kennispoort_jaarindex 2014_def

32 JAARINDEX 2014 KENNISPOORT VERLOSKUNDEWWW.KENNISPOORT-VERLOSKUNDE.NL 3332 33“Hypertensieve zwangerschapscomlicaties zoals preeclampsiezijn een eerste uiting van cardiovasculaire ziekten.”“De mogelijkheid om in een vroeg stadium vrouwen te identificeren die eenverhoogd risico hebben op toekomstig cardiovasculair lijden biedt een uniekekans om secundaire preventie programma’s te ontwikkelen.”EPIDEMIOLOGIEMATERNALE GEZONDHEIDEPIDEMIOLOGIEMATERNALE GEZONDHEIDSPiral Artery Remodeling studie (SPAR-studie)Vasculair gerelateerde zwangerschapscomplicaties en het maternale risico opcardiovasculaire aandoeningen, deel van de Generation R study.In recente jaren is duidelijk geworden dat er een sterk verband bestaat tussen pre-eclampsie (PE), HELLP, IUGR en abruptioplacentae enerzijds en cardiovasculaire ziekten op latere leeftijd anderzijds. Karakteristieke vasculaire pathologie van de spiraalarteriënin het placentavaatbed lijkt de basis te zijn van deze zwangerschapscomplicaties. Veelvoorkomende pathologischeveranderingen, zoals atheromateuze laesies, defectieve remodelering en ontsteking, hebben opvallende overeenkomsten metvroege stadia van atherosclerose. Ook zien we dat deze vrouwen na de bevalling meer risico factoren voor cardiovasculaireziekten hebben dan vrouwen met een normale zwangerschap.Bij een sectio worden een viertal biopten afgenomen van het placentavaatbed. Samen met de placenta worden deze middels eenscoringssysteem beoordeeld op afwijkingen. Tevens wordt er maanden na de zwangerschap bloed afgenomen om onder anderelipidenspectrum, glucose en hsCRP te bepalen. Zestig vrouwen met een PE, twintig met een IUGR en zestig vrouwen meteen fysiologische zwangerschap die een sectio krijgen zullen worden geïncludeerd.Verschillende epidemiologische studies suggereren een associatie tussen vasculair gerelateerde zwangerschapscomplicaties,bestaande uit pre-eclampsie, pregnancy induced hypertension [PIH], het HELLP-syndroom en intra-uteriene groei restrictie, eneen verhoogd risico op het ontwikkelen van cardiovasculair lijden in het latere leven. Verschillende risicofactoren zoals chronischehypertensie, verhoogd totaal cholesterol, verminderde insuline gevoeligheid en obesitas, zouden predisponerende factorenzijn voor zowel vasculair gerelateerde zwangerschapscomplicaties als cardiovasculair lijden. Tevens zijn er aanwijzingen dat eengezonde leefstijl invloed heeft op zowel vasculair gerelateerde zwangerschapscomplicaties als cardiovasculair lijden. Het is echternog niet bekend of leefstijl ook de interactie tussen cardiovasculaire stress tijdens zwangerschap en de predispositie tot cardiovasculairlijden kan beïnvloeden. In dit prospectieve cohort onderzoek, Generation R, zijn circa 9.500 zwangeren geïncludeerdwelke worden gevolgd tot de jong volwassenheid van de kinderen. Zowel moeder als kind bezoeken het Generation R onderzoekscentrumen vullen regelmatig vragenlijsten in.DoelHet onderzoeken van:• de verschillen in veranderingen van de spiraal arteriën tussennormale en gecompliceerde PE/HELLP of IUGR zwangerschap• de relatie tussen placenta(vaatbed) afwijkingen en hetcardiovasculair risicoprofielVraagstelling/HypotheseEr is een significant verschil in de afwijkingen die gevondenworden bij pathologisch onderzoek en tevens is er een verschil