Eliëzer Kropveld: zijn leven - De Evangelist

gewacht’. De man meende dat er een vergissing in het spel was, want hij kende de leraar niet. Dezehad zich echter niet vergist en zei: ‘Dat kan zijn, toch heb ik u gisteravond hooren bidden’. Dat had hijal jaren niet gedaan, zei de man. ‘En toch hebt gij gebeden, gij hebt God gevraagd, dat Hij u blindmaken en voor eeuwig verdoemen zou, en hoe diep ongelukkig zoudt ge thans zijn, indien God uwgebed eens had verhoord’. Deze ontmoeting maakte, dat de man de ‘godsdienstoefening’ trouw gingbijwonen ‘en door den zegen des Heeren weldra tot kennis der waarheid kwam’.Kropveld gebruikt dit voorbeeld om te laten zien, dat het een voorrecht is, ‘wanneer wij getrouw zijnin het bestraffen en vermanen’. Op bezwaren van zijn lezers heeft hij gerekend: het ontbreken vanvrijmoedigheid of van tact. Wanneer wij God erom bidden, zullen we onze mond maar wijd openbehoeven te doen en Hij zal ons mild en overvloedig geven wat we nodig hebben. Bovendien: hebbenzij die menen ‘tact’ te missen, ‘het wel eens beproefd, welke gaven God u dienaangaande heeftverleend?’De schrijver geeft ook een aantal handreikingen. ‘Vraag b.v. aan een vloeker: >>of zijn moeder hemdat heeft geleerd;” >>of dat altijd zijn morgen- of avondgebed is;” >> of hij werkelijk meent wat hij daarheeft gebeden;” >>hoe het wel zou zijn, als God zijn gebed eens verhoorde.” Ook kan hem eenvoudigworden gevraagd, >>waarom hij toch den Naam des Heeren ijdel gebruikt;” >>of hem dat voordeelaanbrengt,” enz.’ Daarbij moeten we de ander goed laten voelen, dat we ons absoluut niet boven deander verheffen, maar ons op grond van het Woord des Heren geroepen weten, ‘op het bewandelenvan verkeerde wegen, en mitsdien op het uiten van Godonteerende taal opmerkzaam te maken’. Hetmaakt dan niet uit of ze ons voor ‘fijne’ of ‘domper’ uitschelden. De reformatoren, Paulus en Mozes enin het bijzonder Jezus hebben wel grotere smaadheden moeten ondervinden.‘Het betaamt ons medelijden te hebben met onze blinde natuurgenooten; en inzonderheid behoorenwij te toonen, dat de eer des Heeren ons boven alles dierbaar is’.Kropveld sluit af met een gedicht van Beets (‘de grijze dichter’), waarvan de laatste regels luiden:Een vloeker zal mijn vriend niet wezen,Ik kan niet dulden, wie U hoont.Advertentie van een eerlijken Kroeghouder 258Het gaat hier om een boekje waarin gewaarschuwd wordt tegen het alcoholgebruik. Als een slijter demensen niet om de tuin wil leiden zou hij er eerlijk voor moeten uitkomen, dat – in taal van vandaag –drank meer kapot maakt dan je lief is. Hij geeft er een tweetal, cynische, voorbeelden van. Het tweedeneem ik integraal over:>>Aan allen, die hun ziel en lichaam willen verwoesten.Ondergeteekende heeft met vergunning der Hooge Overheid een tapperij geopend in deHelsteeg en verzoekt de gunst van allen, roomsch of protestant, orthodox of modern, >>nettemenschen” of jolige klanten, huisvaders of kwajongens om ’t even, die hun goede geldbesteden voor borreltjes, zóó kunstig getrokken uit kostbaar graan, dat alle voedingskrachtverloren ging. Deze kroeg zal zijn een echte kweekplaats van zeden, naar Habakuk 2: 15. 259Haar uithangbord vertoont den dood, een troep volks voortjagende naar de gevangenis, denlombard, het ziekenhuis, het bordeel – en het kerkhof. Aan de andere zijde staat een engelmet een vlammend zwaard en een bazuin, waaruit de letteren komen I Cor. 6: 15, maarniemand luistert er naar. 260Ondergeteekende belooft, dat hij zijn best doen zal om rijk te worden ten koste van uw beurs,uw huiselijk geluk en de rust uwer ziel. Ook, dat hij uw zonen zal leeren drinken, den ernstdes levens verachten en de ondeugd beminnen. Weinige lessen zullen voldoende zijn.Aanbevelend,JUDAS ZONDERGEWETEN.”Kropveld citeert een hoogleraar die ‘de gevolgen van den Alcohol’ beschrijft. Zelf geeft hij velevoorbeelden waaruit duidelijk wordt hoe destructief de alcoholconsumptie kan werken. Als God ons‘door genade’ afkerig van alcohol heeft gemaakt, ‘dan mogen we niet zwijgen; dan is >>getuigen enredden” onze dure en heilige roeping’.258Breukelen 1900 – boekje CXXXVI.259Habakuk 2: 15 (SV): Wee dien, die zijn naaste te drinken geeft, gij, die uw wijnfles daarbij voegt, en ook dronken maakt,opdat gij hun naaktheden aanschouwt.260I Corinthiërs 6: 15 (SV): Weet gij niet, dat uw lichamen leden van Christus zijn? Zal ik dan de leden van Christus nemen, enmaken ze leden ener hoer? Dat zij verre.81