kennispoort_jaarindex 2014_def

44JAARINDEX 2014 KENNISPOORT VERLOSKUNDEWWW.KENNISPOORT-VERLOSKUNDE.NL452.1OrganisatieHet verloskundig zorgsysteemVOORWOORDORGANISATIEHET VERLOSKUNDIGE ZORGSYSTEEM45Gezondheidszorgsystemen met een sterke eerstelijn zijn effectiever en efficiënter en resulteren in minder socialeongelijkheid in gezondheid dan systemen die georganiseerd zijn rond specialistische zorg.(Starfield, 2012)De gezondheidszorg in Nederland heeft een goed georganiseerde eerstelijn en in de verloskunde wordt eerstelijnszorg vooral verleend door verloskundigen. Echter, er worden vraagtekens gezet bij de kwaliteit van de organisatie vande verloskundige zorg in Nederland, niet alleen door discussies omtrent mogelijk vermijdbare perinatale sterfte, maarook door het toenemend aantal verwijzingen.(Offerhaus, 2013; Stuurgroep zwangerschap en geboorte, 2009)Onderzoek naar de effectiviteit van de organisatie van zorg en veranderingen daarin is daarom in toenemende matebelangrijk. Het volgende hoofdstuk laat een enorme diversiteit zien van studies op dit gebied.In de huidige studies wordt met behulp van PRN data ondermeer gekeken naar regionale en etnische verschillen inperinatale sterfte en de veiligheid van de eerstelijns verloskunde. Daarnaast zijn er kwantitatieve en kwalitatieve studiesopgezet die het bestaande zorgmodel evalueren. Er wordt in kaart gebracht hoeveel verloskundigen werkzaam zijn enwat hun carrièreplannen zijn. Tevens wordt er gekeken naar nieuwe vormen van samenwerking en organisatie zoalsintegratie van eerste- en tweedelijns zorg en groepsconsulten. Tenslotte wordt gekeken hoe de samenwerking tussenzorgverleners kan worden verbeterd en of de introductie van e-health de communicatie tussen zorgverleners en depatiënt kan verbeteren.Hiaten in het huidige onderzoek betreffen ons inziens nog de participatie van zwangeren zelf; niet alleen metbetrekking tot de evaluatie van hun ervaringen, maar met name bij het prioriteren en opzetten van onderzoek.Tevens dient meer onderzoek gedaan te worden naar kosteneffectiviteit. Samenwerken kost tijd enorganisatieveranderingen kunnen leiden tot efficiëntere zorg maar soms ook tot een zwaardere belasting vanzorgverleners. Het is niet alleen belangrijk om het effect van die veranderingen te meten op kwaliteit maar ook op tijden dus geld.Tenslotte heeft de Lancet Midwifery serie in juni 2014 een duidelijke richting gegeven aan noodzakelijkeveranderingen in de organisatie van verloskundige zorg.(Renfrew, 2014) De belangrijkste uitgangspunten bij hetonderzoek voor deze serie waren niet de behoeften van zorgverleners of het gezondheidszorgsysteem, maar van devrouw, haar kind en haar familie. Kern van de serie is het raamwerk voor een systeemverandering van het opsporen enbehandelen van pathologie bij een minderheid naar bekwame zorg voor allen. In het huidig en nieuw onderzoek naarde organisatie van verloskundigenzorg verdient dit raamwerk een centrale plaats.• Offerhaus P.M., Hukkelhoven C.W., de Jonge A., van der Pal-de Bruin KM, Scheepers P.L., & Lagro-Janssen A.L.(2013). Persisting rise in referrals during labor in primary midwife-led care in The Netherlands. Birth, 40(3),192-201.• Renfrew,M.J., McFadden,A., Bastos,M.H., Campbell,J., Channon,A.A., Cheung,N.F., Silva,D.R., Downe,S.,Kennedy,H.P., Malata,A., McCormick,F., Wick,L., & Declercq,E. (2014). Midwifery and quality care: findings from anew evidence-informed framework for maternal and newborn care. Lancet, Epub ahead of print(doi: 10.1016/S0140-6736(14)60789-3.).