Opleiden en leren van laaggeschoolden in Nederland - website ...
Opleiden en leren van laaggeschoolden in Nederland - website ...
Opleiden en leren van laaggeschoolden in Nederland - website ...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
2.8 Leervrag<strong>en</strong><br />
Over de leervrag<strong>en</strong> <strong>van</strong> laaggeschoold<strong>en</strong> zelf is we<strong>in</strong>ig bek<strong>en</strong>d. Als er <strong>in</strong>dicaties voor<br />
leervrag<strong>en</strong> <strong>van</strong> laagopgeleid<strong>en</strong> zijn, zijn deze veelal (door aanbieders) afgeleid <strong>van</strong><br />
maatschappelijke ontwikkel<strong>in</strong>g<strong>en</strong>. De achtergrond <strong>van</strong> deze b<strong>en</strong>ader<strong>in</strong>g is dat educatie<br />
(startkwalificatie) gezi<strong>en</strong> wordt als noodzakelijke voorwaarde voor het bereik<strong>en</strong> <strong>van</strong> e<strong>en</strong><br />
redelijk stabiele <strong>en</strong> volwaardige maatschappelijke participatie. Met het oog op voorkom<strong>en</strong><br />
<strong>van</strong> sociale uitsluit<strong>in</strong>g wordt maatschappelijke deelname niet alle<strong>en</strong> voor h<strong>en</strong>zelf, maar ook<br />
<strong>van</strong>uit maatschappelijke overweg<strong>in</strong>g<strong>en</strong> cruciaal geacht.<br />
Leervrag<strong>en</strong> op grond <strong>van</strong> de ontwikkel<strong>in</strong>g naar e<strong>en</strong> k<strong>en</strong>nissam<strong>en</strong>lev<strong>in</strong>g<br />
De to<strong>en</strong>em<strong>en</strong>de k<strong>en</strong>nis<strong>in</strong>t<strong>en</strong>siteit <strong>van</strong> het economisch productieproces creëert nieuwe<br />
arbeids<strong>in</strong>houd<strong>en</strong>, vorm<strong>en</strong> <strong>van</strong> arbeidsorganisatie <strong>en</strong> arbeidsallocatie. Met het oog op de<br />
daarmee gepaard gaande verander<strong>en</strong>de eis<strong>en</strong> t<strong>en</strong> aanzi<strong>en</strong> <strong>van</strong> arbeid, wordt <strong>van</strong> werknemers<br />
gevraagd flexibel <strong>en</strong> mobiel te zijn <strong>en</strong> bereid tot om- <strong>en</strong> bijschol<strong>in</strong>g. Tot de nieuwe<br />
basisvaardighed<strong>en</strong> behor<strong>en</strong> functionele geletterdheid, vaardigheid <strong>in</strong> ICT, tal<strong>en</strong>k<strong>en</strong>nis,<br />
probleemoploss<strong>en</strong>d vermog<strong>en</strong>, bereidheid tot sam<strong>en</strong>werk<strong>in</strong>g <strong>en</strong> ‘ler<strong>en</strong> te ler<strong>en</strong>’.<br />
Ook wordt, naarmate k<strong>en</strong>nis <strong>en</strong> <strong>in</strong>formatie e<strong>en</strong> meer c<strong>en</strong>trale rol <strong>in</strong>nem<strong>en</strong>, de spreid<strong>in</strong>g <strong>en</strong><br />
toegang tot k<strong>en</strong>nis e<strong>en</strong> machtsfactor <strong>van</strong> grotere betek<strong>en</strong>is. In deze k<strong>en</strong>nissam<strong>en</strong>lev<strong>in</strong>g<br />
word<strong>en</strong> echter laagopgeleid<strong>en</strong> <strong>en</strong> laaggeletterd<strong>en</strong> m<strong>in</strong>der uitgedaagd deel te nem<strong>en</strong> aan<br />
educatieve process<strong>en</strong> <strong>en</strong> k<strong>en</strong>nisproductie. Dit kan e<strong>en</strong> spiraal <strong>van</strong> marg<strong>in</strong>aliser<strong>in</strong>g <strong>in</strong> gang<br />
zett<strong>en</strong> (Doets & Visser, 2002).<br />
Leervrag<strong>en</strong> op grond <strong>van</strong> sociale <strong>en</strong> culturele ontwikkel<strong>in</strong>g<strong>en</strong><br />
Als burgerschap opgevat wordt als het vermog<strong>en</strong> <strong>en</strong> de wil <strong>van</strong> het <strong>in</strong>dividu e<strong>en</strong> compet<strong>en</strong>t<br />
lid te zijn <strong>van</strong> e<strong>en</strong> pluriforme sam<strong>en</strong>lev<strong>in</strong>g, dan kan educatie e<strong>en</strong> bijdrage lever<strong>en</strong> aan<br />
