kennispoort_jaarindex 2014_def

96JAARINDEX 2014 KENNISPOORT VERLOSKUNDEWWW.KENNISPOORT-VERLOSKUNDE.NL97Kwaliteit van de ClientenzorgBegeleiding en welbevinden3.1Een cliënte over haar behoeften: “Ja, echt een gesprek ja. Niet97meer zo van…dathet een beetje een aan de zijkant geschoven kindje was. Zo’n idee had ik eenbeetje. Van ja, dat kun je doen, maar ja, heel veel erover vertellen weet ik niet,want we hebben een folder of zo en lees die maar.”VOORWOORDKWALITEIT VAN DE CLIËNTENZORGBEGELEIDING EN WELBEVINDENDe gepresenteerde onderzoeken in dit subhoofdstuk pogen meer licht te werpen op wat zwangere vrouwen en hunpartners in de verloskundige zorg nodig hebben, zodat deze zo optimaal mogelijk georganiseerd kan worden.Het focus van deze onderzoeken ligt vooral op de zorg geleverd door de verloskundige, maar de uitkomsten zijnbruikbaar voor de gehele verloskundige keten. Kernthema in de vijf onderzoeken is cliëntparticipatie enbesluitvorming.Twee onderzoeken houden zich bezig met de wijze waarop de verloskundige het beslissingsproces bij de prenatalescreening het beste kan vormgeven. De ene studie kijkt naar het cliëntperspectief, zodat verloskundige zorgverlenersbeter weten wat er nodig is bij de counseling. In deze studie wordt ook nagegaan hoe verloskundigen hun rol alscounselor vormgeven. Resultaten laten zien dat cliënten tevreden zijn over de informatie die zij krijgen over detest procedures en de aandoeningen die opgespoord kunnen worden, maar cliënten missen ondersteuning in hunbesluitvorming. De andere studie onderzoekt of zorgverleners rekening houden met religieuze aspecten als zijvrouwen met een islamitische achter grond counselen. Een van de resultaten is, dat de visies van deze vrouwen openerzijds het eventueel krijgen van een kind met een aangeboren aandoening en anderzijds opzwangerschapsafbreking bepalend is voor hun keuze om wel of geen combinatietest te doen. Hoewel verloskundigenhet belangrijk vinden religieuze overtuigingen mee te nemen tijdens de counseling, hebben zij nauwelijks kennis vanhet islamitisch gedachtengoed wat betreft de keuzes die binnen prenatale screening genomen moeten worden.Drie studies houden zich bezig met het besluitvormingsproces tijdens zwangerschap en bevalling. De eerste studieonderzoekt de tot nu toe vrij onderbelicht gebleven rol van de partner in de besluitvorming over de plaats van debevalling en de keuze voor een bepaalde vorm van pijnstilling. De onderzoekers gaan na of de rol van de partner in debesluitvorming ook van invloed is op het welbevinden van de zwangere tijdens en na de bevalling. De tweede studiegaat meer in het algemeen na wat de wensen en noden zijn van zwangere vrouwen. Het is bekend dat keuzes kunnenmaken en betrokken worden in de besluitvorming bijdragen aan meer positieve bevallingservaringen. Een conclusievan dit afgeronde onderzoek is dat ‘shared decision-making’ onderdeel behoort te zijn van begeleiding en behandelingvan vrouwen in de hele breedte van verloskundige zorg, zodat de beleving en wensen van de cliënt centraal gesteldworden. De derde studie onderzoekt of de voorkeur voor de plaats van de bevalling (in het ziekenhuis of thuis) enmanier van bevallen (vaginaal of per sectio) gerelateerd is aan angst voor de bevalling. Deze nog lopende studie zalbijdragen aan meer kennis over angst voor de bevalling bij individuele vrouwen en over de keuzes die ze vervolgensmaken ten aanzien van de plaats en manier van bevallen. Ook