• Starfield,B. (2012). Primary care: an increasingly important contributor to effectiveness, equity, and efficiency ofhealth services. SESPAS report 2012. Gac.Sanit., 26 Suppl 1 20-26• Stuurgroep zwangerschap en geboorte (2009). Een goed begin. Veilige zorg rond zwangerschap en geboorte.Dr. Ank de JongeSenior onderzoeker, coördinator Midwifery Scienceen verloskundige, EMGO VUmc, AmsterdamDr. Jeroen van DillenGynaecoloog, staflid pijler verloskundeUMC St RadboudLandelijke evaluatie geboortecentraIn een geboortecentrum kunnen vrouwen bevallen onder leiding van een verloskundige met hulp van een kraamverzorgende.De afgelopen tijd zijn er veel geboortecentra opgericht. Opvallend is de grote diversiteit die voortkomt uit de verschillen inontstaansgeschiedenis en organisatie van de geboortecentra. Een overkoepelende beleidsvisie over de plaats van geboortecentraen hun mate van integratie in het verloskundige systeem ontbreekt en er is geen inzicht in de bijdrage die geboortecentraleveren aan de kwaliteit van de verloskundige zorg zoals effect op gezondheidsuitkomsten van moeder en kind, ervaringenvan vrouwen en zorgverleners, en kosten-effectiviteit. In deze evaluatie wordt op brede en uiteenlopende wijze gekeken naarde organisatie en integratie van geboortecentra en de effecten van geboortecentrumzorg op de kwaliteit van en ervaring metverloskundige zorg in de regio. Kwalitatieve en kwantitatieve onderzoeksmethoden zullen worden gebruikt en de resultatenzullen in samenhang worden geanalyseerd waardoor concrete aanbevelingen zullen kunnen worden gegeven.DoelDit project is gericht op inzicht in effecten van geboortecentra opgezondheidsuitkomsten, kosten, zorgverlening en cliëntervaringen.Tevens wordt onderzocht welke factoren bijdragen aan eensuccesvolle implementatie van geboortecentra.Vraagstelling:1. Het vaststellen van kwaliteitsindicatoren voor geboortecentra;2. Het ontwikkelen van een typologie van geboortecentra, op basisvan de mate van integratie van zorg en organisatie;3. Het meten van de kwaliteit van zorg (structuur, proces enuitkomst) in geboortecentra;4. Het in kaart brengen van de gevolgen van het opzetten van eengeboortecentrum voor de organisatie en kwaliteit van de zorg inde regio;5. Het in kaart brengen van de kosten van geboortecentrumzorg;6. Het meten van de ervaringen van cliënten en zorgverleners metgeboortecentrumzorg;7. Het beschrijven van het proces van organisatorische integratie ineen beperkt aantal geboortecentra, in relatie totgezondheidsuitkomsten;8. Het doen van aanbevelingen ten aanzien van toekomstigeverloskundige zorgverlening.RelevantieIn verschillende regio’s worden op dit moment geboortecentraopgericht met de intentie tot verbetering van kwaliteit van natalezorg voor de eerstelijns zwangere. Deze trend wordt door deminister aangemoedigd en is in lijn met de adviezen in het rapportvan de Stuurgroep Zwangerschap en Geboorte.ProjectgroepDr. Karin van der Pal-de Bruin (TNO)Dr. Trees Wiegers (NIVEL)Dr. Marc Bruijnzeels (Jan van Es Instituut)Dr. Elske van den Akker-van Marle (LUMC Medische Besliskunde)Dr. Hanneke de Graaf (Geboortecentrum Sophia)Prof.dr. Henk Akkermans (Universiteit van Tilburg)Dr. Marlies Rijnders (TNO)Prof.dr. Arie Franx (UMCU)Prof.dr. Eric Steegers (ErasmusMc)Projectuitvoerder(s)Marieke Hermus MScInge Boesveld MScMarit Hitzert MScContact projectDr. Karin van der Pal-de Bruinkarin.vanderpal@tno.nlBegin en einddatumjanuari 2013 tot januari 2016SamenwerkingspartnersZonMw, projectnummer: 209020012Deze studie wordt uitgevoerd binnen een unieke samenwerking vanonderzoeksinstituten, medische centra, professionele organisatiesen zorgverleners. De projectgroep staat bovenaan vermeld.Daarnaast is voor dit onderzoek een brede adviescommissiesamengesteld met vertegenwoordigers van STBN, KNOV, MidwiferyScience, ZN, ActiZ, het Ouderschap, de verloskunde academies enindividuele gynaecologen, verloskundigen, kinderartsen enkraamzorgaanbieders.Trefwoordbirthing centers, term birth, delivery rooms, delivery obstetric,pregnancy outcome, home childbirth, midwifery, communication,outcome assessment (health care), perinatal mortality, costs andcost analysis, integrated care tv