergel en kalksteen werden gebruikt
om de landbouwgrond te bemesten. Tussen
mergel en kalk bevonden zich de brokken vuursteen.
Als deze veronderstelling klopt, zijn de
aanwezige brokken het resultaat van herhaaldelijk
bemesten. De buitenkant van deze brokken
vuursteen vertoont vaak beschadigingen aan de
randen door versplintering. De versplintering
kan zijn ontstaan bij de winning van de vuursteen,
tijdens het vervoer van de brokken en/of
door de bewerking van de akker met landbouwgereedschappen
als ploeg, cultivator of eg. Het
is waarschijnlijk dat een groot aantal van de mogelijke
artefacten het resultaat is van transport
van brokken en knollen en de bodembewerking
waarbij zowel de knollen, brokken maar ook talrijke
prehistorische vuurstenen artefacten, als
bron hebben gediend.
De vondsten liggen relatief willekeurig verspreid
over de akker en het aantal artefacten per vak is
gering; er zijn geen duidelijke concentraties in de
verspreiding waargenomen. In de transecten zijn
geen gebieden aanwijsbaar voor het exclusief
gebruik van specifieke artefacten. De samenstelling
van de artefacten duidt op een relatief grote
diversiteit en de verspreiding duidt erop dat activiteiten
overal kunnen zijn uitgevoerd.
De archeologische resten geven aan dat het terrein
in het Mesolithicum, het Neolithicum en in
de IJzertijd is gebruikt. Het merendeel van de
stenen artefacten kan vermoedelijk in het Neolithicum
worden gedateerd.
De grondboringen in de oostelijke raai laten een
relatief goed geconserveerd bodemprofiel zien;
in het merendeel van de boringen is de E-horizont
aangetroffen en in vrijwel alle boringen een
Bt-horizont. Ook is er een grondspoor met
houtskool uit de IJzertijd aangetroffen. Uit de
boringen blijkt dat het merendeel van de stenen
artefacten in de bouwvoor en in de E-horizont
ligt. In de Bt-horizont is slechts één onmiskenbaar
artefact aangetroffen. Dit in tegenstelling
tot de mogelijke artefacten: daarvan werden er
22 in de B- en C-horizont opgeboord. Deze zijn
alle van geringe afmeting en waarschijnlijk heeft
bioturbatie bijdragen aan de neerwaartse verplaatsing
van deze kleine fractie.
Op grond hiervan kan worden geconcludeerd
dat het oorspronkelijke bewoningsniveau of
loopvlak en de daarin gelegen grondsporen grotendeels
zijn aangetast en in de huidige bouwvoor
zijn opgenomen. De diepere grondsporen
zullen nog zijn bewaard in de E-horizont en in de
daaronder gelegen horizonten. Als het oorspronkelijke
loopvlak inderdaad samenvalt met
de huidige bouwvoor, kan het geringe aantal
vondsten dat is verzameld in de drie raaien een
reflectie zijn van een beperkt aantal, maar wel
gevarieerde activiteiten, vooral als we beseffen
dat het terrein ten minste in drie prehistorische
perioden is gebruikt.
Het voorkomen van vier scherven handgevormd
aardewerk en een fragment gebakken leem in de
bouwvoor wijst er vermoedelijk op dat grondsporen
of vondstniveaus in situ nog steeds worden
aangeploegd, waardoor deze vondsten in de