kennispoort_jaarindex 2014_def

156JAARINDEX 2014 KENNISPOORT VERLOSKUNDEWWW.KENNISPOORT-VERLOSKUNDE.NL157Kwaliteit van de ClientenzorgGezondheidsbevordering en preventie3.4157VOORWOORDKWALITEIT VAN DE CLIËNTENZORGGEZONDHEIDSBEVORDERING EN PREVENTIEIn deze paragraaf leest u de stand van zaken van het verloskundig onderzoek naar en overgezondheidsbevorderende interventies en de preventie van perinatale en maternale morbiditeit en mortaliteit.Voor iedereen die betrokken is bij de zorg rondom een zwangerschap staat het streven centraal om een gezondemoeder en een gezond kind als resultaat te hebben.Preventie kan in alle stadia van de verloskundige zorgverlening worden uitgevoerd. De nadruk in degepresenteerde onderzoeken ligt vooral op de preconceptie- en prenatale zorg.We weten dat de kans op een gezonde moeder en een gezond kind het grootste is als de vrouw en de man al vóórde zwangerschap gezond zijn. Preconceptiezorg biedt kansen, maar er wordt nog niet zoveel van gebruikgemaakt. Logisch dat meerdere onderzoekers daarom de uitdaging zijn aangegaan om deze vorm van zorg onderde aandacht te brengen onder het hele Nederlandse publiek. En ook dat ze zich specifiek richten op de mensen diedit het hardste nodig hebben, maar vaak ook het minst goed bereikbaar zijn. Bij het implementeren vanpreconceptiezorg komen ook ethische dilemma’s in beeld. De focus bij het onderzoek hierover is de vraag hoepreconceptiezorg zo kan worden gecommuniceerd, dat het iatrogene schade door schuldgevoelens enstigmatisering voorkomt.Voor de mensen die te laat waren voor preconceptiezorg, is er tijdens de prenatale fase winst te behalen. Door hetstimuleren van een gezonde leefstijl bijvoorbeeld, de juiste dosering vanfoliumzuur, het verminderen van maternale stress, het optimaliseren van de gewichtstoename en verloskundigezorgverleners bewust te maken van de risico’s van infectieziektes.Initiatieven zoals Centering Pregnancy, Centering Parenting en Babybalance verbinden de partners in de keten enbieden zo ook mogelijkheden tot preventie. Mooi en bijzonder is het project Perisur; een project waarbij getrachtwordt op meerdere punten de babysterfte en ziekte van Surinaamse baby’s te reduceren.Belangrijke punten die in de diverse onderzoeken naar voren komen zijn: samenwerking in de keten, hetgezichtspunt van de cliënt, het gezichtspunt van verloskundige zorgverleners, de planmatige aanpak in detotstandkoming van interventies en een voortdurende kritische en reflecterende blik op de eigen bijdrages.Kortom: een breed palet van onderzoek met zeer relevante onderwerpen binnen de huidige verloskundige zorg.Met de resultaten uit deze onderzoeken kan de gezondheid van moeders en kinderen structureel verbeteren, watniet alleen de verloskundige uitkomsten, maar de algehele gezondheid van jonge gezinnen en toekomstigegeneraties zal bevorderen.Prof.dr. Eric SteegersGynaecoloog, hoogleraar verloskunde enprenatale geneeskunde, Erasmus MCDrs. Astrid MerkxVerloskundige, docent-onderzoeker,Academie Verloskunde Maastricht‘Programmatisch aanbod van Preconceptiezorg’: het bereiken van (moeilijk bereikbare)wensouders in achterstandswijken van Rotterdam.Het onderzoek maakt deel uit van het gemeentelijke Rotterdamse programma ‘Klaar voor een Kind’. Dit plan beoogt de perinatalesterfte in Rotterdam terug te dringen naar het landelijke gemiddelde in tien jaar tijd. Het volgt de schakels van de verloskundigezorgketen: Preconceptiezorg, Zwangerschap, Bevalling, Kraamzorg en Jeugdgezondheidszorg. Daarnaast worden ketenoverstijgendemaatregelen genomen, zoals overdracht tussen de ketens en interculturalisatie van de zorgHet onderzoek gericht op de schakel Preconceptiezorg heeftbetrekking op:1 bewustmaking van de gehele bevolking voor het conceptPreconceptiezorg;2 gestructureerd Preconceptiezorg aanbod aan toekomstigeouders;3 het bereiken van alle etnische en lage sociaaleconomischegroepen; en4 het bieden van Preconceptiezorg in combinatie met sociaal–maatschappelijke zorgverlening.DoelAlle toekomstige ouders met een kinderwens hebben kennis vankinderwensspreekuren en kunnen terecht voor een consultvoorafgaand aan de zwangerschap, om hun risicoprofiel in kaart tebrengen en goed voorbereid de zwangerschap in te gaan.Vraagstelling/HypotheseHoe kunnen toekomstige wensouders in met nameachterstandswijken bereikt worden voor het gebruik maken vankinderwensspreekuren? Hoe zou dit verbeterd kunnen worden?RelevantieNederland heeft een ongunstige positie binnen Europa wat betrefthet perinatale sterftecijfer met grote verschillen naar etniciteit,sociaaleconomische status, prachtwijk/niet prachtwijk bewoner.In Rotterdam werd op grond van de slechte perinatale cijfers eengrootstedelijk gezondheidsprogramma gestart. Recent inzicht toontaan dat de periconceptionele periode een cruciale periode is in hetoptreden van ongunstige geboorte uitkomsten, maar ook op latereleeftijd (hart- en vaatziekten, obesitas, diabetes, psychischeaandoeningen). Dus is deze periode voorafgaand aan dezwangerschap de target periode voor preventie. Een tijdigerisicoanalyse, interventies en adviezen tijdens een preconceptiezorgconsult stellen in staat risicofactoren preconceptioneel aan tepakken en te behandelen.Projectleider(s)Dr. S. DenktasProf.dr. E.A.P. SteegersProjectuitvoerder(s)Drs. S. TemelContact projectDrs. Sevilay Temel, arts-onderzoeker Erasmus Medisch Centrums.temel@erasmusmc.nlBegin en einddatumBegindatum: januari 2009Einddatum: januari 2013SamenwerkingspartnersGemeente RotterdamErasmus MC RotterdamHogeschool RotterdamVerloskunde Academie RotterdamStar MDC RotterdamAchmea zorgverzekeraarDona DariaEmili consultStichting ZorgimpulsVerloskundigen en huisartsen in RotterdamTrefwoordpreconception care, folic acid, occupational exposure, neural tubedefects, risk factors, perinatal death, deprived neighbourhoods,ethnicity, socioeconomic status, lifestyle