NEM 3, oktober 2005 - Internationale Vereniging voor Neerlandistiek

Widjajanti Dharmowijono
Nummer zeven
Visa-on-arrival: een compromis tussen je
visum minstens een maand van tevoren
aanvragen (zoals Indonesiërs moeten doen
als ze Europa willen bezoeken) en zomaar het
land binnen wandelen (zoals Europeanen
twee jaar geleden mochten doen als ze
Indonesië bezochten). Er zijn drieëndertig
landen waarvoor de regeling geldt. Nederland
is er niet bij (België wel).
Maar, zegt een collega, het zal daardoor
niet komen dat het aantal toeristen uit
Nederland vermindert. Het komt door de
angst voor bomaanslagen. Tja. Vreemd dat ik
dat niet genoemd had in mijn vorige column.
Terwijl ik weet dat na een bomaanslag het
Erasmus Huis, het cultureel centrum van de
Nederlandse ambassade, zijn hele jaarprogramma
moest omgooien vanwege de vele
afzeggingen. Maar er zijn altijd mensen die
moedig genoeg zijn om toch te komen.
Met een van hen, een schrijver, sta ik in de
grootste Chinese tempel in Semarang, waar
ook moslims komen bidden. De tempel is
beroemd omdat je je daar de toekomst met
grote stelligheid kan laten voorspellen. De
schrijver wil weten of hij zal genezen van de
hardnekkige hoest die hem al drie maanden
plaagt. Een magere man ontvangt ons. ‘Van
waar, mister?’ ‘Belanda, Nederland!’ ‘Ah!
Belanda! Er komen veel Belanda’s naar deze
tempel!’. Hij leidt de schrijver naar een altaar
in een grot. Na een kort gebed schudt hij een
bamboekoker waarin tientallen stokjes
steken. Op ieder stokje staat een nummer. Er
valt een stokje uit. De man houdt het
omhoog en roept verheugd: ‘Zeven! Ziet u
het ook?’ Ik zie bijna niets in het duister van
de grot, maar tenslotte kom je naar een
tempel om te geloven, dus ik knik maar van
ja. De goden hebben echter het laatste
woord. De man neemt twee niervormige
houten blokjes en werpt ze op het altaar. Een
komt te liggen op de bolle kant, het ander op
de vlakke zijde. In één keer goed! De man
pakt een geel geluksbriefje, beschreven met
sierlijke Chinese karakters, en houdt het
boven een kaarsvlam. De as strooit hij in een
bekertje water. De schrijver neemt voorzichtig
een slokje. ‘Opdrinken!’ zegt de man streng.
Eerder ben ik gaan kijken waar het water
vandaan kwam: uit een betrouwbaar uitziende
fles.
Nu moeten we met de man mee naar een
kast waarin kleine blaadjes papier liggen.
Spreuk nummer zeven, ‘de beste!’ De man legt
uit wat er in bloemrijke taal staat, zoals alle
voorspellingen op meerdere wijzen interpreteerbaar.
Slotsom: de schrijver wordt beter. En
hij zal nog heel veel succes hebben.
Later bericht hij dat hij meteen na thuiskomst
van zijn hoest af was, dat hij de Inktaap
2005 heeft gewonnen en het Boekenweekgeschenk
2006 mag schrijven.
Twee van zijn romans zullen vertaald worden
in het Indonesisch. Goed voor de promotie van
de Nederlandse literatuur én van de studierichting.
De boodschap: er is werk te over voor
vertalers. Niet alleen van literatuur, ook van de
kilometerslange archieven in het Nederlands. Je
moet het koloniale verleden toch voor íets
kunnen benutten.
De toekomst van de studenten Nederlands
in Indonesië is me intussen wel duidelijk
geworden: je moet eerst heel hard werken, dan
kun je naar de tempel en wie weet krijg je
voorspelling nummer zeven. Net als Arthur
Japin.
Noot: Herinnert u zich de mevrouw uit mijn eerste
column? Zij werd op haar negentigste verjaardag
benoemd tot Ridder in de Orde van Oranje
Nassau.
83