Eliëzer Kropveld: zijn leven - De Evangelist

In een bericht van de commissie, geschreven door Kropveld, in De Bazuin van 2 juli 1880 (XXVIIIno. 27), waarin gemeld wordt dat Koster inmiddels zijn werkzaamheden is begonnen, wordt nog eensgewezen op de moeilijkheden van het werk onder de Joden: ‘De onkunde omtrent het woord derprofetie, de gehechtheid aan het vergankelijke van dit leven, en de vijandschap tegen het Evangelie,zijn hinderpalen, die het zeer moeilijk maken om onder Israël het Evangelie der verzoening tebrengen’.Ook wordt in dit bericht de visie van de commissie, dat de nakomelingen van Abraham ook tot de‘creaturen’ behoren aan wie het evangelie moet worden gebracht én dat ‘de Heer tal van bizonderebeloften heeft gegeven, aangaande de bekeering van Israël’ genoemd. Waar de colporteur en zijnwerk in de gezamenlijke gebeden ‘gedragen worde op de vleugelen des gebeds’ mag er op vertrouwdworden, dat de Here die gebeden verhoort en dat ‘deze arbeid niet ijdel zal zijn in den Heere’. Kort enkrachtig worden in De Bazuin van 1 oktober 1886 (XXXIV no. 40) Kosters werkzaamhedensamengevat: hij heeft als taak ‘om Israël op den Christus, en den Christen op Israël te wijzen’.Uit verdere berichten blijkt, dat Kosters werk ook financieel gesteund wordt. In De Bazuin van 24december 1880, het Kerstnummer (XXVIII no. 52), zegt Kropveld – onder anderen: ‘Zijn we voor al hetontvangene hartelijk dankbaar, wij kunnen niet nalaten onze bijzondere blijdschap te betuigen, met degift uit het ,,Graafschap Bentheim”, het land, waar een zone Abrahams, thans leeraar in onze Chr.Geref. Kerk, zijn Heiland en Zaligmaker heeft leeren kennen. Doe de Heere dààr, zoowel als hier nogvele verlorene schapen van het huis Israëls, voor Bethlehems kribbe nederknielen!’ 126DavidsohnOp de synode van 1882 in Zwolle moest Kropveld rapport uitbrengen en vragen beantwoorden overde werkzaamheden van de commissie. Het zou gegaan zijn over de werkzaamheden van colporteurKoster; werkte hij niet teveel onder christenen in plaats van onder Israël? Maar vooral ging het over de‘zaak Davidsohn’. Samuël Davidsohn (1850-?), kandidaat rabbijn, was in Winterswijk de plaatselijke,Joodse, godsdienstonderwijzer en voorzanger geweest. Op enig moment begon hij ‘de waarheid inChristus ernstig (…) te zoeken’. Via de plaatselijke predikant, ds M. Sipkes (1830-1895), was hij bijKropveld in Minnertsga terechtgekomen. Daarna liet de commissie hem, financieel door haargesteund, met zijn gezin naar Amsterdam verhuizen. Dat kostte nogal wat geld! Dat men Davidsohnnaar Amsterdam had laten verhuizen was niet echt doordacht van de commissie. Davidsohn wasbevreesd voor de Amsterdamse Joden. Niet geheel ten onrechte: er had op een zeker moment zelfseen handgemeen plaatsgevonden met enkele commissieleden die Davidsohn bezochten. De Jodenwaren bang dat Davidsohn ter plekke gedoopt zou worden! Om een lang verhaal kort te maken: opzeker moment was Davidsohn verdwenen, had zijn vrouw met de Joden ‘geheuld’ en was decommissie twaalfhonderd gulden armer. Niet vreemd, dat de synode daarover wel wat te vragenhad. 127ZendingsdagIn oktober 1889 wordt een zendingsdag voor Israël gehouden. ‘Vroolijk gingen de stammen op aanden avond van 23 October jl. naar het huis des Heeren op de Breestraat te Utrecht, om harten enhanden op te heffen tot God in den hemel, en Diens onmisbaren zegen af te smeeken voor Israël inhet algemeen, en voor den volgenden dag in het bijzonder’, zo vangt Kropveld zijn verslag van dezendingsdag en de daaraan voorafgaande bidstond aan. 128 De zendingsdag werd goed bezocht doorzowel mannen als vrouwen, ambtsdragers en afgevaardigden of vertegenwoordigers vanverenigingen, ‘om ten minste te hooren van de groote werken des Heeren, die nog onder Israëlaanschouwd zullen worden’.Bavinck sprak over ‘Het Jodendom van onzen tijd’. 129 Volgens hem kwam de tegenstelling tussenIsraël en de volken vooral sinds de terugkeer uit de Babylonische ballingschap naar voren. ‘Toen is de126P. Koster was tot november 1887 colporteur, waarna hij oefenaar werd in Zegwaart en Zoetermeer. Van 1899 tot 1912diende hij de gemeente van Appelscha als zodanig en van 1912 tot 1932 Valthermond. Voor het ‘Israëlwerk’ miste hij ‘gloed enwarmte’. Liever preekte hij en de preken die hij hield gingen niet altijd over Israël. Zie: Van Gelderen, a.w., p. 22, 23 en Beuker,Abgeschiedenes Streben nach Einheit, p. 162-164. Van zijn hand verschenen bij ‘Filippus’, onder de schuilnaam Pekah, zestientraktaten en drieëntwintig boekjes. Zie: Van Gelderen, Filippus Gereformeerd Traktaatgenootschap 1878-1978, p. 42.127Zie: Van Gelderen, ‘Kerk en Israël op de drempel van een nieuwe eeuw 1875-1908, p. 19-21 en Beuker, AbgeschiedenesStreben nach Einheit, p. 164-165. Kropveld zelf schreef over de ‘zaak Davidsohn’ onder anderen in De Bazuin van 30september 1881 (XXIX no. 39) in een soort brief en in De Wekstem (XVIII no. 33 en 35, 18 en maart 1882 en ) onder de titels:‘Davidsohn’ en ‘Davidsohn in Hamburg?’ .128‘Onze eerste Zendingsdag voor Israël’ I en II. De verslagen verschenen in De Bazuin van 8 en 15 november 1889 (XXXVIIno. 45 en 46). Dit verslag is ook separaat uitgegeven (Heusden 1889).129Dr. H. Bavinck (1854-1921). Na predikant geweest te zijn in Franeker, werd hij in 1882 hoogleraar aan de TheologischeSchool te Kampen en in 1902 aan de Vrije Universiteit te Amsterdam.33