Opleiden en leren van laaggeschoolden in Nederland - website ...

Werkenden en werkzoekenden zonder startkwalificatie
Naar schatting tussen 1,2 en 2 miljoen werkenden en werkzoekenden (bron: CBS,
Beroepsbevolking persoonskenmerken 1992-2001, www.cbs.nl) beschikken niet over een
formele startkwalificatie. Naast de verantwoordelijkheid die werkgevers hebben voor de
kwalificering van deze groep van de beroepsbevolking heeft het kabinet hiervoor ook een
eigen verantwoordelijkheid aanvaard. Hiervoor zijn initiatieven ontplooid:
• Via de projecten Loopbaanadviseurs worden succesvolle begeleidingssystematieken
ontwikkeld om (werkende) voortijdig schoolverlaters te begeleiden naar een
startkwalificatie. Bij RMC-gemeenten lopen vijf pilot-projecten. Binnen elk project
worden 100 personen begeleid naar een startkwalificatie. De projecten liepen tot eind
2003. In totaal is € 545 000 voor het project beschikbaar;
• Vanaf 1januari 2002 bestaat de fiscale faciliteit voor werkgevers die voormalig
werkloze werknemers latenscholen tot startkwalificatieniveau, welke momenteel voor
alle leeftijden is opengesteld. . Het gaat om (indirecte) kosten die de werkgever maakt
naast de scholingskosten. Gedacht kan worden aan kosten voortvloeiende uit extra
begeleiding en aangepaste productie- en personeelsplanning. Vanaf 2002 is structureel €
45,4 miljoen beschikbaar;
• Voor de directe scholingskosten kan de werkgever gebruik maken van de extra aftrek
voor scholing tot startkwalificatie en Nederlands als tweede taal die sinds 1 januari 2001
geldt binnen de scholingsaftrek (profit sector) en de afdrachtvermindering scholing
(non-profit sector).
De meeste reïntegratieregelingen voor werkzoekenden kennen een scholingscomponent.
Toeleiding tot een stabiele positie op de arbeidsmarkt wordt meestal gecombineerd met een
scholingstraject. Er zijn ook regelingen die specifiek de scholing van werkzoekenden
stimuleren.
Zo is er ruimte gecreëerd voor meer scholingsmogelijkheden voor WWuitkeringsgerechtigden
en Bijstandsgerechtigden. Met ingang van augustus 2000 lopen
experimenten met uitbreiding van scholingsmogelijkheden in de WW. In deze experimenten
wordt scholing aangeboden aan WW-gerechtigden, die meermalen werkloos zijn geweest en
waarvan verwacht mag worden dat zij in de toekomst weer vaak werkloos zullen zijn. Ook
worden de mogelijkheden voor het volgen van leer-werktrajecten door WWuitkeringsgerechtigden
verruimd. In bepaalde gevallen mogen langere opleidingen worden
toegestaan (2 jaar). Voor moeilijk plaatsbare WW-ers met een HBO-opleiding is de
mogelijkheid geschapen een opleiding tot onderwijzer of leraar te gaan volgen. De regeling
is vier jaar van kracht (van 1 augustus 2000 tot 1 augustus 2004). De regeling wordt
geëvalueerd.
Er lopen projecten waarbij multimedia worden ingezet bij de scholing van werkenden en
werkzoekenden. Zo is er het pilot project de Digitale Vakschool, getrokken door de Digitale
School in samenwerking met gemeenten, ROC’s en de Vrouwenvakschool, waarmee wordt
gestreefd naar de ontwikkeling en evaluatie van een digitaal trainings- en
opleidingsprogramma ‘systeembeheer’ op het niveau 2 van het MBO
(startkwalificatieniveau). Het uiteindelijke doel is landelijke toepassing.
Digitale scholing van werkenden wordt gestimuleerd door subsidiëring van de Digitale
Universiteit en van Acadoo, de digitale makel- en schakelaar voor ICT-gericht postinitieel
onderwijs. Via de zender Educatieve TV worden specifieke programma’s ontwikkeld voor
groepen mensen die moeilijk te bereiken zijn (etnische minderheden, ouderen,
gehandicapten, langdurig werklozen). Vooralsnog wordt met de zender geëxperimenteerd in
Rijnmond. Wanneer de aanpak succesvol blijkt vindt uitbreiding plaats naar Amsterdam,
Den Haag en Utrecht en daarna mogelijk landelijk.
Opleiden en leren van laaggeschoolden in Nederland, CINOP, juni 2004
41