kan met deze kennis psychische ondersteuning rondzwangerschap en bevalling verbeterd worden.Dr. Marieke PaarlbergGynaecoloog/trainer, Gelre Ziekenhuizen,bestuurslid ISPOGDrs. Janneke GitselsVerloskundige, onderzoeker en docent, AVAGCounseling by midwives about prenatal tests for congenital abnormalities;tailoring to future parents needsCounseling voor prenatale testen op congenitale afwijkingen maakt sinds enkele jaren onderdeel uit van de verloskundige begeleidingvan aanstaande ouders. De rol van counselor vraagt van verloskundigen een specifieke professionele attitude en daarbijbehorende kennis en vaardigheden. Om de rol van counselor onder de knie te krijgen hebben de meeste verloskundigen inmiddelseen cursus counseling voor prenatale screening en diagnostiek gevolgd. Het lijkt daarom een goed moment om na te gaanhoe verloskundigen vorm geven aan hun relatief nieuwe rol van counselor en wat aanstaande ouders in het eerste en tweedetrimester van de zwangerschap daarvan vinden. In dit onderzoek wordt met behulp van interviews en vragenlijsten nagegaanwelke begeleidings behoeften aanstaande ouders (nadrukkelijk zwangeren én hun partners) hebben tijdens het keuzeproces overprenatale testen voor screening op congenitale afwijkingen. Tevens wordt, onder andere, middels video-opnamen bekeken hoeverloskundigen tegemoet komen aan deze wensen. Vervolgens worden bevindingen ingebed in een theoretisch kader, waar vanuit(post initieel) onderwijs over dit onderwerp kan worden geoptimaliseerd.DoelOptimaliseren van de kwaliteit van counseling voor prenatale testenop congenitale afwijkingen door Nederlandse verloskundigen vanuitcliëntenperspectief, doch binnen de kaders van verloskundigerelevante richtlijnen, standaarden en visies.Vraagstelling/HypotheseTijdens de studie wordt onderzocht welke behoeften aanstaandeouders, in het 1ste en 2de trimester van de zwangerschap, hebbenten aanzien van counseling voor prenatale screening op congenitaleafwijkingen. Tevens wordt nagegaan hoe verloskundigen daaraantegemoet (kunnen) komen.RelevantieCliëntgerichtheid is al enige decennia een belangrijk speerpuntbinnen de gezondheidszorg. Het blijkt nog niet eenvoudig hierhanden en voeten aan te geven, terwijl cliënten daar wel behoefteaan hebben. Optimalisering van prenatale counseling biedt, door deaard van de gespreksvorm counselen, een prachtige kansverloskundige zorgverlening vanuit cliëntenperspectief verder vormte geven. Een kans die, mits gepakt, zal kunnen leiden tot meer dantevreden cliënten en verloskundigen.Projectleider(s)Prof.dr. Eileen Hutton, hoogleraar Midwifery Science aan de AVAGen VUmc, AmsterdamDr. Sandra van Dulmen, programmacoördinator NIVEL, UtrechtTrudy Klomp MSc, programmaleider DELIVER, AcademieVerloskunde Amsterdam en Groningen (AVAG)Projectuitvoerder(s)Drs. Linda Martin, promovendus VU Amsterdam in samenwerkingmet AVAG en NIVELContact projectDrs. Linda Martin (psycholoog)Linda.martin@inholland.nlBegin en einddatumBegindatum: 2010Einddatum: 2015SamenwerkingspartnersEMGO+ instituut VUmc, AmsterdamOnderzoeksinstituut NIVEL, UtrechtTen behoeve van dataverzameling voor deze studie wordt tevenssamengewerkt met 17 verloskunde praktijken en hun cliënten.Trefwoordcounseling, genetic counseling, prenatal diagnosis, geneticscreening, quality of health care, decision making, patient education,needs assessment, pregnancy, ultrasonography, ultrasoundscreening, down syndrome, congenital abnormalities