Balans van het Engels aan het einde van de basisschool 4 - Cito

In 2012 verscheen het rapport van het European Survey of Language Competences, eenonderzoek dat het ERK-niveau van vijftienjarigen in twee moderne vreemde talen in dertienEuropese landen, waaronder Nederland, in beeld heeft gebracht. In twaalf landen (in Engelandniet) ging het daarbij om Engels als één van die twee talen. Het rapport bevat gegevens over hetERK-niveau van vijftienjarigen voor Engels luisteren, lezen en schrijven. Daaruit blijkt dat bijna60% van de Nederlandse leerlingen op niveau B2 of hoger presteert voor luisteren, 38% B2 ofhoger haalt voor lezen en dat voor schrijven 48% op niveau B1 zit en 12% op B2 of hoger (Kordes& Gille, 2012).“Het Gemeenschappelijk Europees Referentiekader verschaft een gemeenschappelijke basisvoor de uitwerking van lesprogramma’s, leerplanrichtlijnen, examens, leerboeken en dergelijkein heel Europa. Het beschrijft op alomvattende wijze wat taalleerders moeten leren om een taalte kunnen gebruiken voor communicatie en welke kennis en vaardigheden zij moetenontwikkelen om daarbij doeltreffend te kunnen handelen” (Meijer & Noijons, 2008). Het ERKbeschrijft referentieniveaus van taalvaardigheid op basis van:• niveaus waarop een taalgebruiker kan functioneren, te weten A1, A2, B1, B2, C1 en C2;• domeinen die de situaties aanduiden waarin de taal gebruikt wordt, te weten hetpersoonlijke, het publieke, het professionele en het educatieve domein;• deelvaardigheden, te weten: lezen, luisteren, spreken-productie, spreken-interactie enschrijven;• descriptoren van taalvaardigheid die aangeven wat een taalgebruiker kan (de can dostatements),bijvoorbeeld bij spreken: “Ik kan eenvoudige uitdrukkingen en zinnen gebruikenom mijn woonomgeving en de mensen die ik ken te beschrijven”;• criteria op basis waarvan vastgesteld kan worden hoe goed de taalgebruiker het doet(niveau- of beoordelingscriteria), te weten: reikwijdte, nauwkeurigheid, vloeiendheid,interactie en coherentie.Het ERK gaat uit van wat de taalleerder in een vreemde taal kan en richt zich niet op wat detaalleerder niet kan. Dat sluit goed aan bij de insteek die vanaf het begin voor Engels in hetbasisonderwijs is gekozen.A1 en A2 kunnen gezien worden als het beginners- respectievelijk gevorderdenniveau van de‘basisgebruiker’ van de vreemde taal. In globale zin worden ze als volgt beschreven:A1Kan vertrouwde dagelijkse uitdrukkingen en basiszinnen gericht op de bevrediging van concrete behoeftenbegrijpen en gebruiken. Kan zichzelf aan anderen voorstellen en kan vragen stellen en beantwoorden overpersoonlijke gegevens zoals waar hij/zij woont, mensen die hij/zij kent en dingen die hij/zij bezit. Kan op eensimpele wijze reageren, aangenomen dat de andere persoon langzaam en duidelijk praat en bereid is om tehelpen.A2Kan zinnen en regelmatig voorkomende uitdrukkingen begrijpen die verband hebben met zaken van directbelang (bijvoorbeeld persoonsgegevens, familie, winkelen, plaatselijke geografie, werk). Kan communicerenin simpele en alledaagse taken die een eenvoudige en directe uitwisseling over vertrouwde en alledaagsekwesties vereisen. Kan in eenvoudige bewoordingen aspecten van de eigen achtergrond, de onmiddellijkeomgeving en kwesties op het gebied van diverse behoeften beschrijven.20 PPON