Balans van het Engels aan het einde van de basisschool 4 - Cito

grotere onderwijstijd voor Engels in en de uitgangspunten van het VVTO ligt het in de rede datVVTO-leerlingen op school meer Engels horen dan andere leerlingen. Vergeleken met eerderepeilingen lijkt relatief meer geluisterd te worden naar Engels, maar dat luisteren wordt mindergedidactiseerd via gerichte activiteiten.Spreken en gesprekken voerenUit antwoorden op de vraag naar Engels als voertaal tijdens de lessen komt naar voren dat meerdan de helft van de leerkrachten 60% van de tijd of meer Engels spreekt. Dat beeld is voor VVTOgrotendeels hetzelfde. Dat is een hoger percentage dan Heesters (2008) rapporteert: “De vraagof men tijdens de Engelse les het Engels ook als instructietaal gebruikt, wordt door ongeveereen derde deel van de leerkrachten met ‘nee’ beantwoord, door ongeveer een derde deel met‘regelmatig’ en door ongeveer een derde deel met ‘vaak’.” Engels als voertaal en instructietaal inde Engelse les lijkt in 2012 zo goed als praktijk geworden op veel scholen in het primaironderwijs. Thijs (2011) rapporteert gegevens die deze conclusie ondersteunen.De leerlingen spreken veel minder Engels, met de leerkracht of met elkaar. Er is wel veelaandacht voor reproductieve vormen van spreken: woorden en standaardgesprekken nasprekenen rollenspellen spelen, relatief meer dan voor de andere, wat productievere vormen vanspreekactiviteiten.WoordenschatVergeleken met vorige peilingen worden bijna alle woordenschatactiviteiten regelmatigeringezet. De meest regelmatig gebruikte zijn ook de meest traditionele: woorden leren enwoorden Engels – Nederlands vertalen. Computeractiviteiten lijken nog eerder uitzondering danregel: 38% oefent nooit Engelse woorden met de computer. Dat 93% nooit Skype inzet bijspreken, wijst er ook op dat digitale leermiddelen weinig worden ingezet in de lessen Engels.WerkvormenTijdens de lessen Engels wordt voor een groot deel klassikaal gewerkt: Ruim 40% van deleerkrachten geeft aan 60 tot 85% van de tijd in de lessen Engels klassikaal te werken, een zesdevan de leerkrachten doet dat zelfs meer dan 85% van de tijd. Werken in tweetallen of groepjeskomt minder voor (30% of minder van de tijd bij 45% van de leerkrachten) en individueelwerken nog minder (30% of minder van de tijd bij ruim 60% van de leerkrachten). Leerlingenmaken weinig gebruik van een woordenboek: 30% of minder van de tijd bij bijna 65% van deleerkrachten. De algemene indruk is: de lessen Engels zijn klassikaal en leerkrachtgestuurd.Op VVTO-scholen is dat iets anders: leerlingen werken daar meer in tweetallen/groepjes(30% of meer van de tijd bij 75% van de leerkrachten) en individueel (30% of meer van de tijd bij50% van de leerkrachten). Bij een kwart van de VVTO-leerkrachten maken leerlingen meer dan85% van de tijd gebruik van een woordenboek.Tot slot hebben we gevraagd naar huiswerk en de samenhang met andere vakken. De meestehuiswerktijd wordt besteed aan woordenschat. Gevoegd bij de aandacht voor woordenschat inde les (en bij de toetsing - zie paragraaf 3.6) maakt dat woordenschat tot het belangrijksteonderdeel van het programma Engels voor leerlingen in het basisonderwijs. In de kerndoelenwordt woordenschat niet genoemd, maar in de uitwerking in het curriculum krijgt ditondersteunende of voorwaardelijke aspect erg veel aandacht.Dat grammatica door een kwart van de leerkrachten als huiswerk wordt gegeven is onverwacht,gezien de geringe aandacht die het in de lessen Engels krijgt.De vraag of Engels wordt gegeven in samenhang of geïntegreerd met andere vakkenbeantwoordt meer dan driekwart van de leerkrachten ontkennend. CLIL (content and languageintegrated learning) heeft blijkbaar nog slechts beperkt ingang gevonden in het basisonderwijs.Thijs (2011) trekt een soortgelijke conclusie.47 Onderwijsaanbod Engels in het basisonderwijs