Archeologisch onderzoek in de omgeving van het prehistorische

ken klingen van >80 mm komen zelden (1-3%)
voor, alleen op perceel 349G bedraagt het aandeel
9,2%. Nemen we ter vergelijking een breedte
van >25 mm als uitgangspunt voor macrolithische
klingen, dan blijkt dat het aandeel mogelijk
groter is geweest en varieert van 28,6% (perceel
139G) tot 55,6% (perceel 349G) (bijlage 1).217 Het
aantal teruggevonden macrolithische klingkernen
dat is gebruikt voor de productie van deze
lange klingen is beperkt.218 Ze komen met één
exemplaar voor op vier percelen en met twee
exemplaren uitsluitend op perceel 069G
(bijlage 1).
9.3 Ouderdom van de vondsten
De vondstgegevens in ARCHIS en de literatuur
wijzen erop dat het gebied rond de mijn langdurig
in gebruik is geweest. De vondsten bestrijken
een tijdsbestek van het Midden-Paleolithicum
tot in de Nieuwste Tijd. Het is lastig om de vuur-
en natuurstenen artefacten van de oppervlaktekartering
en uit het booronderzoek aan een bepaalde
periode of cultuur toe te wijzen: het
merendeel van de vondsten heeft daartoe te
weinig diagnostische kenmerken. Het lijkt erop
dat het merendeel van de stenen artefacten aan
het Neolithicum kan worden toegeschreven. In
de assemblages van enkele percelen zijn (vuur)
stenen artefacten uit het Midden-Paleolithicum
en vermoedelijk ook het Mesolithicum aanwezig.
Hun aantal is gering, waardoor ze geen noemenswaardige
invloed hebben op de samenstelling
van de assemblage.
Aanwijzingen voor het gebruik van het gebied in
de late prehistorie stammen vooral uit de IJzertijd.219
Over de aard en omvang van het gebruik
in de IJzertijd is vrijwel niets bekend. Tijdens het
booronderzoek in 2008 is op perceel 017G een
grondspoor met houtskool gevonden. Een 14Cdatering
van de houtskool wijst op het gebruik
van het terrein in de Midden-IJzertijd of Late IJzertijd.
Door het gebruik van het gebied in de
late prehistorie is het mogelijk dat de gekarteerde
sporen en structuren jonger kunnen zijn dan
het Neolithicum. Hetzelfde geldt voor het opge-
boorde handgevormde aardewerk. De aardewerkfragmenten
zijn weinig diagnostisch waardoor
een datering in het Neolithicum, maar ook
in een latere periode mogelijk is. Keramiek dat
zonder twijfel aan het Neolithicum kan worden
toegeschreven is tot heden niet aangetroffen.
Er moet dus rekening mee worden gehouden dat
de mogelijk aanwezige neolithische structuren,
zoals de greppels, van een eventueel neolithisch
aardwerk in de IJzertijd opnieuw zijn gebruikt,
bijvoorbeeld als onderdeel van een versterkte
nederzetting.220 Interessant blijft de vraag in
hoeverre de vuurstenen artefacten in de grondsporen
uit de IJzertijd het gevolg zijn van ‘opspit’
of dat vuursteen mogelijk toch nog een rol
speelde in de materiële cultuur van de samenleving
in de IJzertijd.221 Exploitatie van de Rijckholtse
vuursteenmijn in de late prehistorie is tot
nu toe niet vastgesteld.
9.4 Uitgevoerde activiteiten
Een eerste inzicht in de uitgevoerde activiteiten
is voornamelijk gebaseerd op de resultaten van
de veldverkenning en in mindere mate op de andere
onderzoeksgegevens. Bij de vondsten van
de oppervlaktekartering kan de vraag naar de
representativiteit worden gesteld. Voorafgaand
aan het onderhavige onderzoek zijn er vele tienduizenden,
misschien wel honderdduizenden
artefacten rond de mijn verzameld. Het is onduidelijk
wat de invloed is van die verzamelactiviteiten
op de representativiteit van de nog aanwezige
vondsten. Uit de inventarisatie van
enkele goed gedocumenteerde amateurcollecties222
blijkt dat er voornamelijk
bijl(fragmenten), schrabbers, spitsen, spitsklingen,
klopstenen en maalstenen werden verzameld.
Geretoucheerde klingen en afslagen en
ongemodificeerde artefacten genoten minder
belangstelling; een uitzondering hierop vormden
de klingkernen.
De samenstelling van de assemblages van de percelen
waar verkenningen zijn uitgevoerd, laten
zien dat de categorieën bijl(fragment), schrabber,
klopsteen, kern en kling nog steeds aanwezig zijn.
235
—
²¹⁹ De Grooth (1991, 69) en Van den Broeke
(1987a) vermelden twee grondsporen met
IJzertijd-aardewerk. Het eerste werd gevonden
op het Rijckholderveld. Behalve
aardewerk uit de Vroege IJzertijd bevatte
het spoor ook ca. 700 vuurstenen artefacten.
Het tweede spoor werd gevonden op
Steenbergen, juist ten noorden van de
Schone Grub; behalve aardewerk uit de
Midden-IJzertijd herbergde het spoor
ook nog 170 vuurstenen artefacten. Verder
is er een vondstmelding van Edm.
Nyst die wijst op vondsten en sporen uit
de late Prehistorie (RHCL LGOG archief
17.10, inv. nr. 228).
²²⁰ Hergebruik van de greppels van het aardwerk
is in Spiennes vastgesteld; in de
Late Bronstijd werd in de greppels nog
vuursteen bewerkt (Hubert 1980, 139).
²²¹ Arora 1985, 1986; Cahen 1976.
²²² Schreurs & Brounen in voorbereiding.