burgerschap. Enerzijds gaat het om cognitieve aspect<strong>en</strong>: burgers moet<strong>en</strong> over kwalificaties<br />
beschikk<strong>en</strong> om hun recht<strong>en</strong> <strong>en</strong> plicht<strong>en</strong> als burger te kunn<strong>en</strong> vervull<strong>en</strong>. Anderzijds gaat het<br />
om sociaal-normatieve aspect<strong>en</strong>: e<strong>en</strong> zekere betrokk<strong>en</strong>heid bij de sam<strong>en</strong>lev<strong>in</strong>g, al dan niet uit<br />
welbegrep<strong>en</strong> eig<strong>en</strong>belang, is e<strong>en</strong> noodzakelijke voorwaarde voor het burgerschap. Duidelijk<br />
is dat burgerschap e<strong>en</strong> bredere rechtvaardigheidsgrond kan zijn voor educatie.<br />
Burgerschap heeft niet alle<strong>en</strong> betrekk<strong>in</strong>g op de arbeidssituatie, maar ook op andere<br />
lev<strong>en</strong>sgebied<strong>en</strong>. Het heeft niet alle<strong>en</strong> e<strong>en</strong> cognitieve vaardighed<strong>en</strong> compon<strong>en</strong>t, maar ook e<strong>en</strong><br />
waard<strong>en</strong> compon<strong>en</strong>t. De ontwikkel<strong>in</strong>g <strong>van</strong> beide typ<strong>en</strong> compet<strong>en</strong>ties is belangrijk om te<br />
voorkom<strong>en</strong> dat burgers op e<strong>en</strong> te smalle kwalificatiebasis moet<strong>en</strong> functioner<strong>en</strong> op of buit<strong>en</strong><br />
de arbeidsmarkt (Doets & Visser, 2002).<br />
Leervrag<strong>en</strong> <strong>van</strong> ouder<strong>en</strong><br />
Er ontstaat op dit mom<strong>en</strong>t e<strong>en</strong> grote groep laagopgeleide ouder<strong>en</strong>, met we<strong>in</strong>ig meer dan<br />
basisonderwijs <strong>en</strong> m<strong>in</strong> of meer frustrer<strong>en</strong>de educatieve ervar<strong>in</strong>g<strong>en</strong>, we<strong>in</strong>ig <strong>in</strong>kom<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
problem<strong>en</strong> op sociaal-cultureel gebied, gezondheid <strong>en</strong> verzorg<strong>in</strong>g. Zelfredzaamheid wordt<br />
daarbij <strong>in</strong> letterlijke z<strong>in</strong> problematisch. Uit onderzoek naar functionele rek<strong>en</strong>- <strong>en</strong><br />
taalvaardigheid onder volwass<strong>en</strong> <strong>Nederland</strong>ers, bleek e<strong>en</strong> groep <strong>van</strong> 700 000 ouder<strong>en</strong> tuss<strong>en</strong><br />
de 50 <strong>en</strong> 75 jaar grote moeite te hebb<strong>en</strong> met het begrijp<strong>en</strong> <strong>van</strong> e<strong>en</strong>voudige rek<strong>en</strong> <strong>en</strong> taaltak<strong>en</strong><br />
uit het lev<strong>en</strong> <strong>van</strong> alledag (Doets & Visser, 2002).<br />
Ondanks k<strong>en</strong>nistekort<strong>en</strong> wat betreft f<strong>in</strong>anciën <strong>en</strong> sociale zekerheid <strong>en</strong> gebrek aan praktische<br />
vaardighed<strong>en</strong> t<strong>en</strong> aanzi<strong>en</strong> <strong>van</strong> voed<strong>in</strong>g, kled<strong>in</strong>g, won<strong>en</strong> <strong>en</strong> belang<strong>en</strong>behartig<strong>in</strong>g, zijn zij niet<br />
altijd goed <strong>in</strong> staat hun leervrag<strong>en</strong> te articuler<strong>en</strong>. De deelname aan educatieve activiteit<strong>en</strong><br />
door ouder<strong>en</strong> is daardoor nog ger<strong>in</strong>g. Dit geldt vooral voor de laagopgeleid<strong>en</strong> onder h<strong>en</strong>.<br />
<strong>Opleid<strong>en</strong></strong> <strong>en</strong> ler<strong>en</strong> <strong>van</strong> laaggeschoold<strong>en</strong> <strong>in</strong> <strong>Nederland</strong>, CINOP, juni 2004<br />
21
![Presentatie Laaggeletterdheid SITA [Compatibiliteitsmodus]](https://img.yumpu.com/42777629/1/190x135/presentatie-laaggeletterdheid-sita-compatibiliteitsmodus.jpg?quality=85)
Change language