Download deel 1 - Textualscholarship.nl

53
dat meer naar de vrijzinnige kant neigt? Tenslotte is het Jan Theunisz —
van 1617 tot 1619 docent Hebreeuws aan Costers Academie 72 — die De
Ries in het kader van deze ruzie verwijt de remonstranten indertijd in de
steek te hebben gelaten. 73 En het is Calom, die in deze jaren niet alleen
een scheldpamflet van Theunisz tegen De Ries uitgeeft, maar, van 1624
tot en met 1626, ook werk van Vondel èn het bundeltje Minne plicht
ende Kuysheyts-Kamp (1626), waarin werk van Vondel staat tussen, onder
andere, gedichten van zijn nieuwe kennissen zoals Hooft, Reael en
Anna en Maria Tesselschade Visscher. 74 Hoe het ook zij, wat Vondel betreft
is het Antidotum het laatste teken van betrokkenheid bij de Waterlandse
gemeente. 75 Sinds enkele jaren liggen zijn belangrijkste contacten
elders, bij Hooft en Reael en bij Hoofts neef Willem Jansz Blaeu, de
man voor wiens Zeespiegel hij in 1623 Het Lof der Zee-vaert schrijft en
die vanaf 1626 zijn vaste uitgever zal worden.'
1.3.2. De humanistische Vondel
Vondels ontwikkeling van dopers naar humanistisch christendom voltrekt
zich parallel met de verschuiving in zijn sociaal-literaire context. Voorzover
de gegevens strekken komt hij in 1618 voor het eerst in contact met
iemand uit de kring van Hooft. In dat jaar verschijnt er een Klinck-dicht
van zijn hand voorin het derde deel van Het Licht der Zee-vaert, geschreven
en uitgegeven door Blaeu." Daarnaast publiceert hij een Klinckert en
een Anagramma in het eveneens in 1618 door Blaeu uitgegeven Iournal
ofte Beschryvinghe van de wonderlicke reyse, ghedaen door Willem Cornelisz
Schouten van Hoorn, inde Jaren 1615. 1616. en 1617. In de uitgave
van de Franse vertaling van dit werk, ook in 1618 door Blaeu gepubliceerd,
staan bovendien twee door Vondel geschreven Franse epigrammen.
72 WWijnman, i nman an 'JanTheunisz',
,pp.
7347 73-74.
73` WWijnman, r nman 'Jan Theunisz '
,Pp.
9 3 Kuh ! e rGeschiedenis , c a as en vvan
a de doopsgezinden an
Nederland, dl. , 2, 1 helft, e he ,p t. 1 64 ,g gelooft e oo t ni niet etin zzo'n o g r o epsvormin gwaar
Vondel deel
van uit maakte ,oomdat
de anderen hem e nooit oo t als a s mede- of tegenstander noemen.
74 ^ ^
Zie: Zie. Wijnman, W l an , a T ^ h eu ni sz , p. 86 86; , Kuhl e r , Geschiedenis e van de doopsgezinden in
Nederland, , d. dl. 2, , 1 e helft, he ,p t. 50; SO
, U Unger, g eblao , Bi g ra hie , nrs. 106, , 107, 7112
, • Molkenboer,
, ,
`Vondels drukkers en uitgevers', g pp.
122-125.
7S Dit ' afgezien g af ezie enkelegelegenheidsgedichten van enke in later ea'
l ren voor doopsgezinde
bekenden,sDe zoals Bruyloft u 3y otva van CaCana van 61
6 en h et gedichtje ^ l 0 Cornelis Anslo van
1641.
76 Zie: Molkenboer, Vondels drukkers en uitgevers', ►
, g , pp.
1 S8-172.
77 De e eerste st druk van a e het de derde d dee deel van Het Licht der Zee-vaert, , waarin Vondels Klinck-
dicht voorkomt, ' si van va 16 1618 8 (zie: e. KKoeman, a , A tl ant e s NNeerlandici, , dl. 4, , p. 44-4 6 •,
een
exemplaar p is aanwezig w g in het tSScheepvaartmuseum
p
te Amsterdam) en niet van 1621 zoals
Le e n e rtz jr. l (in: i .Htiven Het leven va van ^o Vondel, ,p p. 6 S e en d de WB-editie
tY^ e e (dl. d 2, ,p 4405)
vermelden.m Evenminversch ee n dit i Kh Klinck-dicht nc ac t bbijl e dderde ddruk van de eerste ettwee
delen van 1613 3 (Koeman, a,p. AtlantesNeerlandici,l. t tes37 4, 4 . 3-
9 ^ , een exemplaa exem laar is
gin de Universiteitsbibliotheek U
te Amsterdam), ^ De la Fontaine Verwey Y bijl
herhaling a g stelt t in • . In n 0 ac i na 1 a o nis n Blaeu, ,p,
p. 3 en `Willem Jansz Blaeu as apublisher
of bp books', . 143). 3