incardiovasculair risicoprofiel van vrouwen met een gecompliceerdeversus een ongecompliceerde zwangerschap.RelevantieDe nummer één doodsoorzaak bij vrouwen is hart- en vaatziekten.Nu duidelijk is geworden dat vrouwen met een PE/HELLP, IUGR ofabruptio placentae een sterk verhoogd risico hebben op hart- envaatziekten is het van groot belang om meer onderzoek te doennaar het verband tussen deze aandoeningen.De SPAR-studie kan ons meer etiologische informatie geven overde (abnormale) ontwikkeling van de spiraalarterie en de relatie tothart- en vaatziekten.Projectleider(s)Prof.dr. Arie FranxDr. Bas B. van RijnDr. Steven V. KoenenProjectuitvoerder(s)Drs. Jan H.W. VeerbeekContact projectDrs. Jan H.W. Veerbeekj.h.w.veerbeek@umcutrecht.nlBegin en einddatumBegindatum: mei 2012Einddatum: mei 2016SamenwerkingspartnersAfdeling Pathologie, UMCU Dr. P. NikkelsTrefwoordpreeclampsia, intrauterine growth restriction, cardiovascular disease,vascular remodeling, atherosclerosisDoelOnderzoeken of vasculair gerelateerde zwangerschapscomplicatiesgeassocieerd zijn met specifieke cardiovasculaire risicoprofielen 5en 9 jaar na de zwangerschap. Tweede doel is om leefstijlfactoren teidentificeren die onderliggend zijn aan deze associatie.Vraagstelling/Hypothese1. Welke gestationele maternale cardiovasculaire parameters, zoalsbloeddruk, dopplers van de arteria uterina bij 20 en 32 wekenzwangerschap en zwangerschapsgerelateerde vasculairecomplicaties, zijn geassocieerd met cardiovasculaire risicoprofielen, inclusief de stijfheid van de arteria carotis communis,de intima-media dikte (IMT), linker ventrikel massa en retinalemicrovasculatuur, 5 en 9 jaar na de zwangerschap.2. Welke maternale leefstijl gewoontes tijdens zwangerschap, zoalsvoeding en roken, zijn geassocieerd met gestationele maternalecardiovasculare parameters en vasculair gerelateerdezwangerschapscomplicaties.3. Kunnen deze leefstijl gewoontes tijdens de zwangerschapgerelateerd zijn aan specifieke cardiovasculaire risicoprofielen 5en 9 jaar na de zwangerschap.RelevantieDe verwachting is dat de resultaten de hypothese zullenondersteunen dat de maternale constitutie een onderliggendeoorzaak is van zowel vasculair gerelateerde zwangerschapscomplicaties als toekomstig cardiovasculair lijden en dat leeftstijlfactoren deze predispositie kunnen beïnvloeden. Kennis van debetrokken pathofysiologische determinanten is essentieel bij hetcounselen van de individuele patiënt en het ontwikkelen vanpreventieve strategieën om het risico of cardiovasculair lijden teverminderen.Projectleider(s)Prof.dr. E.A.P. Steegers, hoogleraar verloskundeProf.dr. V.W.V. Jaddoe, hoogleraar pediatrische epidemiologieProjectuitvoerder(s)Drs. H.A.M. Benschop, arts-onderzoeker gynaecologieDr. S. Schalekamp-Timmermans, post-doc gynaecologieContact projectDrs. H.A.M. Benschop, arts-onderzoeker gynaecologieh.benschop@erasmusmc.nlBegin en einddatumBegindatum: 2001Looptijd: follow-up vanaf de zwangerschap tot jong volwassenheidvan de kinderenSamenwerkingspartnersErasmus MC, Erasmus Universiteit Rotterdam, Erasmus MC – SophiaKinderziekenhuis, GGD Rotterdam en omstreken, TNO –Nederlandse Organisatie voor toegepaste natuurwetenschappelijkonderzoek.Trefwoordpre-eclampsia, pregnancy induced hypertension, small forgestational age, cardiovascular disease, lifestyle, risk factors,secondary prevention